این مقاله شامل تاریخ استان کرمانشاه از پیش از تاریخ تا به امروز است.
یدوران پارینه سنگی ( عصر شکارگران )
کرمانشاه از لحاظ بقایای سکونت های پیش از تاریخ، یکی از مناطق بسیار غنی و مهم در ایران و غرب آسیا است. قدیمی ترین آثار سکونت بشری در کرمانشاه مربوط به دورانپارینه سنگی قدیم است که شامل چند تبر دستی سنگی می باشد که در منطقهٔ گاکیه و غرب شهر هرسین کشف شده است. این آثار دست کم حدود ۲۰۰ هزار سال قدمت دارند. آثار مهمی از دوران پارینه سنگی در غارهای کرمانشاه کشف شده است که مربوط به دوره های پارینه سنگی میانی، پارینه سنگی جدید و فرا پارینه سنگی می باشد. نخستین غاری که در ایران کاوش شد غار شکارچیان در بیستون کرمانشاه قرار دارد، که اولین بقایای استخوانی انسان دوره پارینه سنگی ( احتمالا نئاندرتال ) در ایران در آن کشف شده است. آثار سکونت نئاندرتال ها همچنین در سایر غارهای بیستون - همچون غار مر تاریک و غار مر آفتاب - کشف شده است. در غارهای شمال شهر کرمانشاه مثل قبه و دو اشکفت نیز ابزارهای سنگی این دوره یافت شده است. قدیمیترین بقایای یافت شده انسان در کرمانشاه در غار وزمه کشف شده است. یک دندان آسیای کوچک مربوط به کودکی حدوداً هشت ساله در این غار یافت شده که هم اکنون در موزه ملی ایران به نمایش در آمده است. پژوهش گران اخیراً این نمونه را از طریق پرتو ایکس بُرش نگاری کردند و از طریق تصویربرداری سه بعدی مینا و عاج دندان مشخص کردند که دندان دارای ویژگی های دندان نئاندرتال است. به این ترتیب دندان وزمه اولین مدرک قطعی از وجود انسان نئاندرتال در ایران است. این دندان انسان بیش از چهل هزار سال قدمت دارد.
... [مشاهده متن کامل]
از دورهٔ پارینه سنگی جدید و فراپارینه سنگی نیز آثاری در غارهای مرخریل در بیستون، ورواسی و ملاورد در شمال کرمانشاه و غار کولیان در روانسر کشف شده است.
دوره نوسنگی ( آغاز روستانشینی )
از کهن ترین آثار سکونت روستانشینی اولیه در غرب آسیا چندین مکان در اطراف شهر کرمانشاه قرار دارند که از میان آن ها می توان به گنج دره در غرب هرسین، سراب و آسیاب در شرق کرمانشاه و قزانچی در شمال غرب کرمانشاه اشاره کرد. گفتنی است که قدیمی ترین مدارک اهلی کردن بز در تپهٔ گنج دره شناسایی شده است که نتایج مطالعه آن اخیراً به وسیلهٔ ملیندا زیدر در نشریهٔ ساینس منتشر شد.
یدوران پارینه سنگی ( عصر شکارگران )
کرمانشاه از لحاظ بقایای سکونت های پیش از تاریخ، یکی از مناطق بسیار غنی و مهم در ایران و غرب آسیا است. قدیمی ترین آثار سکونت بشری در کرمانشاه مربوط به دورانپارینه سنگی قدیم است که شامل چند تبر دستی سنگی می باشد که در منطقهٔ گاکیه و غرب شهر هرسین کشف شده است. این آثار دست کم حدود ۲۰۰ هزار سال قدمت دارند. آثار مهمی از دوران پارینه سنگی در غارهای کرمانشاه کشف شده است که مربوط به دوره های پارینه سنگی میانی، پارینه سنگی جدید و فرا پارینه سنگی می باشد. نخستین غاری که در ایران کاوش شد غار شکارچیان در بیستون کرمانشاه قرار دارد، که اولین بقایای استخوانی انسان دوره پارینه سنگی ( احتمالا نئاندرتال ) در ایران در آن کشف شده است. آثار سکونت نئاندرتال ها همچنین در سایر غارهای بیستون - همچون غار مر تاریک و غار مر آفتاب - کشف شده است. در غارهای شمال شهر کرمانشاه مثل قبه و دو اشکفت نیز ابزارهای سنگی این دوره یافت شده است. قدیمیترین بقایای یافت شده انسان در کرمانشاه در غار وزمه کشف شده است. یک دندان آسیای کوچک مربوط به کودکی حدوداً هشت ساله در این غار یافت شده که هم اکنون در موزه ملی ایران به نمایش در آمده است. پژوهش گران اخیراً این نمونه را از طریق پرتو ایکس بُرش نگاری کردند و از طریق تصویربرداری سه بعدی مینا و عاج دندان مشخص کردند که دندان دارای ویژگی های دندان نئاندرتال است. به این ترتیب دندان وزمه اولین مدرک قطعی از وجود انسان نئاندرتال در ایران است. این دندان انسان بیش از چهل هزار سال قدمت دارد.
... [مشاهده متن کامل]
از دورهٔ پارینه سنگی جدید و فراپارینه سنگی نیز آثاری در غارهای مرخریل در بیستون، ورواسی و ملاورد در شمال کرمانشاه و غار کولیان در روانسر کشف شده است.
دوره نوسنگی ( آغاز روستانشینی )
از کهن ترین آثار سکونت روستانشینی اولیه در غرب آسیا چندین مکان در اطراف شهر کرمانشاه قرار دارند که از میان آن ها می توان به گنج دره در غرب هرسین، سراب و آسیاب در شرق کرمانشاه و قزانچی در شمال غرب کرمانشاه اشاره کرد. گفتنی است که قدیمی ترین مدارک اهلی کردن بز در تپهٔ گنج دره شناسایی شده است که نتایج مطالعه آن اخیراً به وسیلهٔ ملیندا زیدر در نشریهٔ ساینس منتشر شد.
