بیست هزار فرسنگ زیر دریا

بیست هزار فرسنگ زیر دریا یا «بیست هزار فرسنگ زیر دریاها» ( به فرانسوی: Vingt mille lieues sous les mers ) داستانی نوشته ژول ورن نویسنده علمی - تخیلی فرانسوی است.
در طول سال ۱۸۶۶، کشتی هایی از ملیت های مختلف متوجه موجود ناشناسی می شوند، که در اعماق آب ها زندگی می کند. عده ای گمان می کنند او یک کوسه بزرگ است، اما عدهٔ دیگری معتقدند که او نوعی هیولای دریایی ناشناخته است. اما کمتر کسی می تواند تصورش را بکند، که آن موجود، وسیله ای ست ساخته دست بشر.
پروفسور «آروناکس» به همراه «ندلند» که صیاد نهنگ است، و یک دوست دیگر، با یک کشتی تحقیقاتی به جستجوی این هیولای زیر آب می روند. اما کشتی در اثر برخورد با آن موجود آسیب می بیند و پروفسور «آروناکس» و همراهانش، از یک زیردریایی سر درمی آورند. چیزی که تا کنون مانندش را ندیده و حتی تصورش را هم نکرده اند.
آن ها با ناتیلوس سفر می کنند و شگفتی های دنیای آب را می بینند، و در همین حین با کاپیتان «نمو»، ناخدا و مالک ناتیلوس آشنا می شوند. پروفسور در عین حال که کاپیتان را تحسین می کند، اخلاقیات او را رد می کند، و فکر می کند برخورد او با مسائل دنیا درست نیست. پروفسور و همراهانش متوجه می شوند، چون از راز کاپیتان نیمو آگاه گشته اند، در واقع در ناتیلوس اسیر هستند و دیگر نمی توانند به دنیای روی آب بازگردند، اما آن ها حاضر نیستند، تا آخر عمر در ناتیلوس بمانند آن ها تلاش زیادی برای فرار از ناتیلوس می کنند اما موفق نمی شوند، فرار از ناتیلوس، غیرممکن است. کاپیتان نیمو خیلی از چیزهایی که در افسانه ها آمده بود را در زیردریا به آن ها نشان می دهد.
در این داستان کاپیتان نیمو را بیشتر از زاویه دید و قضاوت پروفسور «آروناکس» و همراهانش می بینیم. آن ها کاپیتان نیمو را مردی کمابیش دیوانه و دنیا گریز می یابند که چون یکی از کشورهای اروپایی خانواده اش را از بین برده، او به دنبال انتقام است به همین دلیل کشتی های روی آب را غرق می کند تا انتقام خود و خانواده خود را بگیرد. این مسایل باعث شده بود تا مردم فکر کنند زیر دریایی او یک هیولاست.
کرک بمب هم یکی از دوستان ژول ورن بود که به او در پژوهش هایش کمک می کرد
ژول ورن و کرک بمب بعد از سفر با یکدیگر به جستجوهای دیگر در مورد موجودات فضایی پرداختند.
در سال ۱۹۵۴ نسخه سینمایی این کتاب توسط ریچارد فلیشر کارگردان سرشناس آمریکایی ساخته شد.