بهمن میرزا

[ویکی فقه] بهمن میرزا (د ۱۳۰۱ق/۱۸۸۴م)، شاه زاده ادیب و دانش پرور، چهارمین پسر عباس میرزا نایب السلطنه (د ۱۲۴۹ق/۱۸۳۳م) و برادر محمدشاه قاجار می باشد.
استوری تاریخ تولد او را حدود سال ۱۲۲۵ق/۱۸۱۰م آورده است. از سال های آغازین زندگی بهمن میرزا و دوران جوانی او اطلاعی در دست نیست.
مناصب حکومتی
ظاهراً اولین منصب او حکومت بر اردبیل، مشکین و طالش در سال های ۱۲۴۷-۱۲۴۹ق بوده است. وی تا ۱۲۵۰ق در اردبیل به سر برد. در این سال که مقارن جلوس موقت محمدشاه (سل ۱۲۵۰-۱۲۶۴ق) در تبریز است، به دستور برادر در شهر میانه بدو پیوست و راهی پایتخت شد و در همین سال از جانب محمدشاه به حکمرانی تهران رسید و در ۱۲۵۱ق به حکومت بروجرد و سلاخور منصوب شد. در ۱۲۵۲ق بار دیگر حاکم تهران شد و پس از آن حکومت همدان به او واگذار گردید. بهمن میرزا در ۱۲۵۷ق/۱۸۴۱م در پی درگذشت برادرش، قهرمان میرزا به حکومت آذربایجان منصوب شد و به تبریز رفت و ظاهراً تا ۱۲۶۳ق در این منصب باقی بود.
شورش علیه محمدشاه
بیماری محمدشاه و اوضاع آشفته کشور در ۱۲۶۱ق زمینه بروز شورش ها و آشفتگی هایی را در سراسر ایران فراهم آورد. از جمله در ۱۲۶۲ق آصف الدوله، دایی بهمن میرزا و فرزندش، حسن خان سالار در خراسان سر به شورش برداشتند و بهمن میرزا را که تا آن زمان حاکم آذربایجان بود، به سودای تاج و تخت فریفتند و به هم داستانی در فتح دارالخلافه تهران برانگیختند. محمدشاه پس از آگاهی از ماجرا، با مشورت و همفکری حاجی میرزا آقاسی، صدر اعظم وقت خسروخان گرجی را برای سرکوب رضاقلی خان ـ والی کردستان که گفته می شد با بهمن میرزا هم رأی و همراه شده است ـ پنهانی روانه کردستان و تبریز کرد. بهمن میرزا پس از اطلاع از مأموریت خسروخان، از احتمال حمله او به آذربایجان به هراس افتاد و با شتاب تمام خود را به تهران رساند و چون صدراعظم حاجی میرزا آقاسی از دیدار با وی امتناع کرد به ناچار به حضور شاه رفت و با آن که شاه از او دلجویی کرد و به وی امان داد، از بیم جان و مال به سفارت روسیه پناه برد. نادر میرزا، پسرخاله بهمن میرزا همراهی و شرکت بهمن میرزا را در این آشوب اتهامی بی اساس می شمارد و پناهندگی وی به سفارت روس را معلول این اتهام می داند و چنین اظهارنظر می کند که این اتهام نتیجه دشمنی و سعایت صدراعظم، و ساخته و پرداخته تاریخ نویسان است.
اقامت در روسیه
...