تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تاریخ و جغرافی دارالسلطنة تبریز. تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، کتابی تاریخی به فارسی، نوشته نادرمیرزا شاهزاده قاجار است.
این کتاب مشتمل است بر مطالبی در باره بنا ها و آثار تاریخی شهر تبریز، رویدادهای مهم این شهر، مراسم مذهبی و اعیاد و جشنهای ملی، نحوه زندگی مردم، سوکواری ها و عروسی ها، نحوه پخت غذا، بازی و تفریحات رایج، آب و هوا، محله ها، قنات ها، مساجد، گورستان ها، جنگ ها، سیل ها و زلزله های گذشته آن، ایلات و عشایر ساکن، رستنی ها، میوه ها، پادشاهان و فرمانروایان، شاعران و نویسندگان و دانشمندان تبریز. ← تاریخ سلاطین همچنین در این کتاب تاریخ سلاطین قراقوینلو و آق قوینلو، و شورش شیخ عبیداللّه کُرد به تفصیل آمده است. ← اسناد تاریخی کتاب در لابلای مطالب کتاب بیش از یکصد فرمان و سند تاریخی از فرمانروایان سلسله های گذشته، خطاب به عالمان و حاکمان تبریز، نقل شده است که بسیار جالب توجه است. مهمترین بخش کتاب فصل های راجع به دوره قاجار است، به ویژه حوادثی که نویسنده شاهد بسیاری از آن ها بوده است. ← تاریخ آذربایجان گفتنی است که نادرمیرزا به تاریخ تبریز بسنده نکرده و حوزه مطالعاتش سراسر آذربایجان بوده است. اقامت نویسنده در تبریز تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز برجسته ترین اثر نادرمیرزا و حاصل چهل سال پژوهش وی به هنگام اقامتش در تبریز است. او پس از فراهم کردن اسناد و مدارک لازم، در ۱۳۰۰، در فراغتش بعد از انصراف از خدمات دیوانی، به نگارش آن پرداخت و دو سال بعد در آن تجدیدنظر کرد و مطالبی بر آن افزود. منابع دیگر این کتاب نادرمیرزا در نگارش این اثر علاوه بر کتاب ها، سفرنامه ها و تذکره ها، به سبب شغل دیوانی اش از اسناد موجود در حکومت آذربایجان و همچنین مشاهدات و مسموعات شخصی خود بهره گرفته و در جای جای کتاب از منابعی که استفاده کرده، یاد کرده است. دقت نادرمیرزا در نوشتن کتاب وی ملتزم بوده تا سخن به گزافه نگوید و آنچه را که به چشم ندیده یا از ثقات نشنیده بوده و آنچه را که مطابق باور عقلی نمی دانسته و اندک شبهه ای در صحّت آن داشته است، در کتابش نقل نکند و به قول خودش تاریخ را آن گونه ننگارد که تنها سلطان را خوش آید. یاری دهندگان نویسنده او در تألیف این کتاب از افرادی از جمله پسرعمویش، مرتضی میرزا، کمک گرفته است. مرتضی میرزا تاریخچه و اوصاف ابنیه تاریخی تبریز را با شرح قسمت های مختلف و مصالح ساختمانی آن ها به تفصیل نوشته و نادرمیرزا عین نوشته های او را نقل کرده است. سبک نگارش کتاب از نظر سبک نگارش، نادرمیرزا کوشیده است تا در ادامه نهضت بازگشت ادبی حرکت کند و برای رهایی ادب فارسی از خطر تباهی، با شاعران این نهضت همگام شود، از این رو به سبک ابوالفضل بیهقی تأسی جسته است. مطالب این کتاب به طور منظم طبقه بندی نشده است، لذا مباحث تاریخی و جغرافیایی و فرهنگی و اجتماعی آن کاملاً باهم مخلوط شده است. نادرمیرزا، همانند بیهقی، همواره از موضوعی به موضوعی دیگر گریز زده و در لابلای مطالب از امثال و حکایات بهره گرفته است، با این همه کلمات روان و یکدست و عبارات زیبای او عموماً مطابق قواعد و اصول درست فارسی نویسی است. فهرست منابع (۱) یحیی آرین پور، از صبا تا نیما، تهران ۱۳۵۴ش. (۲) محمدعلی قوسی، «نادرمیرزا و تاریخ تبریز» در یادگار، سال۲، ش۵ (دی ۱۳۲۴). (۳) نادرمیرزا قاجار، تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، چاپ سنگی تهران ۱۳۲۳، چاپ محمد مشیری، چاپ افست تهران ۱۳۶۰ش. (۴) نادرمیرزا قاجار، چاپ غلامرضا طباطبائی مجد، تبریز ۱۳۷۳ش. (۵) حسین نخجوانی، چهل مقاله، چاپ یوسف خادم هاشمی نسب، تبریز ۱۳۴۳ش

[ویکی فقه] تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، کتابی تاریخی به فارسی، نوشته نادرمیرزا شاهزاده قاجار است.
این کتاب مشتمل است بر مطالبی در باره بنا ها و آثار تاریخی شهر تبریز، رویدادهای مهم این شهر، مراسم مذهبی و اعیاد و جشنهای ملی، نحوه زندگی مردم، سوکواری ها و عروسی ها، نحوه پخت غذا، بازی و تفریحات رایج، آب و هوا، محله ها، قنات ها، مساجد، گورستان ها، جنگ ها، سیل ها و زلزله های گذشته آن، ایلات و عشایر ساکن، رستنی ها، میوه ها، پادشاهان و فرمانروایان، شاعران و نویسندگان و دانشمندان تبریز.

← تاریخ سلاطین
تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز برجسته ترین اثر نادرمیرزا و حاصل چهل سال پژوهش وی به هنگام اقامتش در تبریز است.
او پس از فراهم کردن اسناد و مدارک لازم، در ۱۳۰۰، در فراغتش بعد از انصراف از خدمات دیوانی، به نگارش آن پرداخت و دو سال بعد در آن تجدیدنظر کرد و مطالبی بر آن افزود.

منابع دیگر این کتاب
نادرمیرزا در نگارش این اثر علاوه بر کتاب ها، سفرنامه ها و تذکره ها، به سبب شغل دیوانی اش از اسناد موجود در حکومت آذربایجان و همچنین مشاهدات و مسموعات شخصی خود بهره گرفته و در جای جای کتاب از منابعی که استفاده کرده، یاد کرده است.

دقت نادرمیرزا در نوشتن کتاب
...

پیشنهاد کاربران

بپرس