بوین دره

بویْن، درّه (Boyne Valley)
بویْن، درّه
گورستان وسیعی مربوط به فرهنگ عصر نوسنگی و مفرغ در درّۀ بوین، واقع در بخش میت، جمهوری ایرلند. این درّه یکی از جالب توجه ترین مکان های ماقبل تاریخی اروپا است، و بقایای چهار تل گور (پشته های تدفینی) عظیم شامل گورهای معبردار و اتاقک های تدفین در نیوگرینج، نوت، و داوت در کنار رود بوین میان اسلین و دروئیدا، و در فورناکس هیل، در ۲۰کیلومتری جنوب شرقی، از زیر خاک بیرون آورده شده اند. این بناها، که قدمتشان به دوره ای از ۳۱۰۰پ م تا ۱۸۰۰پ م می رسد، نمونه های چشم گیری از کنده کاری های انتزاعیِ کلان سنگی را به نمایش می گذارند و دست ساخت های متعددی از عصر مفرغ و عصر آغازین مسیحیت را آشکار ساخته اند. منظور اصلی از احداث این بناها، به عنوان مرکز برگزاری آیین ها یا تدفین اعضای خاندان سلطنتی، معلوم نیست، اما همارایی دقیقشان با انقلابین زمستانی (۲۱ دسامبر، ۳۰ آذر) نشان می دهد که از آن ها شاید به منزلۀ تقویم استفاده می شده است. نیوگرینج، که قدمتش به ۳۱۰۰ سال پیش از میلاد می رسد، قدیمی ترین رصدخانۀ شناخته شدۀ جهان را در خود دارد. تل گورِ آن، با قطر ۸۰ متر و ارتفاع ۹ متر، پوششی از کوارتز سفید درخشان دارد که خُرده سنگ های گرانیت آن را برجسته کرده اند. پشته با ۹۷ سنگ جدول محصور شده است و زمانی ۳۸ ستون سنگی یکپارچه ای آن را احاطه کرده بود که از آن ها فقط دوازده تک سنگ باقی مانده اند. معبری به طول ۲۰ متر از محل ورودی به اتاقِ مرکزیِ پیش آمده ای به ارتفاع شش متر منتهی می شود؛ روزنه ای باریک امکان می دهد که نور خورشید فقط در هنگام انقلابین زمستانی (۲۱ دسامبر، ۳۰ آذر) به درون اتاق بتابد. سه طاقچۀ کوچک اتاق حاوی سنگ های مجوّفی است که استخوان های سوزانده شدۀ جسد انسانی و هدیه های نذری در آن ها گذاشته می شدند. علایم هندسی تزیین سنگ های جدول و سطوح دیگرند، ازجمله یک طرح مارپیچ سه لایی در سنگ آستانهنقش بسته است. نوت بزرگ ترین محل تجمع هنر کلان سنگی در اروپا است، مشتمل بر شکل های لوزی، مربع، نمادهای خورشید، طرح های مثلث، خطوط جناغی، و قوس های هم مرکز ـ که از ویژگی مکان های باستانی برتانی نیز به شمار می رود. یک طرح نقطه چین غیرعادی به کنده کاری هایی شباهت دارد که در مالت یافت شده اند. تلِ سنگ چینی شده حاوی دو گورِ معبردارِ وسیع است به طول ۳۴ متر و ۴۰ متر، و هفده آرامگاه اقماری آن را احاطه کرده اند. شواهدی یافت شده اند دال بر این که این گورپشته از زمان ساخته شدن حدود ۳۰۰۰ـ۲۵۰۰ سال پیش از میلاد، تا قرن ۱۴م پیوسته در اشغال بوده است. تل سنگ دات دو گور معبردار را احاطه می کند، اما از حمله های وایکینگ ها و غارت گرانِ سنگ ها در امان نمانده است. معبر غربی به اتاقک چلیپاشکلی گشوده می شود که دیوار فرورفته ای دارد و به مجموعه ای از حجره های کوچک می انجامد؛ این شیوۀ مقبره سازی ویژگی منحصربه فرد این محل است. فورناکس هیل دارای گور معبردار بزرگی است که در ۲۲۰۰ تا ۱۸۰۰ سال پیش از میلاد بنا نهاده شده است. سه کاودیوار(طاقچه) در اتاقک تدفین نقش مایه های جناغی دارند و بر روی یکی از سنگ ها چهره ای انسانی کنده کاری شده است.