به اردشیر
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] بِهْ اَرْدَشیر (ویه اردشیر)، شهری کهن در کرانۀ باختری رود دجله و یکی از شهرهای هفت گانۀ مدائن پایتخت ساسانیان که اعراب آن را بَهُرَسیر می نامیدند.
نام این شهر نخستین بار در سنگ نوشتۀ شاپوراول (سل ۲۴۱-۲۷۱م) در کعبۀ زرتشت (واقع در نقش رستم)، به صورت «ویه اردشیر» (به پارسی میانه: rthštr (why’آمده است.
Lukonin, V G, Kultura sasanidkogo Irana, Moscow, ۱۹۶۹، ج۱، ص۶۴.
به اردشیر، چنان که از نامش پیداست، ساختۀ اردشیر ساسانی است.
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۲، ص۴۱.
به اردشیر در میان مجموعۀ شهرهایی (مداین) که پایتخت ساسانیان را تشکیل می دادند، یکی از مهم ترین آن ها بود،
Christensen, A, L’Iran sous les Sassanides, Copenhagen, ۱۹۳۶، ج۱، ص۳۷۹.
...
نام این شهر نخستین بار در سنگ نوشتۀ شاپوراول (سل ۲۴۱-۲۷۱م) در کعبۀ زرتشت (واقع در نقش رستم)، به صورت «ویه اردشیر» (به پارسی میانه: rthštr (why’آمده است.
Lukonin, V G, Kultura sasanidkogo Irana, Moscow, ۱۹۶۹، ج۱، ص۶۴.
به اردشیر، چنان که از نامش پیداست، ساختۀ اردشیر ساسانی است.
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۲، ص۴۱.
به اردشیر در میان مجموعۀ شهرهایی (مداین) که پایتخت ساسانیان را تشکیل می دادند، یکی از مهم ترین آن ها بود،
Christensen, A, L’Iran sous les Sassanides, Copenhagen, ۱۹۳۶، ج۱، ص۳۷۹.
...
wikifeqh: به اردشیر
پیشنهاد کاربران
به اردشیر یا ویه اردشیر، شهری کهن و باستانی است که در کرانه باختری رود دجله قرار گرفته بود و یکی از شهرهای هفتگانه پایتخت ساسانی، ( مدائن ) محسوب می شود. اعراب این شهر را بهرسیر می نامیدند. نام این شهر اولین بار در سنگ نوشته شاپور اول مربوط به قرن سوم میلادی یافت شد. این لوح در کعبه زرتشتیان واقع در نقش رستم یافت گردید. در این سنگ نوشته به این شهر با عبارت ویه اردشیر اشاره شده است. ویه اردشیر به معنای بهترین شهر اردشیر ( ویه به معنای بهترین در زبان پهلوی است ) می باشد. یهودیان این شهر را ماحوزه و مسیحیان بت هرتشیر و بت هردشیر نامیدند.
... [مشاهده متن کامل]
این شهر همانطور که از نامیش هویداست، شهری ساخته شده به دست اردشیر ساسانی است. اردشیر به این شهر پس از پیروزی بر اردوان پنجم اشکانی دست یافت و این شهر را به جهت همتایی بر تیسفون بنا نهاد. این شهر به صورت استان تعبیه شده بود و شهرهای بهرسیر، رومکان ( رومقان ) ، کوثی، نهر درقیط و نهر جویر را شامل می شد. بنابر تقسیمات کشوری روزگار ساسانی هر یک از این شهرها، یک تسوج به شمار می رفت. برخی از پژوهشگران معتقدند که این شهر توسط اردشیر بنا نشده است، بلکه وی شهر سلوکیه کهن را که به دست اویدیوس کاسیوس ( سردار رومی ) در سال ۱۶۵ میلادی ویران شده بود را بازسازی کرد و یا با ویرانه های باقی مانده از آن، شهر به اردشیر را ساخت. از این شهر در متون مانوی نیز یاد شده است و گفته شده است که مانی در این شهر اقامتی داشته است. خسرو پرویز نیز در سال های انتهایی سلطنتش ( ۶۲۸ میلادی ) با همسر عیسوی خویش شیرین به این شهر سفر داشته است و در همین شهر توسط پسرش شیرویه دستگیر و زندانی شد. این شهر اولین شهر از شهرهای هفتگانه بود که به دست اعراب فتح گردید. با فتح این شهر، یزدگرد پایتخت را رها کرد و عقب نشینی کرد.
این شهر به جهت تشکیل دادن یکی از مجموعه شهرهای مدائن، پایتخت ساسانی، اهمیت بسیاری داشت. از همین رو طبری این شهر را جایگاه شاهان ( به عربی: محله الملوک ) نامیده است. همینطور در سنگ نوشته شاپور اول، این شهر در زمره شهرهای شاهی گزارش شده است. در این شهر، کارگاه ضرب سکه فعال بوده است و از دوره پادشاهی بهارم چهارم بنا نهاده شده بود. همتای این کارگاه در اسپانور ( شهری دیگر از شهرهای هفتگانه مدائن ) بنا نهاده شده بود که در زمان پادشاهی پیروز ( ۴۵۹ تا ۴۸۳ میلادی ) از نظر شمار و تنوع سکه ها از آن کارگاه پیشی گرفت. این پیشی نشانه ای از کوشش بازرگانان این شهر نسبت به شهر اسپانور می باشد. در این کارگاه، سکه درهم و دینار ضرب می شده است. این کارگاه پس از فتح ایران توسط اعراب مسلمان نیز همچنان پابرجا بوده است و سکه های ساسانی - اسلامی ضرب می نموده است. این شهر بازرگانی و صنعتی، مرکز اداری سرزمین های ایرانی در غرب دجله بود. در این شهر بازار بزرگی واقع شده بود و به جهت حضور مسیحیان در این شهر، کلیسای بزرگی را نیز در خود جای داده بود.
... [مشاهده متن کامل]
این شهر همانطور که از نامیش هویداست، شهری ساخته شده به دست اردشیر ساسانی است. اردشیر به این شهر پس از پیروزی بر اردوان پنجم اشکانی دست یافت و این شهر را به جهت همتایی بر تیسفون بنا نهاد. این شهر به صورت استان تعبیه شده بود و شهرهای بهرسیر، رومکان ( رومقان ) ، کوثی، نهر درقیط و نهر جویر را شامل می شد. بنابر تقسیمات کشوری روزگار ساسانی هر یک از این شهرها، یک تسوج به شمار می رفت. برخی از پژوهشگران معتقدند که این شهر توسط اردشیر بنا نشده است، بلکه وی شهر سلوکیه کهن را که به دست اویدیوس کاسیوس ( سردار رومی ) در سال ۱۶۵ میلادی ویران شده بود را بازسازی کرد و یا با ویرانه های باقی مانده از آن، شهر به اردشیر را ساخت. از این شهر در متون مانوی نیز یاد شده است و گفته شده است که مانی در این شهر اقامتی داشته است. خسرو پرویز نیز در سال های انتهایی سلطنتش ( ۶۲۸ میلادی ) با همسر عیسوی خویش شیرین به این شهر سفر داشته است و در همین شهر توسط پسرش شیرویه دستگیر و زندانی شد. این شهر اولین شهر از شهرهای هفتگانه بود که به دست اعراب فتح گردید. با فتح این شهر، یزدگرد پایتخت را رها کرد و عقب نشینی کرد.
این شهر به جهت تشکیل دادن یکی از مجموعه شهرهای مدائن، پایتخت ساسانی، اهمیت بسیاری داشت. از همین رو طبری این شهر را جایگاه شاهان ( به عربی: محله الملوک ) نامیده است. همینطور در سنگ نوشته شاپور اول، این شهر در زمره شهرهای شاهی گزارش شده است. در این شهر، کارگاه ضرب سکه فعال بوده است و از دوره پادشاهی بهارم چهارم بنا نهاده شده بود. همتای این کارگاه در اسپانور ( شهری دیگر از شهرهای هفتگانه مدائن ) بنا نهاده شده بود که در زمان پادشاهی پیروز ( ۴۵۹ تا ۴۸۳ میلادی ) از نظر شمار و تنوع سکه ها از آن کارگاه پیشی گرفت. این پیشی نشانه ای از کوشش بازرگانان این شهر نسبت به شهر اسپانور می باشد. در این کارگاه، سکه درهم و دینار ضرب می شده است. این کارگاه پس از فتح ایران توسط اعراب مسلمان نیز همچنان پابرجا بوده است و سکه های ساسانی - اسلامی ضرب می نموده است. این شهر بازرگانی و صنعتی، مرکز اداری سرزمین های ایرانی در غرب دجله بود. در این شهر بازار بزرگی واقع شده بود و به جهت حضور مسیحیان در این شهر، کلیسای بزرگی را نیز در خود جای داده بود.