[ویکی فقه] بنی جماز از تیره های اشراف حسینی و در شمار امیران مدینه ، از نیمه دوم سده ششم تا دهم ق بودند.
بنی جماز و آل جماز (جمامزه) نام دو دسته از سادات حسینی است که در دو هنگام جداگانه حکمرانی مدینه منوره را بر عهده داشتند. حکمرانی دسته نخست از۵۸۳ق. تا حدود نیمه سده هفتم ق. هم زمان با حکومت ایوبیان و حکمرانی دیگر از ۷۵۹ق. هم زمان با حکومت ممالیک مصر صورت پذیرفت. این دولت ها در تحولات مدینه اثرگذار بودند و در برخی از عزل و نصب های امیران مدینه نقش داشتند.
فرزندان جماز بن قاسم
بنی جماز بن قاسم بن مهنا از سادات حسینی، از زیرشاخه های آل مهنا هستند که در حدود سال ۵۸۳ق. حکمرانی مدینه را بر عهده گرفتند. نسب جماز با ۱۳ واسطه به امام سجاد علیه السّلام می رسد. جماز بزرگ ترین فرزند قاسم بن مهنا و سرسلسله خاندان بنی جماز، نخستین کسی است که مدتی طولانی (۵۸۳-۶۱۲ق.) حکمرانی مدینه را بر عهده داشت. در روزگار سفر او به شام به سال ۶۱۲ق. که علت آن در منابع بازتاب نیافته، ابوعزیز قتاده امیر مکه چند روزی مدینه را محاصره نمود و در ضمن قطع برخی از نخلستان ها، در نبرد با مردم مدینه شماری را به قتل رساند. جماز در سوم شعبان ، از شام همراه لشکری مشتمل بر ترکمان ها راهی مدینه شد و میان راه درگذشت. فرزندش قاسم جانشین او شد. وی با شکست دادن قتاده، غنیمت های فراوان به دست آورد. اما در نبرد بعد که با هجوم قاسم به جده روی داد، قتاده به پیروزی دست یافت. مدت حکمرانی قاسم را از سال ۶۱۲ تا ۶۲۴ق. دانسته اند. برخی به حکمرانی ۲۵ ساله او اشاره کرده اند که گویا با دوران حکمرانی جدش، قاسم بن مهنا، اشتباه شده است. گزارش های دیگر حکایت دارند که قبیله زعب به سال ۵۹۰ق. در حکمرانی سالم بن قاسم، به مدینه حمله کردند. در این میان، برادرش قاسم برای دفاع از شهر بیرون رفت و جان بر این راه نهاد. بر پایه گزارشی، قاسم به دست بنولام از عرب بادیه نشین قحطانی و راهزن ساکن نجد به قتل رسید. در این هنگام، شیحة بن هاشم بن قاسم حسینی (۶۲۴-۶۳۹ق.) از اوضاع آشفته مدینه سود جست و برمدینه تسلط یافت. جمامزه به رغم تلاش برای بازستاندن حکمرانی آن شهر، موفق بدین کار نشدند. برخی بدون اشاره به قتل قاسم، از بیرون ساختن حکمرانی مدینه از چنگ وی به دست شیحه سخن گفته اند. در غیاب شیحه که به عراق سفر کرده بود، گروهی از بنی جماز فرصت را غنیمت شمردند و به صورت ناگهانی قصد تسلط دیگر بار بر مدینه را داشتند. اینان به دست عیسی بن شیحة بن قاسم که جانشین پدرش بر مدینه بود، دستگیر شدند و به قتل رسیدند. بر پایه گزارشی، عمیر بن قاسم بن جماز نیز در سال های ۶۳۹ و ۶۴۰ق. امیر مدینه بود ؛ اما منابع درباره جزئیات حکمرانی او ساکتند. پس از او شیحة بن هاشم بن قاسم بار دوم از۶۴۰ تا ۶۴۷ق. به حکمرانی مدینه دست یافت و حکمرانی در نسل او مستمر ماند. میان خاندان شیحه نیز کسانی به نام جماز وجود دارند. جماز بن شیحة بن هاشم از آن جمله است که دو بار در سال های ۶۵۷-۶۶۵ق. و سال های ۶۶۶-۷۰۰ق. امیر مدینه بود. منصور بن جماز بن شیحه نیز در فاصله سال های ۷۰۰ تا ۷۲۵ق. به تناوب چند نوبت به حکمرانی رسید. نسل وی و برادرش مقبل بن جماز تا حدود نیمه سده هشتم ق. حکومت مدینه در اختیار داشتند. البته اینان به بنی جماز مشهور نیستند. منابع از کشته شدن برخی از امیران مدینه در این عصر بر اثر رقابت خبر داده اند؛ چنان که کبیش بن منصور بن جماز عمویش مقبل را به قتل رساند و پس از مدتی نیز فرزندان مقبل کبیش را کشتند.
فرزندان جماز بن منصور
جماز بن منصور بن جماز بن شیحه حسینی که نسبش با شانزده واسطه به امام سجاد علیه السّلام می رسد، فرزندانی داشت که در برخی از نوشته های معاصران نسل او نیز آل جماز خوانده شده اند. شفیع، علی و هبه که نسل آنان به ترتیب به آل شفیع، آل ابی الظهور وآل هبه شهرت یافتند، از فرزندان جماز هستند که برخی از آن ها به حکمرانی مدینه دست یافتند. جماز بن منصور به عنوان سرسلسله این خاندان در ۱۱ ربیع الثانی سال ۷۵۹ق. حکمرانی مدینه را عهده دار شد و در ذی قعده همان سال درگذشت. اما نسل وی بر مدینه حکمرانی داشتند؛ از جمله: جماز بن منصور بن جماز بن شیحة، هبة بن جماز، زیان بن منصور، عطیة بن منصور بن جماز دو بار در سال های ۷۵۹-۷۷۳ق. و ۷۸۲-۷۸۳ق. ، نصیر بن منصور بن جماز، جماز بن هبة بن جماز در چند نوبت به سال های ۷۸۳-۸۱۱ق. به طور مشترک با محمد بن عطیة بن منصور و نیز جداگانه، محمد بن عطیة بن منصور، هیازع بن هبه، علی بن عطیة بن منصور، ثابت بن نصیر بن جماز بن منصور و عریر بن هیازع بن هبه.
← عناوین دیگر خاندان جماز
...
بنی جماز و آل جماز (جمامزه) نام دو دسته از سادات حسینی است که در دو هنگام جداگانه حکمرانی مدینه منوره را بر عهده داشتند. حکمرانی دسته نخست از۵۸۳ق. تا حدود نیمه سده هفتم ق. هم زمان با حکومت ایوبیان و حکمرانی دیگر از ۷۵۹ق. هم زمان با حکومت ممالیک مصر صورت پذیرفت. این دولت ها در تحولات مدینه اثرگذار بودند و در برخی از عزل و نصب های امیران مدینه نقش داشتند.
فرزندان جماز بن قاسم
بنی جماز بن قاسم بن مهنا از سادات حسینی، از زیرشاخه های آل مهنا هستند که در حدود سال ۵۸۳ق. حکمرانی مدینه را بر عهده گرفتند. نسب جماز با ۱۳ واسطه به امام سجاد علیه السّلام می رسد. جماز بزرگ ترین فرزند قاسم بن مهنا و سرسلسله خاندان بنی جماز، نخستین کسی است که مدتی طولانی (۵۸۳-۶۱۲ق.) حکمرانی مدینه را بر عهده داشت. در روزگار سفر او به شام به سال ۶۱۲ق. که علت آن در منابع بازتاب نیافته، ابوعزیز قتاده امیر مکه چند روزی مدینه را محاصره نمود و در ضمن قطع برخی از نخلستان ها، در نبرد با مردم مدینه شماری را به قتل رساند. جماز در سوم شعبان ، از شام همراه لشکری مشتمل بر ترکمان ها راهی مدینه شد و میان راه درگذشت. فرزندش قاسم جانشین او شد. وی با شکست دادن قتاده، غنیمت های فراوان به دست آورد. اما در نبرد بعد که با هجوم قاسم به جده روی داد، قتاده به پیروزی دست یافت. مدت حکمرانی قاسم را از سال ۶۱۲ تا ۶۲۴ق. دانسته اند. برخی به حکمرانی ۲۵ ساله او اشاره کرده اند که گویا با دوران حکمرانی جدش، قاسم بن مهنا، اشتباه شده است. گزارش های دیگر حکایت دارند که قبیله زعب به سال ۵۹۰ق. در حکمرانی سالم بن قاسم، به مدینه حمله کردند. در این میان، برادرش قاسم برای دفاع از شهر بیرون رفت و جان بر این راه نهاد. بر پایه گزارشی، قاسم به دست بنولام از عرب بادیه نشین قحطانی و راهزن ساکن نجد به قتل رسید. در این هنگام، شیحة بن هاشم بن قاسم حسینی (۶۲۴-۶۳۹ق.) از اوضاع آشفته مدینه سود جست و برمدینه تسلط یافت. جمامزه به رغم تلاش برای بازستاندن حکمرانی آن شهر، موفق بدین کار نشدند. برخی بدون اشاره به قتل قاسم، از بیرون ساختن حکمرانی مدینه از چنگ وی به دست شیحه سخن گفته اند. در غیاب شیحه که به عراق سفر کرده بود، گروهی از بنی جماز فرصت را غنیمت شمردند و به صورت ناگهانی قصد تسلط دیگر بار بر مدینه را داشتند. اینان به دست عیسی بن شیحة بن قاسم که جانشین پدرش بر مدینه بود، دستگیر شدند و به قتل رسیدند. بر پایه گزارشی، عمیر بن قاسم بن جماز نیز در سال های ۶۳۹ و ۶۴۰ق. امیر مدینه بود ؛ اما منابع درباره جزئیات حکمرانی او ساکتند. پس از او شیحة بن هاشم بن قاسم بار دوم از۶۴۰ تا ۶۴۷ق. به حکمرانی مدینه دست یافت و حکمرانی در نسل او مستمر ماند. میان خاندان شیحه نیز کسانی به نام جماز وجود دارند. جماز بن شیحة بن هاشم از آن جمله است که دو بار در سال های ۶۵۷-۶۶۵ق. و سال های ۶۶۶-۷۰۰ق. امیر مدینه بود. منصور بن جماز بن شیحه نیز در فاصله سال های ۷۰۰ تا ۷۲۵ق. به تناوب چند نوبت به حکمرانی رسید. نسل وی و برادرش مقبل بن جماز تا حدود نیمه سده هشتم ق. حکومت مدینه در اختیار داشتند. البته اینان به بنی جماز مشهور نیستند. منابع از کشته شدن برخی از امیران مدینه در این عصر بر اثر رقابت خبر داده اند؛ چنان که کبیش بن منصور بن جماز عمویش مقبل را به قتل رساند و پس از مدتی نیز فرزندان مقبل کبیش را کشتند.
فرزندان جماز بن منصور
جماز بن منصور بن جماز بن شیحه حسینی که نسبش با شانزده واسطه به امام سجاد علیه السّلام می رسد، فرزندانی داشت که در برخی از نوشته های معاصران نسل او نیز آل جماز خوانده شده اند. شفیع، علی و هبه که نسل آنان به ترتیب به آل شفیع، آل ابی الظهور وآل هبه شهرت یافتند، از فرزندان جماز هستند که برخی از آن ها به حکمرانی مدینه دست یافتند. جماز بن منصور به عنوان سرسلسله این خاندان در ۱۱ ربیع الثانی سال ۷۵۹ق. حکمرانی مدینه را عهده دار شد و در ذی قعده همان سال درگذشت. اما نسل وی بر مدینه حکمرانی داشتند؛ از جمله: جماز بن منصور بن جماز بن شیحة، هبة بن جماز، زیان بن منصور، عطیة بن منصور بن جماز دو بار در سال های ۷۵۹-۷۷۳ق. و ۷۸۲-۷۸۳ق. ، نصیر بن منصور بن جماز، جماز بن هبة بن جماز در چند نوبت به سال های ۷۸۳-۸۱۱ق. به طور مشترک با محمد بن عطیة بن منصور و نیز جداگانه، محمد بن عطیة بن منصور، هیازع بن هبه، علی بن عطیة بن منصور، ثابت بن نصیر بن جماز بن منصور و عریر بن هیازع بن هبه.
← عناوین دیگر خاندان جماز
...
wikifeqh: بنی جماز
[ویکی حج] بنی جماز، از تیره های اشراف حسینی و در شمار امیران مدینه، از نیمه دوم سده ششم تا دهم ق. بودند.
بنی جماز به دو خاندان اطلاق می شود یکی از آن دو فرزندان جماز بن قاسم هستند و نسل آنها با سیزده واسطه به امام سجاد(ع) می رسد. آنان حکمرانی مدینه را برعهده داشتند و سال ها حکومت مدینه در این خاندان دست به دست می شد. حتی بعضی از آنها برای بدست آوردن حکومت باهم به رقابت می پرداختند.
خاندان دیگر به فرزندان جماز بن منصور گفته می شود که نسبشان با شانزده واسطه به امام سجاد(ع) می رسد. افراد دیگری نیز از نسل جماز به عنوان حاکمان مدینه در تاریخ آمده است.
بنی جماز به دو خاندان اطلاق می شود یکی از آن دو فرزندان جماز بن قاسم هستند و نسل آنها با سیزده واسطه به امام سجاد(ع) می رسد. آنان حکمرانی مدینه را برعهده داشتند و سال ها حکومت مدینه در این خاندان دست به دست می شد. حتی بعضی از آنها برای بدست آوردن حکومت باهم به رقابت می پرداختند.
خاندان دیگر به فرزندان جماز بن منصور گفته می شود که نسبشان با شانزده واسطه به امام سجاد(ع) می رسد. افراد دیگری نیز از نسل جماز به عنوان حاکمان مدینه در تاریخ آمده است.
wikihaj: بنی جماز