ترتیب: قدیمیجدیدرای موافقرای مخالف
آرش ناصری١٤:٤٢ - ١٤٠٣/١٢/١٧بهرام یکم ( به پارسی میانه: 𐭥𐭫𐭧𐭫𐭠𐭭 ) یا بهرامِ اورمزد، چهارمین شاهنشاه ایران و انیران از دودمان ساسانی بود که به مدت سه سال، از ۲۷۱ تا ۲۷۴ میلادی، فرمانروایی کرد.
او بزرگترین پسر شاپور یکم ( ۲۴۰–۲۷۰ ) بود و جانشین برادرش هرمز یکم ( ۲۷۰–۲۷۱ ) شد که یک سال سلطنت کرده بود. دوران سه ساله حکومت بهرام پایان تسامح ساسانیان نسبت به مانی و پیروانش و آغاز قدرت گرفتن آتشکده و کرتیر بود و منجر به کاهش آزادی مذهبی — برای مدتی — در شاهنشاهی ساسانی شد. در همین دوران بود که پیامبر آیین مانوی زندانی شد و درگذشت. سلطنت بهرام یکم تا حد زیادی بدون حادثه سپری شد و پس از درگذشت بهرام، پسرش به نام بهرام دوم جانشین او شد.
... [مشاهده متن کامل]
نام بهرام در زبان فارسی نوین شکل تغییر یافته از واژه پارسی میانه وهرام یا وهران است. بهرام، ایزد پیروزی ایرانی است که نامش از ایرانی باستان Vṛθragna گرفته شده است که در اوستایی به شکل ورثرغنه به معنای موانع و پیروز است و ریشه نیاهندواروپایی آن به صورت - wltro - gwhen ( زننده موانع ) بازسازی می شود. همچنین vṛtrahan ( مانع شکن ) که یکی از صفات ایزد هندی ایندرا می باشد که وهرام، بهرام و انواع دیگر از آن مشتق می شوند، ضبط شده است. این نام در ارمنی به صورت واهاگن و ورام در گرجی به عنوان بارام در سغدی وشن، در پارتی وریهرام و بلخی اُرلاگنو ضبط شده است. منابع یونانی نام این شاهنشاه را Baranes نوشته اند و در لاتین به عنوان Vararanes ضبط شده است.
از سال ۲۰۵ میلادی، لشکرکشی ساسانیان برای تسلط بر ایالت پارس آغاز شد. اردشیر بابکان با شعار یکپارچگی مذهبی و سیاسی سرزمین ایران بر علیه اشکانیان شورید. اردشیر در سال ۲۲۴ میلادی توانست با کشتن اردوان پنجم، آخرین شاهنشاه اشکانی و در سال ۲۲۹ با شکست بلاش ششم، شاهنشاهی ساسانی را تأسیس کند. او سپس دین زرتشت را مذهب رسمی کشور اعلام کرد. در این زمان بیشتر فلات ایران و سواحل عربی خلیج فارس به تصرف اردشیر درآمد و جزئی از شاهنشاهی ساسانی شد. همچنین در این زمان کار جمع آوری اوستا توسط موبد تَنسَر به اتمام رسید.
ساسانیان نیز مانند اشکانیان بر سر ارمنستان و نواحی غربی ایران با روم اختلاف داشتند. اردشیر توانست طی چند سال حاکمان دست نشانده و بازماندگان خاندان اشکانی مانند اشکانیان آلبانیای قفقاز، ارمنستان و ایبری را مطیع دولت ساسانی گرداند. اردشیر در حمله به ارمنستان، سوریه و کاپادوکیه با الکساندر سوروس امپراتور روم درگیر جنگ هایی شد که البته همیشه کامیاب نبود. در نهایت پنج سال پس از مرگ امپراتور، یعنی در سال ۲۴۰، مناطق میانرودان، قلعه دارا، حران، نصیبین و هاترا به تصرف اردشیر درآمد. شاپور یکم ادامه دهنده راه پدرش اردشیر و البته موفق تر بود و توانست قلمروی ایران را از شرق با از بین بردن شاهنشاهی کوشانی و در غرب با شکست دادن متوالی سه امپراتور روم، گسترش دهد.
گزارش
او بزرگترین پسر شاپور یکم ( ۲۴۰–۲۷۰ ) بود و جانشین برادرش هرمز یکم ( ۲۷۰–۲۷۱ ) شد که یک سال سلطنت کرده بود. دوران سه ساله حکومت بهرام پایان تسامح ساسانیان نسبت به مانی و پیروانش و آغاز قدرت گرفتن آتشکده و کرتیر بود و منجر به کاهش آزادی مذهبی — برای مدتی — در شاهنشاهی ساسانی شد. در همین دوران بود که پیامبر آیین مانوی زندانی شد و درگذشت. سلطنت بهرام یکم تا حد زیادی بدون حادثه سپری شد و پس از درگذشت بهرام، پسرش به نام بهرام دوم جانشین او شد.
... [مشاهده متن کامل]
نام بهرام در زبان فارسی نوین شکل تغییر یافته از واژه پارسی میانه وهرام یا وهران است. بهرام، ایزد پیروزی ایرانی است که نامش از ایرانی باستان Vṛθragna گرفته شده است که در اوستایی به شکل ورثرغنه به معنای موانع و پیروز است و ریشه نیاهندواروپایی آن به صورت - wltro - gwhen ( زننده موانع ) بازسازی می شود. همچنین vṛtrahan ( مانع شکن ) که یکی از صفات ایزد هندی ایندرا می باشد که وهرام، بهرام و انواع دیگر از آن مشتق می شوند، ضبط شده است. این نام در ارمنی به صورت واهاگن و ورام در گرجی به عنوان بارام در سغدی وشن، در پارتی وریهرام و بلخی اُرلاگنو ضبط شده است. منابع یونانی نام این شاهنشاه را Baranes نوشته اند و در لاتین به عنوان Vararanes ضبط شده است.
از سال ۲۰۵ میلادی، لشکرکشی ساسانیان برای تسلط بر ایالت پارس آغاز شد. اردشیر بابکان با شعار یکپارچگی مذهبی و سیاسی سرزمین ایران بر علیه اشکانیان شورید. اردشیر در سال ۲۲۴ میلادی توانست با کشتن اردوان پنجم، آخرین شاهنشاه اشکانی و در سال ۲۲۹ با شکست بلاش ششم، شاهنشاهی ساسانی را تأسیس کند. او سپس دین زرتشت را مذهب رسمی کشور اعلام کرد. در این زمان بیشتر فلات ایران و سواحل عربی خلیج فارس به تصرف اردشیر درآمد و جزئی از شاهنشاهی ساسانی شد. همچنین در این زمان کار جمع آوری اوستا توسط موبد تَنسَر به اتمام رسید.
ساسانیان نیز مانند اشکانیان بر سر ارمنستان و نواحی غربی ایران با روم اختلاف داشتند. اردشیر توانست طی چند سال حاکمان دست نشانده و بازماندگان خاندان اشکانی مانند اشکانیان آلبانیای قفقاز، ارمنستان و ایبری را مطیع دولت ساسانی گرداند. اردشیر در حمله به ارمنستان، سوریه و کاپادوکیه با الکساندر سوروس امپراتور روم درگیر جنگ هایی شد که البته همیشه کامیاب نبود. در نهایت پنج سال پس از مرگ امپراتور، یعنی در سال ۲۴۰، مناطق میانرودان، قلعه دارا، حران، نصیبین و هاترا به تصرف اردشیر درآمد. شاپور یکم ادامه دهنده راه پدرش اردشیر و البته موفق تر بود و توانست قلمروی ایران را از شرق با از بین بردن شاهنشاهی کوشانی و در غرب با شکست دادن متوالی سه امپراتور روم، گسترش دهد.
0 | 0