تاریخ علم

تاریخ علم رشته و شاخه ای از تاریخ است که به بررسی چند و چون تغییر درک انسان از دانش و علم و فناوری در درازای هزاره ها می پردازد؛ و اینکه چگونه این درک، دستیابی به پیشرفت علمی نوین را برای ما ممکن ساخته است. از جمله زمینه های پژوهش در این رشته می توان به تأثیرات فرهنگی، اقتصادی، و سیاسی بر علم و دانش و فناوری اشاره کرد.
نوآوری های دانش و فناوری در بسیاری از نقاط جهان پیشینه دارند و هند، ایران، یونان، چین و مصر در این زمینه سهم بسزایی دارند.
تاریخ علم دانشی است در راستای بررسی و بیان چگونگی وقایع علمی و نیز، تبیین چرایی وقوع آن ها. در اینکه علم و دانش به علت عجین بودن با نطق بشری عمری تقریباً به اندازه نوع بشر دارد شکی نیست. خاستگاه علم بشر مطابق با حضور او در هر نقطهٔ کره زمین بوده است. اما آنچه می توانیم به آن استناد کنیم مکتوباتی است که تاریخ ثبت بسیاری از وقایع علمی را از سده های ۶ قبل از میلاد مسیح در مناطق مصر و بابل و در میان فنیقی ها گزارش می نماید. ما به منظور نظم دهی به مطالعات تاریخی، بررسی خود را به پنج دوره اساسی پیشرفت علمی تقسیم می نماییم. این دوره ها خود به دوره های دیگری منقسم می شوند که عبارت اند از:
۱ ) دوره یونیانیان - اسکندرانی ۲ ) دوره میانه ۳ ) دوره انقلاب علمی در سده ۱۷ ۴ ) دوره مادیگرایی در سده ۱۹ ۵ ) دوره نوین
۱۰. نظریه اطلاعات: کلود شانن ۱۹۴۸
۹. نظریه بازی ها: جان فون نویمان و اسکار مورگنشترن ۱۹۴۴
۸. نظریه اکسیژنی احتراق: آنتوان لاوازیه ۱۷۷۰
۷. نظریه تکتونیک صفحه ای: آلفرد وگنر ۱۹۱۲؛ توزو ویلسون ۱۹۶۰
۶. نظریه مکانیک آماری: جیمز کلرک ماکسول، لودویگ بولتزمان، ویلارد گیبس، اواخر قرن ۱۹
۵. نظریه نسبیت خاص: اینشتین ۱۹۰۵
۴. نظریه نسبیت عام: اینشتین ۱۹۱۵
۳. نظریه کوانتومی: ماکس پلانک، نیلز بوهر، ورنر هایزنبرگ، اروین شرودینگر، ماکس بورن، آلبرت اینشتین، پل دیراک، ولفگانگ پائولی ۱۹۰۰–۱۹۲۶
۲. نظریه فرگشت با گزینش طبیعی: چارلز داروین ۱۸۵۹
۱. نظریه خورشید مرکزی: کوپرنیک ۱۵۴۳[ ۱]