تاریخ الخمیس فی احوال انفس نفیس

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] کتابی است که درباره تاریخ اسلام و سیره پیامبر اکرم(ص) و اخبار صدر اسلام و نیز اخبار خلفاء و پادشاهان با استفاده از منابع متعدد، که در ابتدای کتاب از آنها نام برده شده است، به بحث و بررسی می پردازد.مؤلف تمام تلاش خود را برای سنجش اخبار و تمییز صحیح از ناصحیح بکار برده و کتاب را بر یک مقدمه و سه رکن و یک خاتمه استوار ساخته است.
مقدمه به حوادث و وقایعی که از ابتداء آفرینش نور پیامبر اسلام (ص) تا زمان ولادت ایشان روی داده است اختصاص یافته و دارای سه طلیعه است، طلیعه اول به تعریف نبی(ص) و اولوالعزم و خاتم و تفاوت میان آنها با بشر و مَلَک و تفاوت بین نبی و ولی و ساحر و بیان علائم نبوت و رسالت ایشان که در کتب آسمانی پیشین آمده و غیره اختصاص یافته است. طلیعه دوم به بیان آفرینش آسمان و زمین و مدت زمان خلقت این دو و نیز آفرینش فرشتگان و جنّیان، ابتداء خلقت آدم و حواء، یاد کرد روح و عیسی و مریم و یحیی(علیهم السلام) و گرفتن پیمان، میلاد ابراهیم (ع) و غیره اختصاص یافته است.در طلیعه سوم به داستان ولادت جناب عبد اللّه، پدر گرامی حضرت رسول (ص) و نذر جناب عبد المطلب، ازدواج عبد اللّه با آمنه و داستان خثعمیه و حوادثی که طی مدت حمل حضرت رخ داد و غیره پرداخته شده است.رکن اول از ارکان سه گانه کتاب مشتمل بر سه باب ذیل است:باب اول: به بیان وقایع سال تولد حضرت رسول تا سال یازدهم زندگی حضرت و آنچه به هنگام میلاد حضرت روی داد و نیز یاد کرد خِتان، نامها و القاب و کنیه ها و شمائل و صفات و ویژگیها و معجزات حضرت و همچنین دایه های ایشان و جریان شق صدر حضرت و غیره اختصاص داده شده است. باب دوم: به حوادث سال دوازدهم عمر شریف حضرت تا 24 سالگی ایشان اختصاص داده شده و در آن به یاد کرد وقایعی چون سفر جناب ابو طالب با پیامبر به شام و جنگ فجار اول و دوم، تولد عمر بن خطاب، جریان حلف الفضول و... پرداخته شده است.باب سوم: به حوادث سال بیست و پنجم عمر حضرت تا 40 سالگی ایشان اختصاص یافته و از وقایعی چون سفر ایشان به شام برای تجارت، ازدواج با خدیجه و... یاد شده است. رکن دوم به حوادثی که از آغاز نبوت حضرت تا زمان هجرت ایشان روی داده اختصاص یافته و از ویژگی نزول وحی و رمی شیاطین با شهاب ها، شکست ایوان کسری، اولین ایمان آورندگان، هجرت به حبشه، وفات ابو طالب و خدیجه، ابتدای اسلام انصار، هجرت اصحاب به مدینه، واجب شدن نمازهای پنج گانه، بیعت عقبه اول و دوم و غیره سخن به میان آمده است.رکن سوم به حوادثی که از ابتداء نبوت حضرت تا زمان وفات ایشان روی داده می پردازد و دارای 11 موطن است که برخی مواطن خود مشتمل بر فصولی است. خاتمه کتاب نیز دارای دو فصل است. فصل اول به بندگان و خادمان و موالیان و سفیران و کاتبان و مؤذنان و شعراء و اسبان و چارپایان و ابزار جنگی و لباس های حضرت و غیره اختصاص یافته و فصل دوم در یاد کرد خلفاء راشدین و خلفاء بنی امیه و بنی العباس اختصاص داده شده است.
مطالعه کتاب تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس نفیس در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور

پیشنهاد کاربران

بپرس