بهرام ساسانی پنجم ( ـ۴۳۹م)
(یا: بهرام گور) شاهنشاه ایران (۴۲۱ـ ۴۳۹م)، از سلسلۀ ساسانی، پسر و جانشین یزدگرد اول. روایت است چون به شکار گور اسب بسیار علاقه داشت، لقب گور گرفت. بهرام گور در ادبیات کلاسیک فارسی جایگاه ویژه ای دارد. پس از یزدگرد، شاهزاده ای به نام خسرو به سلطنت رسید. بهرام را نُعمان مَلِک حیره در قصر خورنَق تربیت کرده بود. وی، به یاری اعراب حیره و به سرداری نُعمان بن مَنذَر، به قدرت رسید. بهرام گور برای پایان دادن به تجاوزات ارامنه به آذربایجان، بدان جا لشکر کشید؛ این لشکرکشی به مداخلۀ روم انجامید. سپاه ساسانی پس از ناکام گذاشتن رومیان در نبرد نَصیبِین، موفق به فتح تئودوسیوپولیس (اَرزِروم کنونی) شد. سرانجام در ۴۲۲م روم با بهرام پیمان صلحی بست که حدود ۸۰ سال دوام یافت و به موجب آن، هریک از دو ملت در کشور دیگری، آزادی دینی داشت. سپس بهرام بر اِفتالیو شاه هِپتالیان پیروز شد. به فرمان بهرام کاخ های زیبایی ساخته شد: محوطۀ باستانی چال تَرخان در حدود ۴کیلومتری جنوب شهر رِی و در نزدیکی روستای چال ترخان است. کاخ چال ترخان با گچ بری های زیبایی آراسته شده بود که بهرام را در حال شکار آهو نشان می داد؛ این گچ بری ها به موزۀ دانشگاه فیلادلفیا برده شد. کیش از قدیمی ترین شهرهای بین النهرین باستان بود؛ بهرام آن جا شکارگاه و کاخی ساخت که با گچ بری های زیبایش معروف است. فردوسی در شاهنامه افسانه هایی را دربارۀ بهرام گور به نظم کشیده است؛ و این که او در حین شکار، به گودال یا چاه سرپوشیده ای افتاد و جان باخت و جسدش نیز به دست نیامد. کاخ سَروِستان را از بناهای زمان بهرام دانسته اند. نوشته اند که او به عربی و چند زبان دیگر سخن می گفت. در شاهنامۀ فردوسی آمده است که بهرام تاج را در یک مسابقه از مدعی دیگر ربود؛ در حالی که تاج میان دو شیر ژیان قرار داشت. حکیم نظامی گنجوی اشعار تغزلی بسیار زیبایی دربارۀ کامرانی های بهرام سروده است.
(یا: بهرام گور) شاهنشاه ایران (۴۲۱ـ ۴۳۹م)، از سلسلۀ ساسانی، پسر و جانشین یزدگرد اول. روایت است چون به شکار گور اسب بسیار علاقه داشت، لقب گور گرفت. بهرام گور در ادبیات کلاسیک فارسی جایگاه ویژه ای دارد. پس از یزدگرد، شاهزاده ای به نام خسرو به سلطنت رسید. بهرام را نُعمان مَلِک حیره در قصر خورنَق تربیت کرده بود. وی، به یاری اعراب حیره و به سرداری نُعمان بن مَنذَر، به قدرت رسید. بهرام گور برای پایان دادن به تجاوزات ارامنه به آذربایجان، بدان جا لشکر کشید؛ این لشکرکشی به مداخلۀ روم انجامید. سپاه ساسانی پس از ناکام گذاشتن رومیان در نبرد نَصیبِین، موفق به فتح تئودوسیوپولیس (اَرزِروم کنونی) شد. سرانجام در ۴۲۲م روم با بهرام پیمان صلحی بست که حدود ۸۰ سال دوام یافت و به موجب آن، هریک از دو ملت در کشور دیگری، آزادی دینی داشت. سپس بهرام بر اِفتالیو شاه هِپتالیان پیروز شد. به فرمان بهرام کاخ های زیبایی ساخته شد: محوطۀ باستانی چال تَرخان در حدود ۴کیلومتری جنوب شهر رِی و در نزدیکی روستای چال ترخان است. کاخ چال ترخان با گچ بری های زیبایی آراسته شده بود که بهرام را در حال شکار آهو نشان می داد؛ این گچ بری ها به موزۀ دانشگاه فیلادلفیا برده شد. کیش از قدیمی ترین شهرهای بین النهرین باستان بود؛ بهرام آن جا شکارگاه و کاخی ساخت که با گچ بری های زیبایش معروف است. فردوسی در شاهنامه افسانه هایی را دربارۀ بهرام گور به نظم کشیده است؛ و این که او در حین شکار، به گودال یا چاه سرپوشیده ای افتاد و جان باخت و جسدش نیز به دست نیامد. کاخ سَروِستان را از بناهای زمان بهرام دانسته اند. نوشته اند که او به عربی و چند زبان دیگر سخن می گفت. در شاهنامۀ فردوسی آمده است که بهرام تاج را در یک مسابقه از مدعی دیگر ربود؛ در حالی که تاج میان دو شیر ژیان قرار داشت. حکیم نظامی گنجوی اشعار تغزلی بسیار زیبایی دربارۀ کامرانی های بهرام سروده است.
wikijoo: بهرام_ساسانی_پنجم