[ویکی فقه] مؤلّف:رسول جعفریان (معاصر) متولد: ۱۳۴۲ ش
مولف از محققان و مورخان صاحب نام است که آثار بسیار در تاریخ اسلام و ایران دارد.
تاریخ تشیّع در ایران از آغاز تا قرن دهم هجری موضوع این کتاب می باشد. مؤلف در این کتاب به گونه های مختلف تشیع و به بررسی مکتب های کلامی مثل معتزله و غالی ها پرداخته و پس از آن به ذکر تشیع در شهرهای مختلف و علّت نفوذ تشیع در آن شهرها پرداخته است.
مؤلف در بررسی تشیع در شهرهای ایران به ترتیب هر قرن تا قرن دهم پرداخته و تأثیر مکتب شیخ مفید و مکتب شیخ طوسی و حوزه های نجف، بغداد و کوفه بر تشیع ایران را بیان می کنند.
در بخش دیگر به تأثیر پذیری، تشیع ایران از مکتب حلّه، حلب، تشیع شامات، جبل عامل و عراق، پرداخته شده است.
مؤلّف در کتاب خود معتقد است که آغاز تشیع در ایران از دوره صفوی ها نبوده، بلکه از ابتدای فتح ایران، وارد و مراحل رشد خود را به تدریج پیموده تا در زمان به قدرت رسیدن صفویان، بدون مواجهه با مقاومت جدی به مذهب تشیع در ایران رسمیّت بخشیدند و این مطلب را نقد و بررسی کرده است.
کتاب تاریخ تشیع در ایران، به سرعت جای خود را در مدت کوتاهی بین پژوهشگران، محققان و علاقه مندان به مکتب تشیع، باز کرده است.
وضعیت نشر
این کتاب در سه جلد به زبان فارسی به همّت انتشارات انصارایان، در سال ۱۳۷۵ ه .ش به چاپ رسیده است.
منبع
سایت اندیشه قم
...
مولف از محققان و مورخان صاحب نام است که آثار بسیار در تاریخ اسلام و ایران دارد.
تاریخ تشیّع در ایران از آغاز تا قرن دهم هجری موضوع این کتاب می باشد. مؤلف در این کتاب به گونه های مختلف تشیع و به بررسی مکتب های کلامی مثل معتزله و غالی ها پرداخته و پس از آن به ذکر تشیع در شهرهای مختلف و علّت نفوذ تشیع در آن شهرها پرداخته است.
مؤلف در بررسی تشیع در شهرهای ایران به ترتیب هر قرن تا قرن دهم پرداخته و تأثیر مکتب شیخ مفید و مکتب شیخ طوسی و حوزه های نجف، بغداد و کوفه بر تشیع ایران را بیان می کنند.
در بخش دیگر به تأثیر پذیری، تشیع ایران از مکتب حلّه، حلب، تشیع شامات، جبل عامل و عراق، پرداخته شده است.
مؤلّف در کتاب خود معتقد است که آغاز تشیع در ایران از دوره صفوی ها نبوده، بلکه از ابتدای فتح ایران، وارد و مراحل رشد خود را به تدریج پیموده تا در زمان به قدرت رسیدن صفویان، بدون مواجهه با مقاومت جدی به مذهب تشیع در ایران رسمیّت بخشیدند و این مطلب را نقد و بررسی کرده است.
کتاب تاریخ تشیع در ایران، به سرعت جای خود را در مدت کوتاهی بین پژوهشگران، محققان و علاقه مندان به مکتب تشیع، باز کرده است.
وضعیت نشر
این کتاب در سه جلد به زبان فارسی به همّت انتشارات انصارایان، در سال ۱۳۷۵ ه .ش به چاپ رسیده است.
منبع
سایت اندیشه قم
...
wikifeqh: تاریخ_تشیع_در_ایران
[ویکی نور] تاریخ تشیع در ایران از آثار احمد مشکوة کرمانی (1277- 1357ش) است که در آن گزارش جامعی از سیر تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا پایان دولت صفویه عرضه کرده است. متأسفانه این اثر گرفتار ضعف و فقر استناد است و بیشتر شبیه یک سخنرانی اطلاع رسانی است نه یک پژوهش علمی.
مطالب این کتاب هر چند بسیار مفصّل است ولی چندان منسجم و منظم نیست و در آن مباحث بسیاری با عناوین گوناگون در مورد تشیع بدون تبویب و فصل بندی بیان شده است. نویسنده خودش این کتاب را دارای دو جزء شمرده: 1- راجع به سبب شیعه شدن ایرانیان و تحقیقاتی در اطراف مذهب شیعه؛ 2- راجع به آثار مذهبی و تاریخی ایرانیان در کربلا ....؛ ولی به نظر می رسد این تقسیم بندی مراعات نشده و بلکه مقصود ایشان از جزء دوم، کتاب دیگری غیر از کتاب حاضر به نام «آثار تاریخی و مذهبی ایرانیان در کربلا» بوده است. نویسنده کتابش را در تاریخ اول فروردین 1355ش به پایان برده است ....در آغاز کتاب، مقدمه ای از استاد باستانی پاریزی و همچنین زندگینامه مؤلف به قلم ع.رهنما آمده است ....جناب آقای فریدون بهمنیار، در اردیبهشت 1357ش تقریظی بر کتاب حاضر نوشته و شیوایی و ساده بودن مطالب و مبتنی بودن تحقیقات نویسنده بر اسناد و مدارک محکم را از ویژگی های کتاب دانسته است ....؛ که البته این مستندات در کتاب نیامده است.
درباره محتوای این اثر چند نکته گفتنی است:
نویسنده که سالها مقیم عتبات عالیات بوده و بعد از بازگشت به ایران مدتها معلمی پیشه کرده، یادآور شده است: نظر به اینکه از طرف سرپرستی آموزشگاه های ایران در عراق مأمور به این شدم که شرحی راجع به آثار مذهبی و تاریخی ایرانیان در کربلا بنویسم و چنین به فکرم رسید که قبل از آن شرحی راجع به شیعه شدن ایرانیان نوشته شود که دوستدار اهل بیت رسالت شدند تا بهتر معلوم گردد که از کثرت محبت و دوستیشان به حضرت علی بن ابیطالب(ع) و اولاد امجاد طاهرینش که ائمه اطهار(ع) باشند، هر کسی به اندازه وسع و توانائی خود در اعتاب مقدسه ائمه هدی(ع) به ویژه در نجف و کربلا خدمتی کرده و خوشه ای به خرمن و قطره ای به دریا انداخته ....
بر طبق نوشته مؤلف: کلمه شیعه به معنی اتباع و انصار و اعوان آمده و اصل آن از مشایعت است که به معنای مطاوعت و متابعت است و هر قومی که اجتماع بر امری بکنند و متابعت فردی را بنمایند گفته شده است که شیعه او هستند... کلمه شیعه در عرف عام مسلمین اختصاص به پیروان حضرت علی و اولاد بزرگوارش که ائمه اطهار(ع) باشند پیدا کرده است ....
مطالب این کتاب هر چند بسیار مفصّل است ولی چندان منسجم و منظم نیست و در آن مباحث بسیاری با عناوین گوناگون در مورد تشیع بدون تبویب و فصل بندی بیان شده است. نویسنده خودش این کتاب را دارای دو جزء شمرده: 1- راجع به سبب شیعه شدن ایرانیان و تحقیقاتی در اطراف مذهب شیعه؛ 2- راجع به آثار مذهبی و تاریخی ایرانیان در کربلا ....؛ ولی به نظر می رسد این تقسیم بندی مراعات نشده و بلکه مقصود ایشان از جزء دوم، کتاب دیگری غیر از کتاب حاضر به نام «آثار تاریخی و مذهبی ایرانیان در کربلا» بوده است. نویسنده کتابش را در تاریخ اول فروردین 1355ش به پایان برده است ....در آغاز کتاب، مقدمه ای از استاد باستانی پاریزی و همچنین زندگینامه مؤلف به قلم ع.رهنما آمده است ....جناب آقای فریدون بهمنیار، در اردیبهشت 1357ش تقریظی بر کتاب حاضر نوشته و شیوایی و ساده بودن مطالب و مبتنی بودن تحقیقات نویسنده بر اسناد و مدارک محکم را از ویژگی های کتاب دانسته است ....؛ که البته این مستندات در کتاب نیامده است.
درباره محتوای این اثر چند نکته گفتنی است:
نویسنده که سالها مقیم عتبات عالیات بوده و بعد از بازگشت به ایران مدتها معلمی پیشه کرده، یادآور شده است: نظر به اینکه از طرف سرپرستی آموزشگاه های ایران در عراق مأمور به این شدم که شرحی راجع به آثار مذهبی و تاریخی ایرانیان در کربلا بنویسم و چنین به فکرم رسید که قبل از آن شرحی راجع به شیعه شدن ایرانیان نوشته شود که دوستدار اهل بیت رسالت شدند تا بهتر معلوم گردد که از کثرت محبت و دوستیشان به حضرت علی بن ابیطالب(ع) و اولاد امجاد طاهرینش که ائمه اطهار(ع) باشند، هر کسی به اندازه وسع و توانائی خود در اعتاب مقدسه ائمه هدی(ع) به ویژه در نجف و کربلا خدمتی کرده و خوشه ای به خرمن و قطره ای به دریا انداخته ....
بر طبق نوشته مؤلف: کلمه شیعه به معنی اتباع و انصار و اعوان آمده و اصل آن از مشایعت است که به معنای مطاوعت و متابعت است و هر قومی که اجتماع بر امری بکنند و متابعت فردی را بنمایند گفته شده است که شیعه او هستند... کلمه شیعه در عرف عام مسلمین اختصاص به پیروان حضرت علی و اولاد بزرگوارش که ائمه اطهار(ع) باشند پیدا کرده است ....
wikinoor: تاریخ_تشیع_در_ایران
[ویکی نور] تاریخ تشیع در ایران (ابوالقاسم شاکر). تاریخ تشیع در ایران اثر ابوالقاسم شاکر، پژوهشی است پیرامون تاریخ مذهب شیعه اثناعشری در ایران که به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.
کتاب با پیشگفتار اداره آموزش عقیدتی سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه و مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در قالب شانزده درس، تنظیم شده است.
موضوع اصلی این دروس، بررسی عوامل ورود و گسترش تشیع در ایران تاکنون بوده که علاوه بر آن، در دو درس نخست، به شناساندن مفهوم و مبانی تشیع و چگونگی پیدایش این مذهب و سیر تکوینی آن پرداخته شده است.
کتاب حاضر با استفاده از منابع مختلف تاریخی و کلامی، به ویژه دو کتاب «تشیع امامی در ایران» نوشته پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و «تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن هفتم» نوشته رسول جعفریان، تدوین شده است.
در پایان هر درس، پرسش هایی مربوط به محتوای همان درس، ذکر شده است.
در پیشگفتار، به اهمیت و نقش زیربنایی آموزش های عقیدتی و سیاسی در نیروهای نظامی اشاره گردیده.و در مقدمه نویسنده، نکاتی پیرامون کتاب مطرح شده است.
کتاب با پیشگفتار اداره آموزش عقیدتی سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه و مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در قالب شانزده درس، تنظیم شده است.
موضوع اصلی این دروس، بررسی عوامل ورود و گسترش تشیع در ایران تاکنون بوده که علاوه بر آن، در دو درس نخست، به شناساندن مفهوم و مبانی تشیع و چگونگی پیدایش این مذهب و سیر تکوینی آن پرداخته شده است.
کتاب حاضر با استفاده از منابع مختلف تاریخی و کلامی، به ویژه دو کتاب «تشیع امامی در ایران» نوشته پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و «تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن هفتم» نوشته رسول جعفریان، تدوین شده است.
در پایان هر درس، پرسش هایی مربوط به محتوای همان درس، ذکر شده است.
در پیشگفتار، به اهمیت و نقش زیربنایی آموزش های عقیدتی و سیاسی در نیروهای نظامی اشاره گردیده.و در مقدمه نویسنده، نکاتی پیرامون کتاب مطرح شده است.
wikinoor: تاریخ_تشیع_در_ایران_(ابوالقاسم_شاکر)
[ویکی نور] تاریخ تشیع در ایران (اصحابی دامغانی محمد). تاریخ تشیع در ایران، اثر محمد اصحابی دامغانی، کتابی است که به پیدایش و طلوع تشیع در ایران اختصاص یافته است.
کتاب با مقدمه مؤلف آغاز شده، سپس متن کتاب آمده است. متن کتاب خالی از باب و فصل است. ساختار و چیدمان کتاب به گونه ای است که مؤلف بعد از تعریف شیعه، به منشأ آن اشاره کرده، سپس کیفیت و چگونگی ورود شیعه به ایران را به بحث گذاشته و چند نفر از شیعه ستیزان را معرفی نموده و در پایان شبهات مطرح شده درباره شیعه را پاسخ داده است.
مؤلف در ابتدا، مخاطب را با تعریف شیعه روبه رو می کند و اصل و ریشه آن را متذکر می شود. او در این باره می گوید: «کتاب قاموس اللغة، شیعه را به معنای پیرو معنی کرده و بعد می گوید: این اسم بر پیروان علی(ع) و اهل بیت(ع) عصمت، شیوع پیدا کرده؛ به گونه ای که این اسم مخصوص آنها شده است» سپس نظرات برخی از علما چون ابن اثیر و لغت شناسانی چون سعید خوری شرتونی و فیومی را درباره لفظ و اصطلاح شیعه آورده است
منشأ پیدایش شیعه از مباحث بعدی کتاب است که مؤلف به صورت مختصر به آن پرداخته است و دلائلی بر مدعای خود آورده است.
او می گوید: برای شیعه چند منشأ ذکر کرده اند: عده ای می گویند: شیعه در روز سقیفه پیدا شده؛ دسته دیگر می گویند: شیعه در زمان کشته شدن خلیفه سوم آغاز شده است و گروه سومی می گویند: در زمان حضرت علی(ع) و هنگامی که خوارج برای صفین خارج شده بودند، مذهب شیعه ایجاد شده است.
لکن مؤلف به خاطر اینکه صاحبان این سه نظریه مدرک قابل قبولی بر مدعای خویش ندارند، هیچ یک را نپذیرفته است و می گوید: بذر تشیع با بذر اسلام در عنفوان تبلیغ به طور یکسان در قلوب مؤمنین و مسلمین پاشیده شده است و بر این مدعا دلایلی را نیز اقامه می کند، به شرح زیر:
کتاب با مقدمه مؤلف آغاز شده، سپس متن کتاب آمده است. متن کتاب خالی از باب و فصل است. ساختار و چیدمان کتاب به گونه ای است که مؤلف بعد از تعریف شیعه، به منشأ آن اشاره کرده، سپس کیفیت و چگونگی ورود شیعه به ایران را به بحث گذاشته و چند نفر از شیعه ستیزان را معرفی نموده و در پایان شبهات مطرح شده درباره شیعه را پاسخ داده است.
مؤلف در ابتدا، مخاطب را با تعریف شیعه روبه رو می کند و اصل و ریشه آن را متذکر می شود. او در این باره می گوید: «کتاب قاموس اللغة، شیعه را به معنای پیرو معنی کرده و بعد می گوید: این اسم بر پیروان علی(ع) و اهل بیت(ع) عصمت، شیوع پیدا کرده؛ به گونه ای که این اسم مخصوص آنها شده است» سپس نظرات برخی از علما چون ابن اثیر و لغت شناسانی چون سعید خوری شرتونی و فیومی را درباره لفظ و اصطلاح شیعه آورده است
منشأ پیدایش شیعه از مباحث بعدی کتاب است که مؤلف به صورت مختصر به آن پرداخته است و دلائلی بر مدعای خود آورده است.
او می گوید: برای شیعه چند منشأ ذکر کرده اند: عده ای می گویند: شیعه در روز سقیفه پیدا شده؛ دسته دیگر می گویند: شیعه در زمان کشته شدن خلیفه سوم آغاز شده است و گروه سومی می گویند: در زمان حضرت علی(ع) و هنگامی که خوارج برای صفین خارج شده بودند، مذهب شیعه ایجاد شده است.
لکن مؤلف به خاطر اینکه صاحبان این سه نظریه مدرک قابل قبولی بر مدعای خویش ندارند، هیچ یک را نپذیرفته است و می گوید: بذر تشیع با بذر اسلام در عنفوان تبلیغ به طور یکسان در قلوب مؤمنین و مسلمین پاشیده شده است و بر این مدعا دلایلی را نیز اقامه می کند، به شرح زیر: