بیرام خواجه

لغت نامه دهخدا

بیرام خواجه. [ ب َ خا ج َ ] ( اِخ ) امیر ترکمان از طایفه بهارلو قراقوینلو. متوفی به سال 782 هَ. ق. وی بخدمت سلطان اویس جلایر پیوست و بعد از وفات او موصل و سنجار و ارجیس را تسخیر نمود. بعد از وی پسرش قرامحمد تورمش بجای او نشست. ( از دایرة المعارف فارسی ). و رجوع به فهرست اعلام و رجال حبیب السیر وتاریخ رشیدی ص 203 و 194 و قاموس الاعلام ترکی 1429 و تاریخ مغول ص 260، 457 و مرآت البلدان ج 1 ص 400 شود.

فرهنگ فارسی

امیر ترکمان از طایفه بهارلو قراقوینلو متوفی به سال ۷۸۲ ه٠ق وی بخدمت سلطان اویس جلایر پیوست و بعد از وفات او موصل و سنجار و ارجیس را تسخیر نمود ٠

دانشنامه آزاد فارسی

بَیرام خواجه (۷۴۶ـ۷۸۲ق)
رئیس طایفۀ بهارلو و نخستین امیر ترکمانان قَراقویونلو. در ۷۵۲ق در جنگ حسین بیگ ترکمان با ملک عادل ، حکمران حِصن کیفا، شرکت داشت . در همان سال، حسین بیگ را در نزدیکی موصل بیرام خواجه کشت. با مرگ او، قدرت قَراقویونلوها که سرکردۀ بخشی از ترکمانان بود در خاندان بیرام خواجه تثبیت شد و اندکی بعد، بر شهرهای ارجیش و موصل تسلط پیدا کرد. در ۷۶۷ق، سلطان اویس ، از بغداد به موصل آمد و حاکم شهر را، که برادر بَیرام خواجه بود، به اسارت درآورد. پس از آن ، سلطان اویس بنابه دعوت ملک منصور، حاکم شهر ماردین ، به این شهر که در محاصرۀ بیرام بود، رفت . بیرام خواجه با آگاهی از حرکت سلطان اویس به سوی ماردین ، از محاصره دست کشید و عازم شهر موش گردید، اما سلطان اویس پس از شکست بیرام خواجه و غارت اموال او به سوی تبریز حرکت کرد و وارد این شهر شد. پس از آن ، ظاهراً بیرام خواجه به اطاعت سلطان جلایر درآمد، اما پس از درگذشت سلطان اویس (۷۸۷ق) سر از اطاعت برتافت و شهرهای موصل ، سنجار، ارجیش ، سوماری (سورمه لی )، آلاکلیسا، خوی و نخجوان را تصرف کرد. در ۷۷۹ق عادل آقا، حکمران سلطانیه ، به سوی او لشکر کشید و بار دیگر وی را وادار کرد که خراج عقب افتاده را بپردازد. پس از آن ، موصل را یکی از امیران ترکمان تسخیر کرد، اما با کمک امرای شهر ماردین و حِصن کیفا، موصل را پس گرفت و آن جا را به برادرش بردی خواجه (مراد خواجه ) سپرد. بیرام خواجه با تشکیل امیرنشینی در میان ارزروم و موصل موفق شد قَراقویونلوها را وارد صحنه سیاسی کند.

پیشنهاد کاربران

بپرس