تئاتر یا نمایش در ایران، پیشینه ای طولانی دارد. پس زمینه تئاتر در ایران به دوران باستان برمی گردد. بعدتر سبک های ویژه نمایشی ایرانی مانند تعزیه، روحوضی، خیمه شب بازی و سیاه بازی شکل گرفتند. تئاتر مدرن در زمان قاجاریان پا گرفت. امروزه تئاتر در ایران بسیار پیشرو است.
... [مشاهده متن کامل]
تئاتر در ایران، با گونه های بومی نمایان شده است. ایرانیان، گونهٔ ویژه ای از درام را داشتند؛ شیوهٔ اجرایی قابل توجه، معروف به نقالی که یک هنر کهن داستان گویی است و گاه شامل موسیقی نیز می شود. سنت نمایشی ایران، وام دار گونه های نمایشی بومی مانند نقالی و عروسک گردانی ها است اما نمایش های مذهبی نیز جنبه ای دیگر را به این سنت افزوده اند. تعزیه ( که در آن واقعه کربلا نمایش داده می شود ) نقشی قابل توجه در تئاتر ایران داشته است. لوئیس پِلی در کتاب مفصلش درباره مجالس تعزیه تحت عنوان «نمایش آیینیِ حسن و حسین» می گوید: «اگر موفقیت نمایش را با تأثیراتی که بر مخاطبانش برمی انگیزد ارزیابی کنیم هیچ گاه هیچ نمایشی از تراژدی ای که در عالَمِ اسلامی تحت عنوان تراژدی حسن و حسین شناخته می شود پیشی نگرفته است. » ایران پژوهِ آمریکایی پیتر چلکوفسکی دقیقاً همین جمله را برای شروع کتابش تحت عنوان «تعزیه: آیین و نمایش در ایران» برگزیده است. سوگ سیاوش، خیمه شب بازی و سیاه بازی نیز نمایش های سرشناس ایرانی هستند.
از میانه های سدهٔ نوزدهم م به بعد، تولید درام های غربی در ایران، تشویق شد؛ به شکلی دقیق، پس از سفر ناصرالدین شاه به اروپا بود که یک سالن تئاتر در تهران تأسیس شد. در اواخر دههٔ ۱۹۵۰ م، گروه هنر ملی با جذب برترین نمایشنامه نویسان، کارگردانان صحنه و بازیگران به برقراری دوبارهٔ تئاتر در ایران کمک کرد. بعدها، تلویزیون ملی ایران نیز از تشکیلات و نمایش های تئاتر در ایران، پشتیبانی می کرد. کارگاه نمایش ( از ۱۳۴۸ ) از نمایش های وابسته به این رسانه است. در این دوران، دیگر عوامل اثرگذار در رشد تئاتر، پشتیبانی های تجاری و حکومتی بودند و اینها در کنار جشنواره های این دوره ( همچون جشن هنر شیراز ) ، توانستند تئاتر ایران را نیرومند سازند.
پس زمینه تئاتر در ایران به دوران باستان ( ۶۴۱–۱۰۰۰ پیش از میلاد ) برمیگردد. شروع اولین تئاتر و پدیده های بازیگری مردم این سرزمین را می توان در مراسم و تشریفاتی جستجو کرد که در آن ها به ستودن قهرمان های افسانه ای و ملی و تحقیر دشمن می پرداختند؛ که از این دست آثار می شود به سوگ سیاوش و روایات نمایشی از تاریخ، داستان های اساطیری و عشقی که توسط هرودوت و گزفون گزارش شده اشاره کرد.
... [مشاهده متن کامل]
تئاتر در ایران، با گونه های بومی نمایان شده است. ایرانیان، گونهٔ ویژه ای از درام را داشتند؛ شیوهٔ اجرایی قابل توجه، معروف به نقالی که یک هنر کهن داستان گویی است و گاه شامل موسیقی نیز می شود. سنت نمایشی ایران، وام دار گونه های نمایشی بومی مانند نقالی و عروسک گردانی ها است اما نمایش های مذهبی نیز جنبه ای دیگر را به این سنت افزوده اند. تعزیه ( که در آن واقعه کربلا نمایش داده می شود ) نقشی قابل توجه در تئاتر ایران داشته است. لوئیس پِلی در کتاب مفصلش درباره مجالس تعزیه تحت عنوان «نمایش آیینیِ حسن و حسین» می گوید: «اگر موفقیت نمایش را با تأثیراتی که بر مخاطبانش برمی انگیزد ارزیابی کنیم هیچ گاه هیچ نمایشی از تراژدی ای که در عالَمِ اسلامی تحت عنوان تراژدی حسن و حسین شناخته می شود پیشی نگرفته است. » ایران پژوهِ آمریکایی پیتر چلکوفسکی دقیقاً همین جمله را برای شروع کتابش تحت عنوان «تعزیه: آیین و نمایش در ایران» برگزیده است. سوگ سیاوش، خیمه شب بازی و سیاه بازی نیز نمایش های سرشناس ایرانی هستند.
از میانه های سدهٔ نوزدهم م به بعد، تولید درام های غربی در ایران، تشویق شد؛ به شکلی دقیق، پس از سفر ناصرالدین شاه به اروپا بود که یک سالن تئاتر در تهران تأسیس شد. در اواخر دههٔ ۱۹۵۰ م، گروه هنر ملی با جذب برترین نمایشنامه نویسان، کارگردانان صحنه و بازیگران به برقراری دوبارهٔ تئاتر در ایران کمک کرد. بعدها، تلویزیون ملی ایران نیز از تشکیلات و نمایش های تئاتر در ایران، پشتیبانی می کرد. کارگاه نمایش ( از ۱۳۴۸ ) از نمایش های وابسته به این رسانه است. در این دوران، دیگر عوامل اثرگذار در رشد تئاتر، پشتیبانی های تجاری و حکومتی بودند و اینها در کنار جشنواره های این دوره ( همچون جشن هنر شیراز ) ، توانستند تئاتر ایران را نیرومند سازند.
پس زمینه تئاتر در ایران به دوران باستان ( ۶۴۱–۱۰۰۰ پیش از میلاد ) برمیگردد. شروع اولین تئاتر و پدیده های بازیگری مردم این سرزمین را می توان در مراسم و تشریفاتی جستجو کرد که در آن ها به ستودن قهرمان های افسانه ای و ملی و تحقیر دشمن می پرداختند؛ که از این دست آثار می شود به سوگ سیاوش و روایات نمایشی از تاریخ، داستان های اساطیری و عشقی که توسط هرودوت و گزفون گزارش شده اشاره کرد.
