بیستون محوطه باستانی

بیسْتون، محوّطۀ باستانی
بیسْتون، محوّطه باستانی
واقع در پیرامون کوه بیستون و در کنار جادۀ همدان ـ کرمانشاه. نام بیستون برگرفته از بَغِستان است به معنی جایگاه بَغان و خدایان. کلمۀ بغستان در گذر زمان به بِهستون و بیستون تصحیف شده است. پیرامون کوه بیستون از کهن ترین ایام پیش از تاریخ تا دوران تمدن اسلامی مسکونی بوده است. آثار باستانی که در محوطۀ باستانی کوه بیستون تاکنون شناسایی شده اند: غار انسان های نِئاندِرتال، تپۀ پیش از تاریخ نادری، صفۀ معروف به دژ مادی، کتیبه و نقش برجستۀ داریوش اول هخامنشی، مجسمه و کتیبۀ یونانی هِرکول، نقش برجستۀ مِهرداد دوم پارتی، شیر سنگی بیستون، نقش برجستۀ گودَرز دوم پارتی، نقش برجستۀ بِلاش اَشکانی و کتیبۀ پارتی آن، پل خُسرو بر روی گاماسیاب، صفه و پانِل ناتمام فرهادتراش و تأسیسات ساسانی پیرامون آن، جادۀ قدیم ساسانی، کاروان سرای ایلخانی، بنای ایلخانی نزدیک گاماسیاب، کاروان سرای صفوی، قلعۀ قدیمی بیستون، سرستون های طاق وُ سان (طاق بستان) که باید به فرهادتراش متعلق باشد، کتیبۀ کوفی حجاری شده بر روی سنگ های بنای ساسانی پای فرهادتراش و پل صفوی روی دینورآب که شالوده های آن ساسانی است. کتیبۀ هَخامَنِشی داریوش اول بر سینۀ کوه بیستون به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی و با خط میخی نوشته شده است. در ۱۸۴۴ سِر هِنری کِرسویک راولینسون این کتیبه را استنساخ کرد. نیز ← کتیبۀ بیستون