با آغاز سده بیستم میلادی، اماکنی باستانی در گیلان، مانند تپه مارلیک ( در نزدیکی دره گوهر دشت ) مورد توجه ویژه باستان شناسان قرار گرفت. در حفاری های تپه مارلیک ( که قدمتی ۳۰۰۰ ساله دارد ) ظروف سفالین، مجسمه های کوچک از طلا، نقره و برنز و اسلحه های برنزی کشف شد. همچنین کاوش های گروه عزت نگهبان در سال های ۱۹۶۱ - ۱۹۶۲ به کشف آرامگاه پادشاهی از همان دوران انجامید. گورستان پادشاهان در بالای دره گوهر دشت و گورستان مردمان عادی در پایین آن قرار گرفته است. کلکسیون قابل توجهی از جواهرات نیز از این آرامگاه ها به دست آمد. طرز ساخت این اشیا و وفور طلا و نقره در این آثار باستانی خبر از خبرگی سازندگان و ثروتمندی مردمان این سرزمین می دهد. [ ۱]
براساس یافته های باستانشناسی و اسناد تاریخی می توان استنباط کرد که در اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول قبل از میلاد اقوام بومی سواحل جنوبی دریای خزر حاضر به تابعیت از قدرتمندان و ابرقدرتهای دنیای باستان نگردیده اند. گیلان و برخی از سرزمین های ساحل جنوبی دریای خزر دارای تمدن عظیم و درخشان سه هزار ساله می باشند یافته های باستانشناسی و حفاری های غیر علمی در مناطق مختلف گیلان این امر را به خوبی ثابت می کند. مقایسه آثار بدست در مناطق مذکور نشان می دهد که آن ها به یک دوره متعلق داشته اند و اینکه در دامنه های شمالی و باختری البرز اقوام بومی پیشرفته ساکن بوده اند که دارای تمدنی بوده اند که بسوی کمال پیش رفته و تا رسیدن به مرز تمدن مارلیک مراحل مختلفی را پیموده اند. [ ۲] از آنجا که گیلان با خاندان ها و فرمانروایان محلیش تقریباً همیشه، از دوره هخامنشیان و ساسانیان مستقل بود، دین زرتشتی و کلنی های نسطوری توانست برای مدت طولانی در آن دوام آورد. [ ۳]
اقوامی همچون کاسپیها و کادوسی ها و آماردها پیش از میلاد در کرانه دریای کاسپین ساکن بوده اند. [ ۴] . دانشمندان معاصر همچون ریچارد فرای , آملی کوهت و رادیگر اشمیت سه گروه آماردیان و کادوسیان و کاسپین ها را جزو اقوام آریایی حساب کردند[ ۵] . برخی از متون تاریخی از اقوامی که همزمان با تشکیل سلسله های ماد و هخامنشی یا پیش از آن در گیلان و مازندران اقامت داشته اند نیز نام می برند که به صورت نیمه مستقل و به دور از حاکمیت مرکزی به زندگی خود ادامه می دادند. استرابون مورخ و جغرافیدان یونانی به استناد آریستو فانوس، اقوام و قبایل ساکن در کرانه جنوبی دریای خزر را از شرق به غرب هیرکانیان، امردان، آن آریاکائیان ( غیر آریائیها ) ، کادوسیان، آلبانیان، کاسپیان و لوتیان ذکر می کند. در فهرست ذکر شده اسمی از چند قوم باستانی نظیر تپوریها که اجداد طبری ها و مازندرانی ها هستند، برده نمی شود. در همسایگی غربی تپوری ها اقوام چندی زندگی می کردند که منشاء تمدن های باستانی غرب مازندران و شرق گیلان مربوط به آنهاست که از آن ها می شود آلبانیان، کادوسیان، امردها، گل ها یا گلان، کاسپیان و کاسپی ها را نام برد. در متون قدیمی از اقوام و تیره های فرعی دیگری که در دوره های باستانی در گیلان و مازندران ساکن بوده اند نیز نام برده شده است که اناریها، دکوزنیوها و دربیک ها را شامل می گردد که هیچ اطلاعات مستندی دربارهٔ آنان تا این زمان وجود ندارد. [ ۶]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبراساس یافته های باستانشناسی و اسناد تاریخی می توان استنباط کرد که در اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره اول قبل از میلاد اقوام بومی سواحل جنوبی دریای خزر حاضر به تابعیت از قدرتمندان و ابرقدرتهای دنیای باستان نگردیده اند. گیلان و برخی از سرزمین های ساحل جنوبی دریای خزر دارای تمدن عظیم و درخشان سه هزار ساله می باشند یافته های باستانشناسی و حفاری های غیر علمی در مناطق مختلف گیلان این امر را به خوبی ثابت می کند. مقایسه آثار بدست در مناطق مذکور نشان می دهد که آن ها به یک دوره متعلق داشته اند و اینکه در دامنه های شمالی و باختری البرز اقوام بومی پیشرفته ساکن بوده اند که دارای تمدنی بوده اند که بسوی کمال پیش رفته و تا رسیدن به مرز تمدن مارلیک مراحل مختلفی را پیموده اند. [ ۲] از آنجا که گیلان با خاندان ها و فرمانروایان محلیش تقریباً همیشه، از دوره هخامنشیان و ساسانیان مستقل بود، دین زرتشتی و کلنی های نسطوری توانست برای مدت طولانی در آن دوام آورد. [ ۳]
اقوامی همچون کاسپیها و کادوسی ها و آماردها پیش از میلاد در کرانه دریای کاسپین ساکن بوده اند. [ ۴] . دانشمندان معاصر همچون ریچارد فرای , آملی کوهت و رادیگر اشمیت سه گروه آماردیان و کادوسیان و کاسپین ها را جزو اقوام آریایی حساب کردند[ ۵] . برخی از متون تاریخی از اقوامی که همزمان با تشکیل سلسله های ماد و هخامنشی یا پیش از آن در گیلان و مازندران اقامت داشته اند نیز نام می برند که به صورت نیمه مستقل و به دور از حاکمیت مرکزی به زندگی خود ادامه می دادند. استرابون مورخ و جغرافیدان یونانی به استناد آریستو فانوس، اقوام و قبایل ساکن در کرانه جنوبی دریای خزر را از شرق به غرب هیرکانیان، امردان، آن آریاکائیان ( غیر آریائیها ) ، کادوسیان، آلبانیان، کاسپیان و لوتیان ذکر می کند. در فهرست ذکر شده اسمی از چند قوم باستانی نظیر تپوریها که اجداد طبری ها و مازندرانی ها هستند، برده نمی شود. در همسایگی غربی تپوری ها اقوام چندی زندگی می کردند که منشاء تمدن های باستانی غرب مازندران و شرق گیلان مربوط به آنهاست که از آن ها می شود آلبانیان، کادوسیان، امردها، گل ها یا گلان، کاسپیان و کاسپی ها را نام برد. در متون قدیمی از اقوام و تیره های فرعی دیگری که در دوره های باستانی در گیلان و مازندران ساکن بوده اند نیز نام برده شده است که اناریها، دکوزنیوها و دربیک ها را شامل می گردد که هیچ اطلاعات مستندی دربارهٔ آنان تا این زمان وجود ندارد. [ ۶]