[ویکی فقه] بیت المعمور در قرآن. از کعبه یا خانه ای محاذی کعبه در آسمان چنین تعبیر شده است.
بیت المعمور که از آن به ضُراح، ضریح و عروبا نیز تعبیر شده، ترکیبی وصفی از «بیت» و «معمور» است. «بیت» در لغت معادل منزل و مسکن و به معنای خانه و «معمور» اسم مفعول از مصدر «عمران» و به معنای آباد است ، بنابراین بیت المعمور یعنی خانه آباد. خانه آباد در لغت به خانه ای اطلاق می شود که متروک نباشد و اهلش در آن سکونت داشته باشند.
در قرآن
ترکیب «البیت المعمور»تنها یک بار در آیه ۴ سوره طور ، آمده است. در آغاز این سوره خداوند در کنار چند قَسَم، به آن نیز سوگند یاد کرده است:«والطّور و کِتب مَسطور فی رَقّ مَنشور والبَیتِ المَعمور • والسَّقفِ المَرفوع». سوگند خداوند به «البیت المعمور»حاکی از قداست، حرمت و عظمت والای این خانه آباد در پیشگاه اوست.
← دیدگاه مفسران
بنابر آنچه در علوم عقلی و عرفانی ثابت است همه موجودات عالم ماده مسبوق به تحقق در عوالم قبل از عالم ماده اند که از آن جمله کعبه است، از این رو باید قبل از تحقق مادی آن، در عوالم پیشین ( عالم مثال ، عقل و لاهوت ) متحقق شده باشد. بیت المعمور اشاره به وجود کعبه در عالم مثال است که در برخی از اقوالِ مشهورتر به بیتی در محاذات کعبه (در آسمان اول، چهارم یا هفتم) تفسیر شده است، از این رو بر اساس روایتی: کعبه مربع ساخته شده، چون محاذی بیت المعمور است و بیت المعمور مربع است، چون در محاذات عرش قرار دارد و عرش نیز مربع است، زیرا کلماتی که اسلام بر آن بنا شده ۴ تاست: «سبحان الله و الحمد لله و لا إله إلا الله و الله اکبر». حرمت بیت المعمور در آسمان ها همانند حرمت کعبه در زمین است. این خانه با عبادت فرشتگان معمور و آباد است و براساس روایات هر روز ۷۰۰۰۰ فرشته به زیارت آن می آیند و هرگز به آن باز نمی گردند. با توجه به اینکه بیت المعمور حقیقت مثالی کعبه در عوالم غیبی آسمان چهارم یا هفتم است مقصود از محاذات آن با کعبه محاذات معنوی است نه مادی، بنابراین، این شبهه که: «اگر بیت المعمور در آسمان همواره محاذی کعبه باشد باید هم زمین حرکت کند هم آسمان یا هیچ یک حرکت نکنند، چون اگر یکی حرکت کند و دیگری ساکن باشد از محاذات یکدیگر بیرون می روند» ظاهرنگری ناشی از پندار جسمانی بودن بیت المعمور است.
نظرات دیگر
...
بیت المعمور که از آن به ضُراح، ضریح و عروبا نیز تعبیر شده، ترکیبی وصفی از «بیت» و «معمور» است. «بیت» در لغت معادل منزل و مسکن و به معنای خانه و «معمور» اسم مفعول از مصدر «عمران» و به معنای آباد است ، بنابراین بیت المعمور یعنی خانه آباد. خانه آباد در لغت به خانه ای اطلاق می شود که متروک نباشد و اهلش در آن سکونت داشته باشند.
در قرآن
ترکیب «البیت المعمور»تنها یک بار در آیه ۴ سوره طور ، آمده است. در آغاز این سوره خداوند در کنار چند قَسَم، به آن نیز سوگند یاد کرده است:«والطّور و کِتب مَسطور فی رَقّ مَنشور والبَیتِ المَعمور • والسَّقفِ المَرفوع». سوگند خداوند به «البیت المعمور»حاکی از قداست، حرمت و عظمت والای این خانه آباد در پیشگاه اوست.
← دیدگاه مفسران
بنابر آنچه در علوم عقلی و عرفانی ثابت است همه موجودات عالم ماده مسبوق به تحقق در عوالم قبل از عالم ماده اند که از آن جمله کعبه است، از این رو باید قبل از تحقق مادی آن، در عوالم پیشین ( عالم مثال ، عقل و لاهوت ) متحقق شده باشد. بیت المعمور اشاره به وجود کعبه در عالم مثال است که در برخی از اقوالِ مشهورتر به بیتی در محاذات کعبه (در آسمان اول، چهارم یا هفتم) تفسیر شده است، از این رو بر اساس روایتی: کعبه مربع ساخته شده، چون محاذی بیت المعمور است و بیت المعمور مربع است، چون در محاذات عرش قرار دارد و عرش نیز مربع است، زیرا کلماتی که اسلام بر آن بنا شده ۴ تاست: «سبحان الله و الحمد لله و لا إله إلا الله و الله اکبر». حرمت بیت المعمور در آسمان ها همانند حرمت کعبه در زمین است. این خانه با عبادت فرشتگان معمور و آباد است و براساس روایات هر روز ۷۰۰۰۰ فرشته به زیارت آن می آیند و هرگز به آن باز نمی گردند. با توجه به اینکه بیت المعمور حقیقت مثالی کعبه در عوالم غیبی آسمان چهارم یا هفتم است مقصود از محاذات آن با کعبه محاذات معنوی است نه مادی، بنابراین، این شبهه که: «اگر بیت المعمور در آسمان همواره محاذی کعبه باشد باید هم زمین حرکت کند هم آسمان یا هیچ یک حرکت نکنند، چون اگر یکی حرکت کند و دیگری ساکن باشد از محاذات یکدیگر بیرون می روند» ظاهرنگری ناشی از پندار جسمانی بودن بیت المعمور است.
نظرات دیگر
...
wikifeqh: بیت_المعمور_در_قرآن