بیگ

بیگ عنوانی در بین اقوام تُرک است که به طور سنتی به حاکمان گروه های قبیله ای کوچک، اعضای خانواده های حاکم و مقامات مهم داده می شود. در زمان امپراتوری عثمانی، بیگ لقبی بود برای فرماندار یک استان که با پرچم خود از دیگران متمایز بود. در تونس پس از ۱۷۰۵ این عنوان برای شخص اول کشور ( سلطان، حاکم یا شاه ) به کار برده شد. بعدها "بیگ" به عنوان کلی خطاب محترمانه برای آقایان در کشورهای عربی تبدیل شد.
دربارهٔ خاستگاه این واژه اگرچه هنوز بحث هایی وجود دارند، ولی تقریباً پذیرفته شده است که وامواژه ای است واردشده زبان های تُرکی. در این راستا دو نظر وجود دارد، یکی آنکه ریشه آن را از زبان های ایرانی میدانند و برخی می گویند که ریشه ای در زبان چینی دارد.
گرهارد دورفر، زبان شناس آلمانی، بر احتمال تُرکی بودن این واژه تاکید دارد.
کهنترین سند موجود از به کارگیری این لقب مربوط به سنگ نبشته اورخون از سدهٔ هفتم میلادی است. در این زمان بیگ جایگاهی میانه را در جامعه داشته، فردی پایین تر از برگزیدگان و بالاتر از عامه. سپس تر این لقب را در ترکیب با دیگر واژگان می بینیم، برای نمونه اتابک ( به معنای قیم ) و یوزبگی ( فرمانده نظامی دستهٔ صدنفره ) . تا قرن یازدهم میلادی بیگ به عنوان لقب برخی از سلجوقیان استفاده می شده است، چون چغری بیگ و طغرل بیگ. در میان شاهان ارمنستان هم این لقب وجود داشته، چون بگ تمور. در میان ترکمانان قره قویونلو و آق قویونلو نیز این لقب شایع بوده است، در نام هایی چون عثمان بیگ و علی بیگ. برخی از فرماندهان اردوی زرین مغول هم این لقب را بر نام خود می کشیدند، چون جانی بیگ و بردی بیگ. در دورهٔ صفویه سران قزلباش از این لقب بهره می بردند. در این زمان بیگ لقبی بوده است از دید سلسله مراتب بالاتر از آقا و پایین تر از سلطان و خان.
صورت مؤنث این لقب - بیگم - در میان زنان برجستهٔ آق قویونلو، صفوی و تیموری کاربرد داشته است. در زبان فارسی گاه از این لقب زنانه در ساخت نام بهره می برده اند، مانند فاطمه بیگم.

آتا بیگ یا آتابک ترکی به واژهء اتابکان دوره سلجوقی که ترک نژاد بودند واژهء مشهوری است
نام آتا هم واژه ای آریایی است در زمان باستان ما چندین نام برای نامیدن "پدر" داشتیم� یک شاخه از ایرانیان به پدر�" تا"� یا "آتا "میگفتند در زبان سکایی هندوایرانی - اروپایی روسیه نیز زبانی از شاخه های سکایی هست و همانگونه که عرض کردم در اکراین به "پدر" آتلیس" یا همان" آتا" هم اکنون گفته می شود در زبانهای دیگر برخی اروپاییان هم با اندکی دگرگونی" تا" یا" آتا" یا
" آتلیس" می گویند.
رضاضحاکی راحت ؛ مدرس و دبیر تاریخ

در سنگ نبشته اردشیر بابکان، وی خود را چنین مینمایاند: این پایکر مزدایسن ( مزداپرست ) " بای ارتخشیر" ( بزرگ اردشیر ) ، شاهانشاه ایران که چیر ( چهر ) از یزدان، پس ( پسر ) پاپگ شاه. خود واژه بزرگ از وزرکا در هخامنشی یا وزرگ در ساسانی و وزیر کنونی ریشه میگیرد. گوک ترکان که در زمان ساسانیان در شمال دریای مازندران فرمانروایی داشتند، از برخی واژگان ایرانی که بیشتر از جنس نامگذاری بزرگ زادگان بود برای خود بهره میبردند و از این رو در زبانهای اوزبکی و قپچاقی و . . . ، این دست واژگان مانده است.

بی و سلطان محمود بی و خواهرش سلطان بیگم خانم بوده و همچنین القاب پدر مادر بزرگ بنده که کد خدای روستای خورجهان در منطقه انگوران زنجان بوده است معروف به یوسفعلی بی و برادرش ستار بی فرزندان سلطانعلی بیک خان بوده پس میشه گفت این القاب به خانواده های اشرافی مناطق کوچک و متوسط داده میشده است.

پادشاه و امپراطور وحتی بالاتر از سلطان بوده . در حالی که در ایران و مناطق فارس به روسای طوایف خان گفته میشد

با همان لفظ بگ ( به فتحه ب وساکن گ ) که صورت اصلی واژه است استفاده میشود دقیقا همان واژه پارسی باستان است. و واژه های دیگر هم از آن دوران به ما رسیده است که یا کمی تغییر داشته ویا بدون تغییر مانده است مثلا در جای دیگر داریوش می گوید:منا ( به فتحه حرف م ) پیتا. یعنی پدر من. واژه پیتا تبدیل به ( پی دا ) و سپس به پدر تبدیل شد و در حال حاضر در کشورهای مختلف اروپایی با کمی تغییر استفاده میشود. واژه گان زیادی هسته که شرح آنها در این متن نمی گنجد. عزیزان علاقمند میتوانند برای آگاهی بیشتر کتاب زبانهای خاموش نوشته خانم دکتر بدرالزمان قریب را ویا فارسی باستان رولاند کنت رامطالعه بفرمایند. گرامیان توجه بفرمایند که تطورواژگان در هر زبان زنده ای قطعا اتفاق می افتد. پس لطف بفرمایید بدون بررسی دقیق هر واژه ایرانی را به واژگان بیگانه مثل عربی و ترکی ربط ندهید. باسپاس

در رابطه با گفته کاربری که گفت زبان سغدی ترکی هست و ترکها بودند و ربطی به ایران و پارسی ندارد باید بگم
سغدیان ایرانی دسته بندی میشوند
زبان سغدی نوعی زبان ایرانی است که ریشه آریایی دارد و از زبان های آریایی بدست آمده است در اصل تمام زبانهای ایرانی دارای یک ریشه مشترک هستند و ریشه در زبانهای پارسی باستان و پارسی اوستا و پارسی پهلوی و زبان آریایی سانسکرست دارند. باید بگم حکومت هایی که مغولی خوانده میشوند مانند: هون ها و حکومت های همتبار آن از لحاظ تباری دارای شک و تردید هستند و حتی زبانهای آنها زبانهای ایرانی بوده و معرفی شده که ریشه در پارسی دارند.
زبان تُرکی و زبان عربی زبانهای بیگانه در ایران هستند که حتی با زبان ایرانی در یک شاخه قرار نمیگیرند و حتی همخانواده هم نیستند.
زبان عربی زبانی از شاخه سامی و از خانواده زبان های آفریقایی آسیایی است.
زبان تُرکی زبانی آلتایک است
زبان پارسی زبانی از شاخه آریایی ایرانیک و از خانواده زبانهای هندواروپایی است
زبان انگلیسی هم زبانی هندواروپایی است پس اشتراک واژگانش با پارسی گویا ( مشخص ) است.
زبانهای: پشتو ، هزارگی ، سغدی ، و زبانهای ایرانی شرقی و ایرانی غربی گویش های گیلکی ، لری ، بختیاری ، لکی ، کوردی و. . . همه دارای یک ریشه هستند که بالا گفته شد که برآمده از زبانهای آریایی ( ایرانیک ) هستند.

معنای کلی بیگ: یعنی اشراف زاده ، کسی که نسبش به یک پاشا یا سلطان برسد