بِیْنامَتْنیَّت (intertextuality)
تعیین معنی متن به کمک متون دیگر. اشاره دارد به وام گیری نویسنده و دگرگونی ای که او در متن اصلی پدید می آورد، یا ارجاعی که خواننده از متنی به متن دیگر می دهد. اصطلاح بینامتنیت را یولیا کریستوااندیشمند پساساخت گرادر ۱۹۶۶ ابداع کرد و از آن پس این اصطلاح بارها به وام گرفته شده و دگرگونی پذیرفته است. چنان که ویلیام ایروینمنتقد می نویسد، این اصطلاح «کمابیش به تعداد کاربرانش از کسانی که به نظر اولیۀ کریستوا وفادار بوده اند تا اشخاصی که آن را صرفاً به صورت مد روزی در صحبت از تلمیح و تأثیر به کار می برند، معانی متفاوت پیدا کرده است».
بینامتنیّت و پساساخت گرایی. اصطلاح ساختۀ کریستوا حکایت از تلاشی می کند برای تلفیق نشانه شناسی ساخت گرای سوسوربه ویژه مطالعۀ او دربارۀ این که نشانه ها چگونه معانی خود را از ساختار متن می گیرند، با منطق گفتگوییباختینبه ویژه تحقیق او در مورد معانی چندگانه، یا چندمعنایی، در متن ـ به ویژه رمان ـ و کلمه. کریستوا می نویسد اگر در نظر بگیریم که انتقال معنا نه به طور مستقیم از نویسنده به خواننده، بلکه از طریق یا از فیلتر «رمز»هایی که نویسنده و خواننده از متن های دیگر گرفته اند صورت می پذیرد، آن گاه مفهوم بینامتنیت جانشین مفهوم بیناذهنیت(بین الأذهانی) می شود. برای مثال در رمزگشایی رمان اولیساثر جویس، هرکه ممکن است آن را به گونه ای تفسیر کند. این رویکرد بینامتنی به ادبیات، چنان که رولان بارت نشان می دهد، مؤید این نظریه است که معنی اثر ادبی یا هنری نه در خود آن، بلکه در نگاه بدان نهفته است. برخی نظریه پردازان پست مدرن از نسبت بینامتنیت با ابرمتنیت سخن می گویند. همان طور که ابرمتن ممکن است شبکه ای از پیوندهای اینترنتی و بخشی از شبکۀ جهانی اینترنت باشد، بینامتنیت متن را «موزائیکی از نقل قول ها» (به تعبیر کریستوا) و بخشی از موزائیک بزرگ تری از متون می سازد.
تعیین معنی متن به کمک متون دیگر. اشاره دارد به وام گیری نویسنده و دگرگونی ای که او در متن اصلی پدید می آورد، یا ارجاعی که خواننده از متنی به متن دیگر می دهد. اصطلاح بینامتنیت را یولیا کریستوااندیشمند پساساخت گرادر ۱۹۶۶ ابداع کرد و از آن پس این اصطلاح بارها به وام گرفته شده و دگرگونی پذیرفته است. چنان که ویلیام ایروینمنتقد می نویسد، این اصطلاح «کمابیش به تعداد کاربرانش از کسانی که به نظر اولیۀ کریستوا وفادار بوده اند تا اشخاصی که آن را صرفاً به صورت مد روزی در صحبت از تلمیح و تأثیر به کار می برند، معانی متفاوت پیدا کرده است».
بینامتنیّت و پساساخت گرایی. اصطلاح ساختۀ کریستوا حکایت از تلاشی می کند برای تلفیق نشانه شناسی ساخت گرای سوسوربه ویژه مطالعۀ او دربارۀ این که نشانه ها چگونه معانی خود را از ساختار متن می گیرند، با منطق گفتگوییباختینبه ویژه تحقیق او در مورد معانی چندگانه، یا چندمعنایی، در متن ـ به ویژه رمان ـ و کلمه. کریستوا می نویسد اگر در نظر بگیریم که انتقال معنا نه به طور مستقیم از نویسنده به خواننده، بلکه از طریق یا از فیلتر «رمز»هایی که نویسنده و خواننده از متن های دیگر گرفته اند صورت می پذیرد، آن گاه مفهوم بینامتنیت جانشین مفهوم بیناذهنیت(بین الأذهانی) می شود. برای مثال در رمزگشایی رمان اولیساثر جویس، هرکه ممکن است آن را به گونه ای تفسیر کند. این رویکرد بینامتنی به ادبیات، چنان که رولان بارت نشان می دهد، مؤید این نظریه است که معنی اثر ادبی یا هنری نه در خود آن، بلکه در نگاه بدان نهفته است. برخی نظریه پردازان پست مدرن از نسبت بینامتنیت با ابرمتنیت سخن می گویند. همان طور که ابرمتن ممکن است شبکه ای از پیوندهای اینترنتی و بخشی از شبکۀ جهانی اینترنت باشد، بینامتنیت متن را «موزائیکی از نقل قول ها» (به تعبیر کریستوا) و بخشی از موزائیک بزرگ تری از متون می سازد.
wikijoo: بینامتنیت