تاریخ الفلسفه الیونانیه

[ویکی نور] تاریخ الفلسفة الیونانیة نوشته یوسف کرم، کتابی است به زبان عربی با موضوع فلسفه (تاریخ فلسفه یونان).
نویسنده در این اثر به سیر تکون فلسفه یونان پیش از سقراط تا پس از زمان ارسطو پرداخته است. او این مباحث را ضمن سه مرحله اصلی تکون و پیدایش فلسفه یونان، رشد و بالندگی آن و افول و پژمردگی این فلسفه توضیح داده است. وی در این کتاب به شیوه تاریخی پیش رفته و به ارائه بیوگرافی مختصری از فیلسوفان متعلق به هر دوره پرداخته و آراء و عقاید مهمشان را به‎صورت اجمالی مطرح کرده است.
کتاب، دارای تصدیر، تنبیهات، مقدمه و محتوای مطالب ضمن هشت فصل و یک خاتمه است. نویسنده منابع کتاب را در دو بخش مجزای مراجع عامه و مراجع خاصه ذکر کرده و در مراجع خاصه هم منابع مربوط به هر فیلسوف یا مکتبی را در بخشی جداگانه ارائه کرده است؛ ماقبل سقراط، سقراط، افلاطون، ارسطو، اپیکور، رواقیان، شکاکان جدید، فیلون، گنوستیک، مسیحیت و فلسفه یونان، افلاطون‎گرایی جدید و اسکندر افرودیسی.
یوسف کرم، در مقدمه درباره مهاجرت یونانیان و منشأ آنان و... تقسیمشان به چهار قبیله بزرگ سخن می‎گوید. سپس از وقوع جنگ میان آنان و هجرتشان به مناطق مختلف و پراکندگی‎شان در یونان کبری و خلقیدونیه(اشقودره) و استانبول می‎نویسد. وحدت جنسیت و زبان و دین، این پراکندگی مستعمرات را که هرکدام به شکل مستقل اداره می‎شدند، به اتحاد می‎کشاند. قصاید هومر از قدیمی‎ترین آثاری است که از روی آن می‎توان به نوع اندیشه‎های آنان پی برد. کلی‎ترین عقاید آنان درباره طبیعت (جهان)، خدا، انسان و اخلاق را چنین می‎توان تشریح کرد. از نگاه هومر، طبیعت زنده و دارای اراده است. همچنین خدایان المپ حکومتی را تشکیل داده‎اند که تزوس (زئوس) در رأس آن قرار دارد که البته این خدایان صورت بشری دارند و از پهلوانان قوی‎تر و سریع‎تر هستند. همچنین آن‎ها ازدواج می‎کنند و غذا می‎خورند و.... انسان در نگاه یونان باستان، موجودی است مرکب از نفس و بدن؛ بدن از آب و خاک ساخته شده و بعد از مرگ به همان مواد تجزیه می‎شود و نفس از جنس لطیفی است که با جسم اتحاد پیدا کرده و به شکل آن درمی‎آید و با مرگ به آزادی می‎رسد و به مملکت اموات در دل زمین می‎رود. در آنجا خدایان ثواب و عقاب را تقسیم می‎کنند آن‎ها به دوستانشان محبت کرده و دشمنانشان را محروم می‎کنند.
وی سپس از هزیود و دیوان او (کارها و روزها) و تقسیم آن به چهار قسمت دروس اخلاقی، نصایح زراعی، وصایای اجتماعی و ازدواج و... و بیان تقویم روزهای سعد و نحس سخن می‎گوید. هزیود درباره عدالت می‎گوید: برخی از ماهی‎ها و حیوانات وحشی و پرندگان برخی دیگر را می‎درند یا می‎خورند ولی به انسان‎ها سرمایه عدالت هدیه شده است. هزیود در دیوان دیگرش، از سه اصل «کاوس» یعنی ماده اولیه موجودات، «جایا» یعنی زمین و «ایروس» یعنی عشق و نیروی تولید و بقای نسل صحبت می‎کند.
ادامه مباحث مقدمه درباره سیر تطور تاریخی حکمت در یونان باستان است نویسنده در این قسمت از ادیان رازگونه و مذاهب یونانیان باستان و اعتقادات مردمشان سخن می‎گوید تا در قرن هفتم به شدت‎یافتن اختلافات در یونان و ظهور حکمای سبعه (که طالس یکی از آنان است) می‎رسد.