تازیک

مترادف تازیک: تازی، عرب ، غیر ترک، تاجیک، تاژیک
متضاد تازیک: عجم
معنی انگلیسی:
flash

لغت نامه دهخدا

تازیک. ( ص ، اِ ) تاجیک. ( برهان ) ( شرفنامه منیری ) ( ناظم الاطباء ). تاژیک. ( برهان ) ( شرفنامه منیری ). غیرعرب وترک. ( برهان ) ( شرفنامه منیری ) ( آنندراج ) ( انجمن آرا ). نسل ایرانی و فارسی زبان. ( فرهنگ نظام ). «تات » بمعنی تازیک و تاجیک یعنی فارسی زبانان. ( سبک شناسی بهار ج 3 ص 50 ). و رجوع به تاجیک شود : ما مردمان نو و غریب هستیم ، رسمهای تازیکان ندانیم ، قاضی به پیغام نصیحتها از ما بازنگیرد. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 566 ). بوالحسن بخط خویش نسختی نبشت همه اعیان تازیک را در آن درآورد و عرضه کردند و هرکس گفت فرمان بردارم. ( تاریخ بیهقی ایضاً ص 608 ). و همه بزرگان سپاه رااز تازیک و ترک با خویشتن برد. ( تاریخ بیهقی ). صواب آن است که آن را [ تاریخ یمینی را ] بعبارتی که به افهام نزدیک باشد و ترک و تازیک را در این ادراک افتد، بپارسی نقل کنی. ( ترجمه تاریخ یمینی ). تاج بخش عراق و خراسان سلطان تازیکان الاصفهبد الاعظم... ( تاریخ طبرستان ). از ترک تا تازیک تا هندو، اسامی همه ثبت کردند. ( تاریخ جهانگشای جوینی ). و آنچه شیوه تازیک وختای و مغول و هند و کشمیر است ، بر کلیات هریک واقف شده و طریقه تقریر هر طایفه داند. ( تاریخ غازانی چ کارل یان ص 172 ). در روزگار مغول چنان اتفاق افتاد که بتدریج مردم را معلوم شد که ایشان قضاة و دانشمندان را بمجرد دستار و درّاعه می شناسند و قطعاً از علم ایشان وقوفی و تمیزی ندارند. بدان سبب جهّال و سفها درّاعه و دستار وقاحت پوشیده بملازمت مغول رفتند... چون مدتی بر این موجب بود، علماء بزرگ دست از آن اشغال و اعمال بازداشتند... وزرا و حکام تازیک دست از ایشان بازنمی داشتند... و اگر مفسدی میخواست که عرض ایشان ببرد، مانع می شدند. ( تاریخ غازانی ایضاً ص 238 ).
هردو از اقربای نزدیکند
فی المثل گرچه ترک و تازیکند.
آذری ( از فرهنگ نظام ).
|| فرزند عرب در عجم زائیده شده و برآمده را نیز گویند. ( برهان ). بچه عرب که در عجم بزرگ شود. ( شرفنامه منیری ). || تازیک لغتی است که پارسیان بر تازیان نام نهاده اند. ( آنندراج ) ( انجمن آرا ). در کتب قدما بمعنی تازی ( عرب ) هم استعمال شده اما در این معنی تازیکان دیده شده با الف و نون جمع یا نسبت. ( فرهنگ نظام ). این کلمه از پهلوی مأخوذ است و در زبان اخیر تاژیک بمعنی عرب آمده است . رجوع به تازی شود. || اصلی است ترکان را. ( شرفنامه منیری ). رجوع به تاجیک و تازک و تازی و تاژیک شود.

فرهنگ فارسی

تازی
( صفت اسم ) ۱- غیر ترک .۲ - ایرانی . جمع : تازیکان .

فرهنگ معین

(اِ. ص . ) تازی ، عرب .

فرهنگ عمید

= تاجیک

گویش مازنی

/taazik/ از طوایف ساکن در کتول - غیرترک

پیشنهاد کاربران

تازیک/تاجیک/تازی بچم عرب است و پارسیان هیچگاه خود را تاجیک نخوانده اند و این ترکان بودند که گمان میکردند پارسیان عربند
تاجیک
ایرانی
. . . آنکه حکام دور و نزدیک و تبعه ترک و تازیک ذات اقدس ملوکانه. . .
کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی
جیمیزموریه
عرب، غیر عجم.
نام طایفه ای از نژاد "آرین" که اغلب پارسی زبانند.
تاجیک یعنی تاج گذار، خادم
تازیک: تاجیک، لفظ تاجیک در نزد ترکان معنی ایرانی ( در مقابل ترک ) یافت و در دوره استیلای سلسله های ترک بر اقوام ایرانی، ایرانیان خود را تاجیک ( در مقابل فرمانروایان ترک ) می خواندند.
"علی بازگشت و همه بزرگان سپاه را از تازیک و ترک با خویشتن برد"
... [مشاهده متن کامل]

( گزیده تاریخ بیهقی، خطیب رهبر، چاپ پنجم، ۱۳۷۲، ص ۱۳. )

بپرس