تاریخ پاکستان

پاکستان دارای تمدن آسیایی بوده است و یکی از تمدن ها بزرگ جهان به حساب می آید که پس از میان رودان و مصر تمدن دوره سند ( ۲۵۰۰ تا ۱۵۰۰ پ. م ) است. کشور کنونی پاکستان در تاریخ ۱۴ اوت ( ۱۹۴۷ م ) تأسیس شد. اما ناحیه ای که دربرمی گیرد تاریخچه گسترده ای دارد که با تاریخ هندوستان، اشتراک دارد و همچنین بخش هایی از پاکستان در حوزۀ ایران زمین می باشد. این منطقه محل تقاطع راه های تجاری تاریخی مانند جاده ابریشم بوده است و در هزاران سال توسط گروه های مختلفی به عنوان سرزمین سکونت به کار رفته است. این گروه ها دراویدی ها، هندواروپایی ها، هخامنشی ها، سکاها، اشکانی ها، کوشانی ها، اعراب، ترک تبارها و مغول ها بودند. این منطقه را بیشتر به نام موزه اقوام و نژادها می شناسند. در هنگام قیام گاندی علیه استعمار انگلیس، پاکستان به رهبری محمد علی جناح ( از یاران گاندی ) پیش از استقلال هند، استقلال خود را بازیافت.
مورخ و جغرافی دان دو بلیج مولر هنگامی که گفت: «اگر آن گونه که می گویند مصر موهبتی از سوی نیل است، پاکستان نیز موهبتی از سند است. » اهمیت تاریخی این منطقه را آشکار ساخت. نخستین نشانه وجود انسان ها در این منطقه ابزارهای سنگی هستند که در استان پنجاب از فرهنگ سوان برجای مانده اند و مربوط به ۱۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار سال پیش هستند. رود سند محل فرهنگ های باستانی متعددی از قبیل مهرگاره ( یکی از اولین شهرهای شناخته شده جهانی ) و تمدن دره سند در هاراپا و موهن جو دارو است. تمدن دره سند در اواسط هزاره دوم قبل از میلاد دچار انحطاط شد و پس از آن تمدن ودابی پدید آمد که در بیشتر شمال هند و پاکستان گسترده شد.
داریوش بزرگ، شاهنشاه هخامنشی از فرصت استفاده کرد و برای حمله برنامه ریزی کرد. دره سند در ایران به خاطر طلا و خاک حاصلخیزش افسانه شده بود و فتح آن هدف اصلی سلف او کوروش بزرگ بود. در سال ۵۱۸ پ. م، داریوش ارتش خود را از طریق گذرگاه خیبر و طی مراحل به سمت جنوب رهبری کرد و سرانجام در سال ۵۱۶ پ. م به ساحل دریای عمان در سند رسید. تحت حکومت ایرانی ها، برای اولین بار یک سیستم مدیریت متمرکز، با سیستم بوروکراتیک، وارد دره سند شد و استان ها یا «ساتراپی» با مراکز استان ها تأسیس شد. [ ۱] با وجود همه این ها، هیچ مدرک باستان شناسی دال بر تسلط هخامنشیان بر این منطقه وجود ندارد، زیرا در هیچ جای پاکستان، از جمله در تاکسیلا، حتی یک مکان باستانی که بتوان آن را به طور مثبت با هخامنشی ها شناسایی کرد، یافت نشد. آنچه دربارهٔ شرقی ترین ساتراپ ها و سرزمین های مرزی شاهنشاهی هخامنشی شناخته شده است در کتیبه های داریوش و از منابع یونانی مانند تاریخ هرودوت و تواریخ اسکندر متأخر ( آرین، استرابون و دیگران ) به آن اشاره شده است. این منابع سه شاخه دره سند یا سرزمین های فتح شده را که تابع امپراتوری ایران بوده و برای پرداخت خراج به پادشاهان ایرانی ساخته شده اند، فهرست می کنند: گاندارا، ساتاگیدیا و هندوش. [ ۲]