تاریخ فتح اندلس

[ویکی نور] تاریخ فتح اندلس ترجمه فارسی «تاریخ افتتاح الاندلس»، اثر محمد بن عمر ابن قوطیّه، مورخ، محدث، لغوی و شاعر اندلسی سده سوم و چهارم هجری است.
این اثر، که تاریخ اندلس را از فتح آن به دست مسلمانان در 93ق712/م. تا زمان فرمانروایی امیر عبدالرحمن در 299ق912/م. به اختصار در برگرفته، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و همواره مورد استفاده محققان غربی و پژوهشگران مسلمان قرار گرفته است.
یاقوت در «ارشاد الأریب» و اسماعیل بغدادی در «هدیة العارفین»، از کتاب حاضر به نام «تاریخ الأندلس» یاد کرده اند.
کتاب با دو مقدمه از مترجم و مصحح، آغاز و مطالب در یازده بخش، به صورتی مختصر، به شکل بیان وقایع تاریخی، به بیان انگیزه ها و نحوه فتح اندلس به دست مسلمانان پرداخته است.
شهرت عمده نویسنده، مرهون این اثر می باشد؛ هرچند در اینکه کتاب را وی شخصاً نوشته باشد، تردید وجود دارد. تردید از آنجا ناشی شده که کتاب با جمله «اخبرنا ابوبکر محمد بن عبدالعزیز قال...» آغاز شده است و این حکایت از آن دارد که کتاب به انشای خود وی نیست؛ اینکه ابن فرضی، شاگرد نویسنده در «تاریخ العلماء» این کتاب را به او نسبت نداده، مؤید این نظر است.