بیمه اشخاص

[ویکی فقه] برخی از نویسندگان حقوقی در تعریف بیمه اشخاص نوشته‏اند بیمه اشخاص بیمه‏ای است که موضوع مورد بیمه در آن، عبارت است از حوادثی که حقوق غیر مالی بیمه‏گذار یا ثالث معین را تهدید می‏کند. مانند بیمه حوادث و ناخوشی و بیمه عمر و زندگی. بعضی دیگر نوشته‏اند: «بیمه‏های اشخاص یکی از انواع بیمه‏های بازرگانی‏اند که به منظور جبران توقف درآمد بیمه شده، که در اثر مرگ یا نقص عضو و از کار افتادگی به وجود آمده باشد، ابداع گردیده است.»
هدف از بیمه‏های اشخاص، مانند بیمه‏های اموال و مسئولیت، تأمین آرامش خاطر برای بیمه‏گذار است. ولی دو ویژگی، این نوع بیمه را از بیمه‏های دیگر متمایز می‏سازد؛ نخست آنکه حوادثی را شامل می‏شود که به طور مستقیم به شخص انسان مربوط می‏شود؛ مانند فوت، بازماندگی، حوادث بدنی و بیماری‏ها. دوم آنکه حوادث مورد نظر، همواره جنبه خسارتی ندارند؛ مانند زنده ماندن بیمه شده در پایان مدت معین. لذا گفته می‏شود، بیمه‏های اشخاص بر خلاف بیمه‏های خسارتی، خصلت غرامتی ندارند و پیرو اصل غرامت نیستند.

انواع بیمه‏های اشخاص
‏
بیمه‏های اشخاص به پنج دسته اصلی تقسیم می‏شوند.
۱. بیمه‏های عمر.
۲. بیمه‏های مستمری.
۳. بیمه‏های حوادث.
۴. بیمه‏های درمانی.
۵. بیمه‏های بازنشستگی.

بیمه عمر
برخی از حقوقدانان بیمه عمر را شاخه‏ای از بیمه زندگانی محسوب نموده‏اند و در این زمینه نوشته‏اند: «بیمه زندگانی عبارت است از عقدی که به موجب آن، بیمه‏گر تعهد می‏کند که مبلغی یکجا و یا به صورت نفقه مادام العمر) Renteviagere (با فوت بیمه‏گذار به ورثه او (یا شخص دیگر که او تعیین کند) و یا اگر بیمه‏گذار (یا ثالثی به تعیین بیمه‏گذار) پس از فرارسیدن موعد معین، زنده باشد به بیمه‏گذار یا ثالث مذکور داده می‏شود. بنابراین مبلغ بیمه به بیمه‏گذار یا ثالث مذکور داده می‏شود. بیمه زندگانی بر دو قسم است: «اوّل بیمه عمر دوم بیمه زندگی»
برخی دیگر در زمینه تعریف بیمه عمر و زندگی نوشته‏اند «بیمه عمر یا بیمه زندگی را می‏توان چنین تعریف کرد: قراردادی که به موجب آن بیمه‏گر در مقابل دریافت حق بیمه، متعهد می‏شود که در صورت فوت بیمه شده یا در صورت زنده ماندن بیمه شده در مورد تعیین شده در قرارداد، مبلغ بیمه شده را به بیمه‏گذار (یا بیمه شده) یا استفاده کننده معین شده از سوی او بپردازد».
بر اساس تعریف نخست، بیمه زندگی عقد بیمه‏ای است که به‏موجب آن، بیمه‏گذار وجه بیمه معینی طبق بیمه نامه می‏پردازد تا پس از اینکه به سن معین مذکور در بیمه‏نامه رسید بیمه‏گر، مبلغی معین و یا نفقه معین مادام العمر، از آن سن به بعد، به او بدهد. اگر پیش از وصول به آن سن بمیرد حقی بر بیمه‏گر نخواهد داشت. و بیمه عمر نیز عبارت از عقد بیمه‏ای است که به‏موجب آن بیمه‏گر تعهد می‏کند در مقابل دریافت حق بیمه مبلغی معین پس از مرگ بیمه‏گذار به شخص یا اشخاص مصرح در بیمه‏نامه یا به ورثه او بدهد. این بیمه به نفع شخص ثالث است. «۴» برخی از نویسندگان حقوق بیمه نیز، در تعریف بیمه عمر نوشته‏اند: «بیمه عمر توافقی است که به موجب آن از یک طرف، فردی یا مؤسسه‏ای به ازای دریافت یک رشته‏ مبالغ متساوی و متناوب، تعهد می‏کند که در صورت وقوع ضایعه فوت شخص مورد بیمه در زمان بیمه معین، پرداخت مبلغی را به ذی نفع یا ذی نفعان شخص بیمه شده تضمین کند».
بعضی دیگر معنای بیمه عمر را اعم از بیمه زندگی دانسته و نوشته‏اند: «بیمه عمر عقدی است که به موجب آن، بیمه‏گر در ازای قسط هایی که دریافت می‏نماید، متعهد می‏گردد مبلغی از مال را به بیمه‏گذار یا شخص ثالث بپردازد. مبلغ مورد بیمه، در صورت وفات شخص بیمه شده، به ورثه متوفی، و در صورت زنده بودن بیمه شده پس از انقضای مدت معین شده به خود بیمه شده پرداخت می‏گردد. پرداخت مبلغ بیمه‏ای بر اساس توافق طرفین، یکجا به طلبکار بیمه‏ای یا به صورت اقساط مرتب در طول حیات طلبکار پرداخت می‏گردد.»
ماده ۲۳ به بعد قانون بیمه مصوب ۱۳۱۶ در زمینه بیمه عمر می‏باشد. بیمه عمر، خود به بیمه عمر خطر فوت، بیمه عمر در صوت حیات بیمه شده، بیمه مختلط و بیمه عمر مشترک تقسیم می‏شود.

بیمه عمر خطر فوت (و انواع آن)
...