بیان الاصول

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بیان الأصول (صافی گلپایگانی). «بیان الاصول»، تقریرات درس آیة الله سید حسین بروجردی رحمة الله علیه ، به قلم شاگرد برجسته ایشان، آیة الله صافی گلپایگانی است که به زبان عربی نگارش و در سه مجلد منتشر شده است.
مجلدات کتاب، به ترتیب، مشتمل است بر:۱. مقدمه و پنج مقصد.۲. مقدمه و مقصد ششم.۳. مقصد هفتم و هشتم و خاتمه. هر یک از مقاصد کتاب نیز مشتمل بر فصول و زیرفصل هایی است.

[ویکی نور] بیان الاصول (حسینی شیرازی). بیان الأصول، از جمله آثار و تألیفات عربی آیت الله سید صادق حسینی شیرازی است. در این اثر به علم اصول فقه و مباحث حجج و ادله ای که شرعاً معتبر است و در استنباط و استخراج احکام شرعی از ادلّه تفصیلی آن کاربرد دارد، پرداخته شده است.
کتاب، در نه جلد تنظیم شده و در هر جلد بخشی از مباحث رایج علم اصول در ذیل عناوین متعدد و متنوع ارائه شده است. شیوه نویسنده بدین گونه است که در هر بحث، اقوال، اشکال ها، نقدهای اصولیون و آیات و روایات متناسب با بحث را طرح و بررسی و سپس نظریه خود را در هر مورد از مباحث اصولی مستدل ساخته است.
نویسنده در آغاز جلد اول، ابتدا به بیان ادله شرعی پرداخته است. وی تصریح کرده است که برخلاف کفایه به جای «امارات»، از لفظ «ادله» استفاده کرده و چنین دلیل آورده است:
وی همچنین از ذکر لفظ «أو عقلا» خودداری کرده است؛ به خاطر وجود امضای شرعی که بعدا از آن بحث خواهد شد؛ وگرنه لازم بود لفظ «أو عرفاً» را نیز اضافه کند.
در ادامه به کلام شیخ انصاری اشاره شده که: «برای مکلف در مواجهه با حکم شرعی سه حالت متصور است: قطع، ظن و شک». نویسنده سپس یازده اشکال را که در کفایه و سایر کتب اصولی مطرح شده، ذکر کرده و در دفاع از شیخ یک به یک را پاسخ می دهد.
در جلد اول کتاب ابتدا مسئله قطع و سپس ظن و احکام و مباحث مرتبط با آنها مطرح شده است. در جلد دوم و سوم ابتدا تتمه مباحث قطع و ظن، سپس حجیت خبر واحد، دلیل انسداد و ادله برائت مطرح شده است. جلد چهارم این اثر با عنوان «مباحث اصول عملی» به «اصل اشتغال و برائت شرعی» و جلد پنجم با عنوان خاتمه به «قاعده ی لاضرر و لاضرار» و جلدهای ششم، هفتم و هشتم درباره «استصحاب» و جلد نهم درباره «تعادل و ترجیح» می باشد.

[ویکی فقه] بیان الاصول (صافی گلپایگانی). «بیان الاصول»، تقریرات درس آیة الله سید حسین بروجردی رحمة الله علیه ، به قلم شاگرد برجسته ایشان، آیة الله صافی گلپایگانی است که به زبان عربی نگارش و در سه مجلد منتشر شده است.
مجلدات کتاب، به ترتیب، مشتمل است بر:۱. مقدمه و پنج مقصد.۲. مقدمه و مقصد ششم.۳. مقصد هفتم و هشتم و خاتمه. هر یک از مقاصد کتاب نیز مشتمل بر فصول و زیرفصل هایی است.
گزارش محتوا
نویسنده، در مباحث اصول، از مشتق تا مبحث برائت را از محضر آیة الله بروجردی رحمة الله علیه بهره برده است، اما به جهت تکمیل مباحث اصولی کتاب، مباحث مقدم بر مشتق و متاخر از برائت تا آخر مبحث اجتهاد و تقلید را از کتاب «الحاشیة علی کفایة الاصول» (تقریرات درس آیة الله بروجردی در بروجرد، به قلم شیخ بهاء الدین حجتی بروجردی)، به مباحث کتاب افزوده است.
شیوه تحقیقی آیة الله بروجردی
یکی از شیوه های تحقیقی آیة الله بروجردی رحمة الله علیه این بوده است که مباحث علمی را ریشه یابی و تطور هر مسئله را در طی قرن ها بررسی می کرده اند؛ به عنوان مثال دلیل انسداد را بر مسلک متاخرین، از محقق خوانساری مخصوصا شیخ و محقق خراسانی و نیز به مسلک بزرگانی که قبل از محقق خوانساری متعرض این دلیل شده بیان نموده اند و در نهایت حجیت خبر واحد را اثبات کرده اند، نه حجیت مطلق ظن را.ایشان با تسلطی که بر اصول داشتند و حتی صاحب ابتکاراتی نیز در آن بوده اند، در مقام استنباط، بسیار اندک به اصول عملیه تمسک می کردند و علت این استغنا از تمسک به اصول عملیه، تخصص کامل ایشان در فهم روایات و دقتی بود که در آنها به کار می بردند و حسن سلیقه ای بود که در رفع تعارض بین اخبار متعارض داشتند. در عین حال به علم اصول و نیاز فقیه به آن بسیار تاکید داشتند و دلیل آن حاشیه مفصل و دقیق و عمیقی است که بر کفایه استادشان مرقوم فرموده اند.احاطه بر اسناد روایات و رجال و طبقات، احاطه بر اقوال عامه، احاطه بر اقوال خاصه، مخصوصا قدما، دقت در مضامین روایات و حتی تعداد آنها که گاهی بابی را که مثلا در وسائل بیست حدیث دارد، به چند حدیث ارجاع می دادند، سبک ایشان را ممتاز قرار داده بود.
مباحث کتاب
...

[ویکی نور] بیان الاصول (صافی لطف الله). بیان الاصول، تقریرات درس آیت الله سید حسین بروجردی(ره) ، به قلم شاگرد برجسته ایشان، آیت الله صافی گلپایگانی است که به زبان عربی نگارش و در سه مجلد منتشر شده است.
مجلدات کتاب، به ترتیب، مشتمل است بر:
نویسنده، در مباحث اصول، از مشتق تا مبحث برائت را از محضر آیت الله بروجردی (ره) بهره برده است، اما به جهت تکمیل مباحث اصولی کتاب، مباحث مقدم بر مشتق و متأخر از برائت تا آخر مبحث اجتهاد و تقلید را از کتاب«الحاشیة علی کفایة الاصول»(تقریرات درس آیت الله بروجردی در بروجرد، به قلم شیخ بهاء الدین حجتی بروجردی)، به مباحث کتاب افزوده است.
یکی از شیوه های تحقیقی آیت الله بروجردی (ره) این بوده است که مباحث علمی را ریشه یابی و تطور هر مسئله را در طی قرن ها بررسی می کرده اند؛ به عنوان مثال دلیل انسداد را بر مسلک متأخرین، از محقق خوانساری مخصوصاً شیخ و محقق خراسانی و نیز به مسلک بزرگانی که قبل از محقق خوانساری متعرض این دلیل شده بیان نموده اند و در نهایت حجیت خبر واحد را اثبات کرده اند، نه حجیت مطلق ظن را.
ایشان با تسلطی که بر اصول داشتند و حتی صاحب ابتکاراتی نیز در آن بوده اند، در مقام استنباط، بسیار اندک به اصول عملیه تمسک می کردند و علت این استغنا از تمسک به اصول عملیه، تخصص کامل ایشان در فهم روایات و دقتی بود که در آنها به کار می بردند و حسن سلیقه ای بود که در رفع تعارض بین اخبار متعارض داشتند. در عین حال به علم اصول و نیاز فقیه به آن بسیار تأکید داشتند و دلیل آن حاشیه مفصل و دقیق و عمیقی است که بر کفایه استادشان مرقوم فرموده اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس