[ویکی نور] تاریخ نگاران شیعه (تا پایان قرن هفتم هجری). تاریخ نگاران شیعه (تا پایان قرن هفتم هجری)، تألیف علی امامی فر، کتابی است که پس از معرفی تاریخ نگاری شیعی، شیعیانی را که تا پایان قرن هفتم در زمینه تاریخ اسلام، کتابی نوشته اند همراه با آثار آنان، معرفی می کند. این اثر به زبان فارسی در یک جلد نگارش شده است.
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و سه بخش کلی است. بخش های اول و دوم مشتمل بر سه و هفت فصل هستند. در بخش سوم نیز نام 176 مورخ و مؤلف ذکر شده است.
منابعی که در این نوشته مورد استفاده قرار گرفته است، عمدتاً کتاب های رجالی، فهرست و تراجم می باشد؛ از جمله فهرست (رجال) نجاشی، رجال و فهرست شیخ طوسی، فهرست شیخ منتجب الدین و فهرست ابن ندیم که در واقع منابع دست اول محسوب می گردد. همچنین أعیان الشیعة، الذریعة، روضات الجنات، الأعلام زرکلی، معجم المؤلفین و سایر کتب رجالی، که منابع دست دوم به حساب می آیند.
نویسنده در مقدمه کتاب، با اشاره به اینکه اکثر منابع تاریخ اسلام توسط مورخین اهل سنت تألیف شده چنین می نویسد: «این یک واقعیت غیر قابل انکار است که منابع موجود و مورد استناد تاریخ اسلام، عمدتاً منابعی هستند که توسط مورخین و علمای عامّه به رشته تحریر درآمده اند و در نتیجه دیدگاه آنان را از تاریخ اسلام، با همه لوازمش، منعکس می کنند و شیعیان نسبت به این آثار حالت انفعالی دارند و آنان باید پاسخ گوی بسیاری از مسائل نادرست مطروحه در این آثار باشند. در اینجا، به صورت جدّی، این سؤال مطرح می گردد که: پس شیعیان چه نقشی در نگارش تاریخ اسلام داشته اند؟ آیا شیعان در این زمینه کاری انجام داده اند یا نگارش تاریخ را با آن اهمیتی که داشته و دارد، به فراموشی سپرده اند؟» ....
نویسنده در ابتدا قصد داشته تمام شیعیانی را که تاکنون در زمینه تاریخ اسلام کتابی نوشته اند، همراه با آثار آنان، معرفی کند، اما پس از ورود به موضوع متوجه می شود که کار بسیار گسترده ای است و وقت زیادی را می طلبد؛ چراکه برخلاف تصور اولیه، تعداد بسیاری از شیعیان کارهای تاریخی انجام داده اند؛ بنابراین، کار را بدین ترتیب به انجام می رساند: محدوده کار را به نصف؛ یعنی تا «پایان قرن هفتم»، محدود و در معرفی افراد، به حداقل اکتفا می کند. از آنجا که معرفی اجمالی آثار نیز خود احتیاج به تحقیقات مفصل و قلمرو جداگانه ای دارد، تنها به بیان اسامی این آثار بسنده می نماید ....
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و سه بخش کلی است. بخش های اول و دوم مشتمل بر سه و هفت فصل هستند. در بخش سوم نیز نام 176 مورخ و مؤلف ذکر شده است.
منابعی که در این نوشته مورد استفاده قرار گرفته است، عمدتاً کتاب های رجالی، فهرست و تراجم می باشد؛ از جمله فهرست (رجال) نجاشی، رجال و فهرست شیخ طوسی، فهرست شیخ منتجب الدین و فهرست ابن ندیم که در واقع منابع دست اول محسوب می گردد. همچنین أعیان الشیعة، الذریعة، روضات الجنات، الأعلام زرکلی، معجم المؤلفین و سایر کتب رجالی، که منابع دست دوم به حساب می آیند.
نویسنده در مقدمه کتاب، با اشاره به اینکه اکثر منابع تاریخ اسلام توسط مورخین اهل سنت تألیف شده چنین می نویسد: «این یک واقعیت غیر قابل انکار است که منابع موجود و مورد استناد تاریخ اسلام، عمدتاً منابعی هستند که توسط مورخین و علمای عامّه به رشته تحریر درآمده اند و در نتیجه دیدگاه آنان را از تاریخ اسلام، با همه لوازمش، منعکس می کنند و شیعیان نسبت به این آثار حالت انفعالی دارند و آنان باید پاسخ گوی بسیاری از مسائل نادرست مطروحه در این آثار باشند. در اینجا، به صورت جدّی، این سؤال مطرح می گردد که: پس شیعیان چه نقشی در نگارش تاریخ اسلام داشته اند؟ آیا شیعان در این زمینه کاری انجام داده اند یا نگارش تاریخ را با آن اهمیتی که داشته و دارد، به فراموشی سپرده اند؟» ....
نویسنده در ابتدا قصد داشته تمام شیعیانی را که تاکنون در زمینه تاریخ اسلام کتابی نوشته اند، همراه با آثار آنان، معرفی کند، اما پس از ورود به موضوع متوجه می شود که کار بسیار گسترده ای است و وقت زیادی را می طلبد؛ چراکه برخلاف تصور اولیه، تعداد بسیاری از شیعیان کارهای تاریخی انجام داده اند؛ بنابراین، کار را بدین ترتیب به انجام می رساند: محدوده کار را به نصف؛ یعنی تا «پایان قرن هفتم»، محدود و در معرفی افراد، به حداقل اکتفا می کند. از آنجا که معرفی اجمالی آثار نیز خود احتیاج به تحقیقات مفصل و قلمرو جداگانه ای دارد، تنها به بیان اسامی این آثار بسنده می نماید ....