تاریخ الفی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تاریخ اَلفی، کتابی مهم در تاریخ عمومی هزارساله سرزمین های اسلامی به فارسی می باشد.
درباره چگونگی تألیف تاریخ الفی، عبد القادر بداؤنی ــ که در نگارش و تصحیح آن سهمی داشته ــ گزارش مفصّلی در کتاب خود، «منتخب التواریخ»، آورده است.
بر اساس گزارش او، اکبر شاه، پادشاه بابری هند (حک: ۹۶۳ـ۱۰۱۴)، در ۹۹۰، گروهی از دانشمندان و مورخان را مأمور کرد که کتابی در تاریخ عمومی جهان اسلام از رحلت پیامبر اکرم (۱۱/۶۳۲) تا پایان هزاره اول هجرت تألیف کنند.

زمان تألیف تاریخ الفی
نگارش این کتاب در ۹۹۳ شروع شد و پس از پایان تألیف، آن را الفی یا تاریخ الفی نامیدند.
این سال ها مقارنِ روزگاری بود که به سبب تشویق بابریان و مخصوصاً اکبر شاه، مذهب شیعه و فارسی دری در هند رونق فراوان یافته بود.

نظر بداؤنی درباره تألیف تاریخ الفی
بداؤنی انگیزه اکبر شاه را اعتقاد او به اتمام مدت بقای دین اسلام دانسته و گفته است که او می خواسته با انجام دادن کارهایی، پاره ای از نیّات خود را عملی سازد و نخستین کار او، تألیف تاریخ دورانی بوده است که، از نظر او، رو به پایان می رود.
البته گفتار بداؤنی با تعصب ضد شیعی همراه است و نویسندگان و مورخان دیگر به این موضوع اشاره ای نکرده اند.

اعضای تألیف تاریخ الفی
...

[ویکی نور] تاریخ الفی (تاریخ هزار ساله اسلام). تاریخ الفی، نوشته قاضی احمد تتوی و آصف خان قزوینی ، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد
موضوع اثر، تاریخ عمومی هزار ساله سرزمین های اسلامی به فارسی است. بر پایه گزارش عبدالقادر بداؤنی در منتخب التواریخ که خود در نوشتن این اثر سهیم بود، اکبر شاه پادشاه بابری هند (963 - 1014) در 990، به گروهی از دانشمندان و مورخان فرمان داد که کتابی در تاریخ عمومی جهان اسلام از رحلت پیامبر اکرم (632/11) تا پایان هزاره نخست هجری تألیف کنند. نوشتن این کتاب در 993 شروع شد و پس از پایان یافتن کار، آن را اَلفی یا تاریخ الفی نامیدند. برخی از پژوهندگان این اثر را به درستی «دایرة المعارف تاریخ هزار ساله اسلام» خوانده اند.
تاریخ الفی را می توان گسترده ترین تاریخ عمومی به فارسی دانست که به روش سال شمار سامان یافته است. بداؤنی، نوشته های تتوی را متعصبانه می دانست، اما تتوی در نوشتن اثر خود، شیوه رایج را نزد نویسندگان آن روزگار به کار نبسته و برای نمونه، به رغم اینکه خود شیعه بوده، همچون دیگر مؤلفان همواره از امام علی(ع) با عنوان «علی کرّم اللّه وجهه» یاد کرده است.
نثر اثر، ساده و روان و عباراتش یک دست و به نثر مورخان پیشین بسیار نزدیک است. شاید این ویژگی خود بر اثر رونویسی بخش بزرگی از آن از متن های اصیل تاریخی پیشین پدید آمده باشد، اما کاستی بزرگ کتاب این است که مبدأ تاریخ را به رغم شیوه رایج، سال رحلت پیامبر اکرم(ص) می داند و از این رو، برای یافتن تاریخ هر رویداد، همواره باید ده سال بر زمان یاد شده افزود.
اگر چه مؤلف حوادث سرزمین های اسلامی را از هم جدا نقل کرده، به ابتکار مصحح محترم، با افزودن عنوانی جداگانه از متن اصلی در آغاز هر یک از این بخش ها، خواندن کتاب و بهره گیری از آن آسان تر شده است. مؤلف کمابیش رویدادهای هر سال را با وقایع ایران آغاز می کند، سپس به ذکر حوادث ما وراء النهر و هند و عثمانی و گاه مصر می پردازد که مرکز توجه او ایران و هند و ما وراء النهر بوده است. او به هنگام ضرورت، روش چکیده نویسی را کنار می گذارد و درباره موضوعی خاص، سخن را بسط می دهد. برای نمونه در گزارش رویدادهای 911 هجری قمری، «به قلم در آوردن چند کلمه» را درباره «مبادی ظهور طایفه صفویه»، «مناسب سیاق این کتاب» می شمرَد، اما در بیان تاریخ ظهور سلسله صفویه، به مسئله غامضِ سیادت انتسابی به این خاندان، اشارتی دیده نمی شود.

[ویکی نور] تاریخ اَلفی (تاریخ هزار ساله اسلام). تاریخ الفی، نوشته قاضی احمد تتوی و آصف خان قزوینی، تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد
موضوع اثر، تاریخ عمومی هزار ساله سرزمین های اسلامی به فارسی است. بر پایه گزارش عبد القادر بداؤنی در منتخب التواریخ که خود در نوشتن این اثر سهیم بود، اکبر شاه پادشاه بابری هند (963 - 1014) در 990، به گروهی از دانشمندان و مورخان فرمان داد که کتابی در تاریخ عمومی جهان اسلام از رحلت پیامبر اکرم (632/11) تا پایان هزاره نخست هجری تألیف کنند. نوشتن این کتاب در 993 شروع شد و پس از پایان یافتن کار، آن را اَلفی یا تاریخ الفی نامیدند. برخی از پژوهندگان این اثر را به درستی «دایرة المعارف تاریخ هزار ساله اسلام» خوانده اند.
تاریخ الفی را می توان گسترده ترین تاریخ عمومی به فارسی دانست که به روش سال شمار سامان یافته است. بداؤنی، نوشته های تتوی را متعصبانه می دانست، اما تتوی در نوشتن اثر خود، شیوه رایج را نزد نویسندگان آن روزگار به کار نبسته و برای نمونه، به رغم اینکه خود شیعه بوده، همچون دیگر مؤلفان همواره از امام علی (ع) با عنوان «علی کرّم اللّه وجهه» یاد کرده است.
نثر اثر، ساده و روان و عباراتش یک دست و به نثر مورخان پیشین بسیار نزدیک است. شاید این ویژگی خود بر اثر رونویسی بخش بزرگی از آن از متن های اصیل تاریخی پیشین پدید آمده باشد، اما کاستی بزرگ کتاب این است که مبدأ تاریخ را به رغم شیوه رایج، سال رحلت پیامبر اکرم (ص) می داند و از این رو، برای یافتن تاریخ هر رویداد، همواره باید ده سال بر زمان یاد شده افزود.
اگر چه مؤلف حوادث سرزمین های اسلامی را از هم جدا نقل کرده، به ابتکار مصحح محترم، با افزودن عنوانی جداگانه از متن اصلی در آغاز هر یک از این بخش ها، خواندن کتاب و بهره گیری از آن آسان تر شده است. مؤلف کمابیش رویدادهای هر سال را با وقایع ایران آغاز می کند، سپس به ذکر حوادث ما وراء النهر و هند و عثمانی و گاه مصر می پردازد که مرکز توجه او ایران و هند و ما وراء النهر بوده است. او به هنگام ضرورت، روش چکیده نویسی را کنار می گذارد و در باره موضوعی خاص، سخن را بسط می دهد. برای نمونه در گزارش رویدادهای 911 هجری قمری، «به قلم در آوردن چند کلمه» را در باره « مبادی ظهور طایفه صفویه»، «مناسب سیاق این کتاب» می شمرَد، اما در بیان تاریخ ظهور سلسله صفویه، به مسئله غامضِ سیادت انتسابی به این خاندان، اشارتی دیده نمی شود.

دانشنامه عمومی

تاریخ الفی کتابی معروف در تاریخ هزارساله سرزمین های اسلامی به فارسی است که توسط هیئتی از نویسندگان در زمان اکبرشاه بابری سومین پادشاه تیموری هند نگاشته شده است. و یکی از مهم ترین منابع تاریخ اسلام است. این کتاب را دانشنامه ای از تاریخ هزار ساله اسلام خوانده اند و صفت هزار ساله اش هم حاکی از وجه تسمیه الفی است. این کتاب به تاریخ اسلام از درگذشت محمد بن عبدالله پیامبر مسلمانان تا سال ۱۰۰۰ هجری قمری می پردازد.
درباره چگونگی تألیف تاریخ الفی، عبدالقادر بداؤنی مصحح آن در منتخب التواریخ آورده است که بر اساس گزارش او اکبرشاه پادشاه بابری هند ( در ۹۹۰ هجری قمری ) گروهی از دانشمندان و مورخان را مأمور کرد که کتابی در تاریخ عمومی جهان اسلام از رحلت پیامبر اسلام تا پایان هزاره نخست هجرت تألیف کنند. نگارش این کتاب در ۹۹۳ شروع شد و پس از پایان تألیف آن را الفی نامیدند.
اکبرشاه در آغاز، هفت تن را به نگارش تاریخ الفی مأمور کرد که عبارت اند از: غیاث الدین نقیب خان قزوینی، میرفتح الله شیرازی، حکیم همام گیلانی، حکیم علی گیلانی، ابراهیم سرهندی، میرزا نظام الدین احمد هروی و عبدالقادر بداؤنی. اعضای این هیئت از شخصیت های علمی و سیاسی عصر خود محسوب می شدند و برخی از آنان از ایران به هند مهاجرت کرده بودند و از پیروان مذاهب مختلف اسلامی بودند. [ ۱]
آنها پس از مشاجراتی که بر سر مسائل شیعی و سنی در ضمن روایت تاریخ صدر اسلام و مسائل خلافت پیدا کردند ادامه کار نگارش را به احمد بن نصرالله تتوی محول کردند. تتوی نسبت به بقیه نویسندگان بخش بیشتری از تاریخ هشت جلدی را نوشت. پس از تتوی نگارش بقیه اثر به آصف خان قزوینی محول شد. وی پس از تتوی بیشترین بخش تاریخ الفی را نوشته است. آصف خان حوادث تاریخی را تا ۹۹۷ به تفصیل ثبت کرد. سرانجام در سال ۱۰۰۰ کار مقابله و تصحیح این اثر به عهده عبدالقادر بداؤنی نهاده شد. او در طی یک سال، دو مجلد اول را تصحیح نمود و تصحیح مجلد سوم را به آصف خان واگذار کرد. پس از تکمیل شدن کتاب ابوالفضل علامی بر آن مقدمه نوشت. [ ۲]
عکس تاریخ الفیعکس تاریخ الفی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

تاریخِ اَلْفی
تألیف شماری از مورخان دربار اکبرشاه گورکانی. کتابی به فارسی در تاریخ عمومی هزارسالۀ اسلام. اکبرشاه گروهی از شخصیت های علمی و سیاسی عصر خود را مأمور نگارش این کتاب کرد، اما براثر اختلاف هیئت مؤلفان دربارۀ وقایع مربوط به قتل عثمان بن عفّان (۳۵ق) تألیف بقیۀ کتاب به ملّا احمد تَتَوی محول شد. از این رو، او را مؤلف کتاب می دانند. اما پس از مرگ تتوی (۹۹۶ق) نگارش باقی اثر به آصف خان قزوینی واگذار شد. او حوادث تاریخی را از چنگیزخان تا ۹۹۷ق به تفصیل نوشت. کتاب به شیوۀ سال شمار تألیف شده و مبدأ نگارش آن، سال رحلت پیامبراسلام (ص) است و از این رو برای یافتن سال هر واقعه باید ده سال بر تاریخی که ذکر شده افزود. نثر آن ساده و روان است قسمتی از این کتاب (ظاهراً جلد چهارم) به کوشش سیدعلی آل داوود و متن کامل آن نیز به تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد و با سرمایۀ انتشارات علمی و فرهنگی در تهران در ۸ جلد در ۱۳۸۲ش چاپ و منتشر شده است.

پیشنهاد کاربران

بنام خدا
باسلام، تاریخ الفی یا تاریخ هزارساله اسلام که توسط نویسنده فرهنگ فارسی رشیدی در هند یعنی رشید تتوی نگاشته شده است کتابی نسبتا جالب در خصوص تاریخ اسلم میباشد این تاریخ در عهد بابریان که فارسی دومین زبان مطرح در هند بود نوشته شد. و دو دهه کم و بیش توسط انتشارات محترم علمی فرهنگی هنری در هشت جلد چاپ شدو به علت فقدان ان در بازار عدهای سود جو و دلال فی انرا بالا برده اند.
...
[مشاهده متن کامل]

با تشکر

تاریخ الفی، نام کتابی است که به دستور اکبرشاه در هندوستان نوشته شده است و به زبان فارسی است. این کتاب دربرگیرنده ی احوال پادشاهان اسلام از آغاز تا زمان سلطنت اکبرشاه است. نگارش تاریخ الفی به دست چند تن
...
[مشاهده متن کامل]
از نویسندگان دربار اکبرشاه نوشته شده است. سال اول را نقیب خان می نویسد و سال دوم را شاه فتح الله و به همین ترتیب، تاریخ نویسانی چون حکیم همام و حکیم علی و حاجی ابراهیم سرهندی و میرزا نظام الدین احمد و ملا عبدالقادر بدائونی که نویسنده ی «منتخب التواریخ» نیز هست. ( به نقل از کتاب نیوز/ تاریخ الفی )

بپرس