بیزانسیوم. ( اِخ ) یکی از بلاد تراکس در جانب غربی تنگه بسفر بوده است که در سال 658 ق. م. بنا شده بود و داریوش کبیر پادشاه ایران در لشکرکشی خویش بیونان آن را تصرف کرد و پس از آن در تصرف آتن و زمانی در تصرف اسپارتا بود تا آنکه در سال 358 ق.م. استقلال یافت. در زمان کلودیوس امپراطور روم بیزانسیوم جزء ممالک امپراطوری روم شد و در سال 193 م. سپتی می یوس سوروس شهر مزبور را بجرم اینکه با پسی نیوس سیاه یاری کرده بود با خاک برابر ساخت. در زمان کاراکالا شهر بیزانسیوم مجدداً آباد شد و کنستانتینوس امپراطور روم در سال 330 م. آن را به شهری بزرگ مبدل ساخت که امروز بقسطنطنیه معروف است. ( از ترجمه تمدن قدیم فوستل دوکولانژ ص 462 ). رجوع به بیزانس شود.
