بویْل، رابِرْت (۱۶۲۷ـ۱۶۹۱)(Boyle, Robert)
بویْل، رابِرْت
فیزیک دان و شیمی دان ایرلندی. کتاب دورا ن سازشیمی دان شکاک را منتشر ساخت (۱۶۶۱) و قانون بویل را، در ۱۶۶۲، تدوین کرد. از پیش گامان به کارگیری آزمایش و روش علمی بود. در مبانی کیمیاگرانۀ نظریۀ شیمی، که در عصر او متداول بود، تردید کرد و هدف شیمی را تعیین اجزای سازندۀ اجسام دانست. اصطلاح آنالیز از ساخته های اوست. بسیاری از واکنش هایی که هنوز هم در کارهای کیفی کاربرد دارند، برای او شناخته شده بودند. استفاده از بعضی عصاره های گیاهی، به ویژه تورنُسُول، را در شناسایی اسیدها و بازها معمول کرد. همچنین، اولین شیمی دانی بود که نمونه ای از گاز تهیه کرد. بویل در لیزمور، واقع در استان واترفورد انگلستان، زاده شد. از ۱۶۵۴ تا ۱۶۶۸، در آکسفورد زندگی کرد و سپس به لندن رفت. در دورۀ دانشجویی به گروهی پیوست که هدفش ترویج «فلسفۀ جدید» بود. در ۱۶۶۲، این گروه انجمن سلطنتی را تشکیل داد. بویل برای مطالعۀ کتاب مقدس زبان های عبری، یونانی، و آرامی را آموخت و در دفاع از مسیحیت سخنرانی هایی ایراد کرد. او نشان داد که وزن اجسام متناسب با تغییر نیروی شناوریِ جّو تغییر می کند. یافته هایش در این زمینه، در کتاب سرچشمۀ هوا (۱۶۶۰) منتشر شد. در کتاب شیمی دان شکاک این دیدگاه را مطرح کرد که ماده، در نهایت ، از «ذراتی» تشکیل شده است که انواع و اندازه های متفاوت دارند، می توانند به صورت گروهی قرار گیرند، و هر گروه نیز مادۀ شیمیایی خاصی را پدید می آورد. مخلوط ها و ترکیب ها را با موفقیت از یکدیگر متمایز کرد و نشان داد که خواص ترکیب ها ممکن است با اجزای سازنده شان بسیار متفاوت باشد. در ۱۶۶۷، نخستین بار پدیدۀ زیست تابی را بررسی کرد و روشن ساخت که قارچ ها و باکتری ها برای درخشندگی به اکسیژن نیاز دارند، نورشان را در خلأ از دست می دهند، و در مجاورت هوا دوباره درخشان می شوند. بویل را مخترع کبریت نیز دانسته اند (۱۶۸۰). هرچند بویل بیشتر در عرصۀ شیمی تأثیرگذار بود، در فیزیک نیز فعالیت های مهمی انجام داد که برخی از آن ها عبارت اند از قانون بویل، نقش هوا در انتشار صوت، نیروی انبساط آبِ درحال انجماد، توان شکست بلورها، چگالی مایعات، الکتریسیته، رنگ ها، و هیدروستاتیک.
بویْل، رابِرْت
فیزیک دان و شیمی دان ایرلندی. کتاب دورا ن سازشیمی دان شکاک را منتشر ساخت (۱۶۶۱) و قانون بویل را، در ۱۶۶۲، تدوین کرد. از پیش گامان به کارگیری آزمایش و روش علمی بود. در مبانی کیمیاگرانۀ نظریۀ شیمی، که در عصر او متداول بود، تردید کرد و هدف شیمی را تعیین اجزای سازندۀ اجسام دانست. اصطلاح آنالیز از ساخته های اوست. بسیاری از واکنش هایی که هنوز هم در کارهای کیفی کاربرد دارند، برای او شناخته شده بودند. استفاده از بعضی عصاره های گیاهی، به ویژه تورنُسُول، را در شناسایی اسیدها و بازها معمول کرد. همچنین، اولین شیمی دانی بود که نمونه ای از گاز تهیه کرد. بویل در لیزمور، واقع در استان واترفورد انگلستان، زاده شد. از ۱۶۵۴ تا ۱۶۶۸، در آکسفورد زندگی کرد و سپس به لندن رفت. در دورۀ دانشجویی به گروهی پیوست که هدفش ترویج «فلسفۀ جدید» بود. در ۱۶۶۲، این گروه انجمن سلطنتی را تشکیل داد. بویل برای مطالعۀ کتاب مقدس زبان های عبری، یونانی، و آرامی را آموخت و در دفاع از مسیحیت سخنرانی هایی ایراد کرد. او نشان داد که وزن اجسام متناسب با تغییر نیروی شناوریِ جّو تغییر می کند. یافته هایش در این زمینه، در کتاب سرچشمۀ هوا (۱۶۶۰) منتشر شد. در کتاب شیمی دان شکاک این دیدگاه را مطرح کرد که ماده، در نهایت ، از «ذراتی» تشکیل شده است که انواع و اندازه های متفاوت دارند، می توانند به صورت گروهی قرار گیرند، و هر گروه نیز مادۀ شیمیایی خاصی را پدید می آورد. مخلوط ها و ترکیب ها را با موفقیت از یکدیگر متمایز کرد و نشان داد که خواص ترکیب ها ممکن است با اجزای سازنده شان بسیار متفاوت باشد. در ۱۶۶۷، نخستین بار پدیدۀ زیست تابی را بررسی کرد و روشن ساخت که قارچ ها و باکتری ها برای درخشندگی به اکسیژن نیاز دارند، نورشان را در خلأ از دست می دهند، و در مجاورت هوا دوباره درخشان می شوند. بویل را مخترع کبریت نیز دانسته اند (۱۶۸۰). هرچند بویل بیشتر در عرصۀ شیمی تأثیرگذار بود، در فیزیک نیز فعالیت های مهمی انجام داد که برخی از آن ها عبارت اند از قانون بویل، نقش هوا در انتشار صوت، نیروی انبساط آبِ درحال انجماد، توان شکست بلورها، چگالی مایعات، الکتریسیته، رنگ ها، و هیدروستاتیک.
wikijoo: بویل،_رابرت_(۱۶۲۷ـ۱۶۹۱)