بیوشیمی

زیست شیمی[ ۱] یا بیوشیمی، ( به فرانسوی: Biochimie ) مطالعهٔ فرایندهای شیمیایی در جانداران زیستی است. بیوشیمی با ساختار و عمل کرد اجزای سلولی مثل پروتئینها، کربوهیدراتها، لیپیدها، اسیدهای نوکلئیک، و گونه های دیگر زیست مولکولها سروکار دارد. هدف بیوشیمی پاسخ دادن به سؤال هایی است که از بیوشیمی ناشی می شوند. دانش بیوشیمی که در آن از روش های شیمی دانان برای درک و شناخت فرایندهای زیستی که درون جانداران روی می دهد، استفاده می شود، دارای اهمیت روزافزونی است؛ همه گیاهان و جانوران از ترکیب های شیمیایی ساخته شده اند و وظیفهٔ بیوشیمی دانان آن است که ساختمان این مواد و نقش آن ها را در حیات موجودات زنده بررسی و شناسایی کنند. کربوهیدرات ها، لیپیدها و اسیدهای نوکلئیک مانند DNA تنها شماری از مولکول های شیمیایی هستند که موضوع مطالعهٔ بیوشیمی دانان به شمار می آید. در یکی از شاخه های این علم از این مطالعات برای تولید واکسن های مقابله کننده با بیماری های ویروسی مانند اوریون استفاده می شود. بیوشیمی در زمینهٔ درمان بیماری هایی چون ایدز و سرطان نیز به کار می رود.
در روزگار قدیم باور بر این بود که حیات و عناصر مرتبط با آن دارای مواد یا عناصر ضروری هستند که متمایز از عناصر مواد بی جان می باشند و تصور می شد که تنها جانداران توانایی ساختن زیست مولکول ها را دارند؛ اما در سال ۱۸۳۳ فریدریش وهلر مقاله ای با موضوع سنتز اوره منتشر کرد و ثابت کرد مواد آلی نیز می توانند به صورت مصنوعی ساخته شوند.
شروع علم بیوشیمی ممکن است در زمان کشف اولین آنزیم یعنی آمیلاز توسط Anselme Payen در سال ۱۸۳۳ باشد. گرچه به نظر می رسد نخستین بار در همین سال از واژهٔ بیوشیمی استفاده شده است اما عموماً معتقدند که کشف این دانش به طور رسمی در سال ۱۹۰۳ توسط Carl Neuberg شیمی دان آلمانی انجام شده است. از آن زمان تا به حال با کمک تکنیک های مختلف، پیشرفت زیادی در بیوشیمی رخ داده است که منجر به کشف و آنالیز مولکول های حیاتی مختلف شده است. یک اتفاق مهم دیگر در تاریخ بیوشیمی کشف ژن و نقش آن در سلول است. این بخش از بیوشیمی زیست شناسی مولکولی نامیده می شود.
حوزه عملکرد بیوشیمی در سه سطح فیزیکی شیمیایی و سلولی ملکولی می باشد.
مولکولهای تشکیل دهنده حیات شامل کربوهیدراتها، لیپیدها ( چربی ها ) ، پروتئین ها و نوکلئیک اسیدها می باشد. بسیاری از مولکول های بیولوژیکی پلیمر هستند. در این اصطلاح، مونومرها درشت مولکول های نسبتاً کوچکی هستند که برای ایجاد درشت مولکول های بزرگتر به نام پلیمر به یکدیگر متصل می شوند. هنگامی که مونومرها برای سنتز یک پلیمر بیولوژیکی به یکدیگر متصل می شوند، تحت فرآیندی به نام سنتز قرار می گیرند. [ ۲]