تاج المعالی
لغت نامه دهخدا
تاج المعالی. [جُل ْ م َ ] ( اِخ ) محمدبن شکربن ابوالفتوح حسن بن جعفرالحسنی ( متوفی بسال 453 هَ. ق. مساوی 1061 م. ) زرکلی در ترجمه احوال او آرد: آخرین کسی است از بنی موسی بن عبداﷲبن موسی الجون از حسنیین که ولایت مکه یافت. او بعد از وفات پدرش در سال 430 هَ. ق. بجای پدر نشست و تا پایان حیات بر این شغل باقی بود. ( الاعلام زرکلی ج 2 ص 904 )... و از آنجا [ جدة ] تا مکه دوازده فرسنگ است و امیر جده بنده امیر مکه بود و او را تاج المعالی بن ابی الفتوح می گفتند و مدینه را هم امیر، وی بود، و من نزدیک امیر جده شدم و با من کرامت کرد... ( سفرنامه ناصرخسرو چ برلین ص 97 ). خواندمیر در حبیب السیر در ذکر شرفاء حرمین شریفین آرد:... ابوالفتوح حسن بن جعفر پس از انتقال برادر ( عیسی بن جعفر ) افسر ایالت بر سر نهاد... و ابوالقاسم مغربی که در سلک اعیان و وزراء اسمعیلیان انتظام داشت با آل جراح که از جمله امراء شام بودند قرار داد که ابوالفتوح را بخلافت نصب کنند و در زمان الحاکم بامراﷲ آنجناب را از مکه بدان ولایت برد و امیر المؤمنین خوانده ، الراشد باﷲ لقب نهاد و این خبر بحاکم رسیده بغایت مضطرب گردید و ابواب خزاین را گشاده اموال بسیار به آل جراح انعام نمود تا از سر هوا خواهی ابوالفتوح در گذشتند و آنجناب از این معنی متوهم شده به مکه بازگشت و چون دست قضا سجل عمر او را در نوشت پسرش تاج المعالی والی شد و در سنه اربع و ستین و اربعمائه وفات یافت. ( حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 599 ). بین اقوال مذکور در فوق اختلاف است. زرکلی تاج المعالی را لقب محمدبن شکربن ابوالفتوح میداند، در صورتی که ناصرخسرو و حبیب السیر این لقب را برای پدر وی ،یعنی پسر ابوالفتوح یاد کرده اند، مگر آنکه بگوئیم که منظور تاج المعالی بن ابوالفتوح ، تاج المعالی نواده ابوالفتوح باشد نظیر ابوعلی سینا، ولی این مفهوم مخالف قول حبیب السیر است. از سوی دیگر زرکلی وفات صاحب ترجمه را بسال 453 هَ. ق. ثبت کرده ، در صورتی که حبیب السیر وفات تاج المعالی بن ابوالفتوح را ( که مراد پدر صاحب ترجمه است ) در 464 هَ. ق. یاد کرده است.
فرهنگ فارسی
پیشنهاد کاربران
پیشنهادی ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید