بیشابور

1 - معبد آناهیتا:
این معبد بصورت مکعبی بوده که هر ضلع آن حدود14متر است واز سنگهای حجاری شده وبدون ملاط ودوجداره ساخته شده وبه سبک معماری هخامنشی استکه با بست های آهنی به یکدیگر متصل شده است.
این معبد در عمق 6متری از سطح زمین واقع شده وفاقد سقف می باشد ، هدف این بوده که آب رودخانه شاپور که در فاصله 250متری آن جاری است بدرون معبد آورده شود واین آب درون معبد جریان می یافته وسپس بوسیله قناتی ازمعبد خارج می شده است. ( لازم به یادآوری است که آب در باور پیشینیان یکی از چهار عنصر مقدس به شمار می رفته وآن رانشانه پاکی وشایسته ستایش می دانسته اند. )
۲ - تالار تشریفات
تالار باشکوه پذیرایی شاپور درمحوطه ای به مساحت 780مترمربع احداث شده ویکی از بزرگترین آثار معماری زمان ساسانی است که بصورت صلیب برای اولین بار در تاریخ معماری ساسانی تجلی نموده است. جالب است که این بنا با این وسعت بدون هیچ ستونی ومسقف بوده است.
3 - ایوان موزائیک:
در جنوب غربی تالار تشریفات ، کاخ دیگری به نام ایوان موزائیک قرار دارد. کف این تالار با یک نوع قالی موزائیک با طرح ونقش گیاهی وانسانی فرش می شده است. ایوان موزائیک نمونه ای از شاهکارهای
هنر معماری وسمبل زیبایی عصر ساسانی است. این ایوان دارای حیاط مستطیل شکلی با33متر طول و20متر عرض می باشد که با موزائیک هایی منقوش به شکل گیاه وتصاویر زنان آراسته بوده وچنین به نظر می رسد که این کاخ جایگاه اختصاصی شاپور وحرمسرای او بوده است.
( این موزائیکهای کشف شده در موزه های ایران باستان ولور پاریس قرار دارد )
4 - کاخ والرین:
این کاخ در فاصله 150متری شرق تالار تشریفات قرار دارد. نمای این کاخ با سنگهای حجاری شده، ( مانند معبد آناهیتا ) ساخته شده است . گفته می شود که شاپور این کاخ را برای دشمن مغلوب خود ، والرین امپراطور روم ساخته است.
5 - جایگاه نذورات:
این نام توسط پروفسور گیرشمن به این مکان داده شده است. ودر حاشیه غربی خیابان شمالی ، جنوبی شهر بیشابور قرار دارد. در این مکان دو ستون نصب شده وتارخ شهر سازی بیشابور بر یکی از دو ستون به خط پهلوی ساسانی نوشته شده است. گفته می شود که روزگاری تندیس شاپور اول بر پایه ای که آنجا دیده می شود ، قرار داشته است. نوشته روی ستون بدین معنا است که مجری طرح شهر بیشابور شخصی به نام اُپسای از اهالی حرّان وسوریه ای بوده است واز شاه ساسانی به خاطر این کار مهم جوائز وخلعت هایی دریافت کرده است.
از دیگر آثارباستانی متعدد در این منطقه می توان به نقوش برجسته های منحصر به فرد در تنگ چوگان وهمچنین مجسمه۷متری شاپور در ورودی غار شاپور اشاره کرد. اسماعیل صنفی آزاد. م. و. د.