تئون ون دایک

تئون آندریانوس فون دایک ( Teun Adrianus van Dijk ) ( زادهٔ ۷ مهٔ ۱۹۴۳ ) زبان شناس هلندی، استاد بازنشستهٔ دانشگاه آمستردام و استاد افتخاری دانشگاه پومپئو فابرا بارسلونا است و یکی از مهم ترین نظریه پردازان حوزهٔ تحلیل گفتمان انتقادی است. مطالعات وی اکثراً در حوزه های نژادپرستی، مطالعهٔبافت زبان، اخبار و ایدئولوژی می باشد.
مطالعات وی از سال ۱۹۸۰ بر روی تحلیل گفتمان انتقادی متمرکز شده است و به ویژه بازتولید زبانی نژادپرستی را در ساختارهای زبانهای اروپایی و گفتمان های غالب در رسانه های ارتباط جمعی و همچنین گفتمان های غالب سیاسی بررسی می کند. وی همچنین نظریه ای مبسوط دربارهٔ ایدئولوژی دارد و از منظر تحلیل گفتمان انتقادی به بررسی مفهوم ایدئولوژی می پردازد. [ ۱] . وی بنیانگذار و سردبیر هفت مجله پژوهشی بین المللی است و در بیش از پانزده مجله مهم پژوهشی در حوزه تحلیل گفتمان انتقادی به عنوان عضو شورای نویسندگان فعالیّت دارد. وی از سال ۱۹۶۸ تا سال ۲۰۰۴ در دانشگاه آمستردام هلند به عنوان استاد مطالعات گفتمان مشغول به تدریس بود. وی از سال ۱۹۹۹ در دانشگاه پامپئو فابرا بارسلونا در اسپانیا به عنوان استاد افتخاری به تدریس اشتغال دارد. وی در کشورهای متفاوت به ویژه کشورهای حوزه آمریکای جنوبی تاکنون دوره ها و کارگاه های آموزشی در حوزهٔ تحلیل گفتمان انتقادی برگزار کرده است. [ ۲] .
تئون فون دایک یکی از پر کارترین افرادی است که در حوزه مطالعات گفتمان مشغول به کار است. بیش از ۳۵ عنوان کتاب به تنهایی و چندین کتاب با همکاری دیگران به رشته تألیف درآورده است. وی همچنین ویراستار بیش از ۱۰ عنوان کتاب در حوزه های مطالعاتی خویش بوده است و بیش از ۱۵ عنوان کتاب نیز به زبان اسپانیایی تألیف یا ترجمه کرده است. بعلاوه فون دایک بیش از ۲۵۰ مقاله پژوهشی به زبان های انگلیسی و اسپانیایی به رشته تحریر درآورده است. علاوه بر این موارد، وی در کنفرانس های متعددی در سراسر جهان به ارائه مقاله و سخنرانی پرداخته است و چندین رساله دکتری به راهنمایی وی به رشته تحریر درآمده است [ ۳] . برخی کتابهای منتشر شده وی به زبان انگلیسی به قرار زیرند[ ۲] :
• مطالعاتی در کاربردشناسی گفتمان ( Studies in the pragmatics of discourse. The Hague/Berlin: Mouton, 1981 ) .
• تعصب در گفتمان ( Prejudice in discourse. Amsterdam: Benjamins, 1984 ) .
• اخبار به مثابه گفتمان ( News as Discourse. Hillsdale, NJ: Erlbaum, 1988 ) .
• نژادیرستی و مطبوعات ( Racism and the Press. London: Routledge, 1991 ) .
• گفتمان نخبگان و نژادپرستی ( Elite discourse and racism. Newbury Park, CA: SAGE, 1993 ) .
• ایدئولوژی: رویکری چند وجهی ( Ideology: A Multidisciplinary Approach. London: Sage, 1998 ) .
• گفتمان و نژادپرستی در اسپانیا و آمریکای جنوبی ( Discourse and racism in Spain and Latin America. Amsterdam: Benjamins, 2005 ) .
• گفتمان و بافت: رویکردی اجتماعی شناختی ( Discourse and Context. A sociocognitive approach. Cambridge: Cambridge University Press, 2008 ) .
• گفتمان و قدرت ( Discourse and Power. Contributions to Critical Discourse Studies. Houndsmills: Palgrave MacMillan, 2008 ) .