تئاتر یونان باستان اشاره به آیینی دارد که در یونان باستان بین سال های ۵۵۰ ق. م. م تا ۲۵۰ ق. م. م در جریان بوده است. آتن، که در این دوره به وضوح یکی از تأثیرگذارترین مناطق در این آیین بود، پایتخت یونان باستان به حساب می آمد. در حقیقت این تئاتر بخشی از جشن واره ای به نام دیونیسوس بود که به افتخار خدای دیونیسوس برگزار می شد. تراژدی ( اوخر شش قرن پیش از میلاد مسیح ) ، کمدی ( ۴۸۶ سال پیش از میلاد مسیح ) و ساتیر سه گونه دراماتیکی بودند که از دل این جشن واره ها بیرون آمدند. آتن این جشن واره را به بسیاری از مستعمرات و هم پیمان های خود جهت ارتقای هویت فرهنگی مشترک صادر کرد. تئاتر غرب در آتن شکل گرفت و نمایش آن تأثیر مداوم و بسزایی در تمدن شمال داشته است. [ ۱]
کلمه τραγῳδία ( تراژویدیا ) که تراژدی از آن گرفته شده است خود واژه مرکبی است از دو کلمه یونانی: τράγος ( تراژوس ) یا «پوست بز» و ᾠδή ( اُدِ ) به معنای آواز که از ریشه ἀείδειν ( آئِیْدِن ) به معنای «آواز خواندن» می آید. این ریشه یابی اشاره به ارتباطی بین آداب مراسم دیونیسوس باستانی با کلمات یاد شده دارد. هر چند نمی توان به صورت دقیق دانست که آیین حاصل خیزی چه ارتباطی با تراژدی و کمدی دارد. [ ۲]
بر اساس نظر مارتین لیچفیلد وست، مطالعات اولیه در آیین و تیاتر یونان، که به یکدیگر وابسته اند، به ویژه افسانه ارفی، به شدت تحت تأثیر مراسم شامان آسیای میانه است. از میان بسیاری از دیوارنوشته های ارفی که در البیا از زیر زمین بیرون آورده شده است اینطور به نظر می رسد که این نکته که مستعمرات یکی از ارتباطات مهم بوده است را تصدیق می کنند. الی روزیک از شامان به عنوان نمونه تأثیرگذار بازیگری آیین یونان قدیم نام می برد. تراژدی یونان در حدود ۵۳۲ ق. م به وجود آمده است، یعنی زمانی که تسپیش قدیمی ترین بازیگر ثبت شده در تاریخ است. او برنده اولین مسابقه تئاتری که در آتن برگزار شد، بوده است که در نقش سرخوان دیترامب در حوالی آتیکا به ویژه مراسم دیونیسوس روستایی بازی می کرده است. از زمان تسپیس دیترامب بسیار گسترده تر از آنچه ریشه آیین و مراسمش بود می شود. این نمایش تحت تأثیر حماسه های قهرمانی، آوازهای هم سرایان یونان باستان و نوآوری های آریون شاعر، تبدیل به گونه ای روایت گر و تصنیفی افسانه ای می شود. از این رو از تسپیس به عنوان «پدر تراژدی» یاد می شود. هر چند اهمیت او مورد بحث و مناقشه است و گاهی حتی در ردیف شانزدهمین فرد در سلسله افراد تأثیرگذار در شکل گیری تراژدی ذکر می شود؛ به عنوان مثال نسبت داده شده است که سولون سیاستمدار با خلق اشعاری که در آن شخصیت ها با صدای خودشان سخن می گفتند و نیز دوره گردهایی که حماسه هومر را نقالی می کردند، تا پیش از ۵۳۴ قبل از میلاد مرسوم و رایج بوده است. از این رو سهم واقعی تسپیس در شکل گیری درام به صورت آشکاری روشن نیست اما نام او برای همیشه به عنوان عبارت رایج هنرپیشه ( thespian ) به عنوان ایفاگر نقش جاودان مانده است. اجرای نمایش برای آتنی ها از اهمیت بسیاری برخوردار بود - این نکته به سادگی از وجود مسابقه و جشن واره دیونیسوس در آن دوره آشکار می شود. شاید این اهمیت به خاطر پرورش وفاداری به قوم آتیکا بود. جشن واره تقریباً در حدود ۵۰۸ قبل از میلاد به وجود آمد. با توجه به موجود نبودن هیچ متنی از شش قرن پیش از میلاد مسیح تنها نام سه تن از دیگر رقبای تسپیس موجود است: کوئریلوس، پرانتیناس و فرینیکوس؛ که به هر یک، ابداع در زمینه ای از تراژدی نسبت داده شده است. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفکلمه τραγῳδία ( تراژویدیا ) که تراژدی از آن گرفته شده است خود واژه مرکبی است از دو کلمه یونانی: τράγος ( تراژوس ) یا «پوست بز» و ᾠδή ( اُدِ ) به معنای آواز که از ریشه ἀείδειν ( آئِیْدِن ) به معنای «آواز خواندن» می آید. این ریشه یابی اشاره به ارتباطی بین آداب مراسم دیونیسوس باستانی با کلمات یاد شده دارد. هر چند نمی توان به صورت دقیق دانست که آیین حاصل خیزی چه ارتباطی با تراژدی و کمدی دارد. [ ۲]
بر اساس نظر مارتین لیچفیلد وست، مطالعات اولیه در آیین و تیاتر یونان، که به یکدیگر وابسته اند، به ویژه افسانه ارفی، به شدت تحت تأثیر مراسم شامان آسیای میانه است. از میان بسیاری از دیوارنوشته های ارفی که در البیا از زیر زمین بیرون آورده شده است اینطور به نظر می رسد که این نکته که مستعمرات یکی از ارتباطات مهم بوده است را تصدیق می کنند. الی روزیک از شامان به عنوان نمونه تأثیرگذار بازیگری آیین یونان قدیم نام می برد. تراژدی یونان در حدود ۵۳۲ ق. م به وجود آمده است، یعنی زمانی که تسپیش قدیمی ترین بازیگر ثبت شده در تاریخ است. او برنده اولین مسابقه تئاتری که در آتن برگزار شد، بوده است که در نقش سرخوان دیترامب در حوالی آتیکا به ویژه مراسم دیونیسوس روستایی بازی می کرده است. از زمان تسپیس دیترامب بسیار گسترده تر از آنچه ریشه آیین و مراسمش بود می شود. این نمایش تحت تأثیر حماسه های قهرمانی، آوازهای هم سرایان یونان باستان و نوآوری های آریون شاعر، تبدیل به گونه ای روایت گر و تصنیفی افسانه ای می شود. از این رو از تسپیس به عنوان «پدر تراژدی» یاد می شود. هر چند اهمیت او مورد بحث و مناقشه است و گاهی حتی در ردیف شانزدهمین فرد در سلسله افراد تأثیرگذار در شکل گیری تراژدی ذکر می شود؛ به عنوان مثال نسبت داده شده است که سولون سیاستمدار با خلق اشعاری که در آن شخصیت ها با صدای خودشان سخن می گفتند و نیز دوره گردهایی که حماسه هومر را نقالی می کردند، تا پیش از ۵۳۴ قبل از میلاد مرسوم و رایج بوده است. از این رو سهم واقعی تسپیس در شکل گیری درام به صورت آشکاری روشن نیست اما نام او برای همیشه به عنوان عبارت رایج هنرپیشه ( thespian ) به عنوان ایفاگر نقش جاودان مانده است. اجرای نمایش برای آتنی ها از اهمیت بسیاری برخوردار بود - این نکته به سادگی از وجود مسابقه و جشن واره دیونیسوس در آن دوره آشکار می شود. شاید این اهمیت به خاطر پرورش وفاداری به قوم آتیکا بود. جشن واره تقریباً در حدود ۵۰۸ قبل از میلاد به وجود آمد. با توجه به موجود نبودن هیچ متنی از شش قرن پیش از میلاد مسیح تنها نام سه تن از دیگر رقبای تسپیس موجود است: کوئریلوس، پرانتیناس و فرینیکوس؛ که به هر یک، ابداع در زمینه ای از تراژدی نسبت داده شده است. [ ۳]
wiki: تئاتر یونان باستان