بیکجه خانی غلامحسین

دانشنامه آزاد فارسی

بیکْجِه خانی، غلامحسین (تبریز ۱۲۹۴ـ تهران ۱۳۶۶ش)
نوازندۀ ایرانی تار و برجسته ترین تک نواز تار در موسیقی دستگاهیِ مکتب تبریز. فرزند حسینقلی خان تبریزی بود و در خانواده ای از موسیقی دانان حرفه ای به دنیا آمد. تعلیمات موسیقی را از دایی هایش فراگرفت و با گوش کردن به صفحات قدیمی از اولین و دومین نسل تارنوازان بزرگ موسیقی دستگاهی مکتب تهران، آموخته های خود را تکمیل کرد. از جوانی در دسته ها و مجالس گوناگون موسیقی به اجرای برنامه پرداخت و از اواسط دهۀ ۱۳۲۰ کارش را در رادیو تبریز آغاز کرد. در ابتدا فقط در تبریز به منزلۀ تارنوازی چیره دست و هم نواز آواز اقبال آذر، مظهر خوانندگی و هنر آواز ایرانی در مکتب تبریز، مشهور بود؛ تا این که در اواخر دهۀ ۱۳۴۰ نورعلی برومند او را به مرکز حفظ و اشاعۀ موسیقی دعوت کرد؛ پس از آن به جشن هنر شیراز نیز راه یافت و به تک نوازی پرداخت که اعتبار او را به منزلۀ نوازنده ای با تکنیک، نزد کارشناسان موسیقی سنتی ایران تثبیت کرد. از نواخته های غلامحسین بیکجه خانی همراه با صدای اقبال آذر، چندین ساعت نوار باقی مانده و تک نوازی های متعدد او با همراهی دف محمود فرنام نیز موجود است. هم نوازی درخشان او با صدای محمدرضا شجریان، در آلبوم بیداد و همایون (۱۳۶۵)، و مجموعه ای از تک نوازی ها و هم نوازی های او، عمدتاً شامل اجرای قطعات ضربی، رِنگ ها و تصنیف های فارسی و آذری نیز دردست است. برخی از ویژگی های هنر تارنوازی غلامحسین بیکجه خانی، که مکتب تار تبریز با نام او شناخته می شود، عبارت اند از شفافیت صدادهی تار، مضراب های ریز، شمرده و سریع، جملات سلیس، ظرافت در استفاده از پرده هایی که لهجۀ آذری در موسیقی فارسی را تداعی می کنند، و حس ضربی دقیق.

پیشنهاد کاربران

بپرس