بِن لادِن، اُسامه (عربستان سعودی ۱۹۵۷ـ۲۰۱۱)
بِن لادِن، اُسامه
بِن لادِن، اُسامه
بنـیادگرای وهابی مذهب افراطی، پایه گذار و رهبر شبکۀ تروریستی بین المللی القاعده. فرزند و وارث ثروت کلانِ مردی یمنی تبار بود که از طریق برقراری روابط تنگاتنگ با خاندان سلطنتی آل سعود و اجرای برنامه های عظیم عمرانی و ساختمانی در عربستان سعودی و برخی کشورهای عربی دیگر به ثروتی افسانه ای دست یافت. اسامه زندگی ساده ای در پیش گرفت و در جوانی به تنهایی در بیابان های عربستان سختی های زیستن را تجربه کرد. وی دارای چند همسر و فرزندان متعدد است. نام اسامه در دهۀ ۱۹۸۰، ضمن جنگ مجاهدان افغانستان با اشغالگران شوروی سابق، بر سر زبان ها افتاد. او با صرف مبالغی هنگفت از ثروت خود، با ساختن اردوگاه های آموزش چریکی، استحکامات، جاده و استخدام شمار بسیاری از داوطلبان عرب (معروف به عرب های افغانی) به مقاومت افغانستان کمک کرد و در ۱۹۸۸ سازمان القاعده را پایه ریزی کرد. وی بعد از خروج شوروی از افغانستان (۱۹۸۹) به عربستان بازگشت. در جنگ اول خلیج فارس از حضور نظامیان امریکایی در حجاز به شدت انتقاد کرد و در ۱۹۹۲ به سودان رفت. دو سال بعد دولت سعودی از او سلب تابعیت و اموالش را توقیف کرد. اسامه در سودان چندین شرکت جاده سازی تأسیس و چند اردوگاه تعلیمات چریکی و تروریستی پایه گذاری کرد. بسیاری از عرب های افغانی در سودان به او پیوستند و با یاری ایشان ساختار بین المللی القاعده گسترده تر و مستحکم تر شد. در ۱۹۹۶ دولت سودان با فشار امریکا و عربستان سعودی اسامه و یارانش را اخراج کرد. بن لادن به افغانستان بازگشت و در همان سال دعوت به جهاد علیه امریکا را اعلام داشت. وی حضور امریکا در خاورمیانه و کشورهای اسلامی را ادامۀ جنگ های صلیبی می دانست. به فتوای او مسلمانان باید هرگاه و هرجا توانستند نیروهای امریکایی و متحدان آن ها اعم از مسلمان یا غیرمسلمان را به قتل برسانند. حمله به پایگاه مشترک امریکا ـ سعودی (۱۹۹۵)، انفجار سفارت خانه های امریکا در تانزانیا و کنیا (۱۹۹۸)، بمب گذاری انتحاری در ناو امریکایی کول در یمن (۲۰۰۰)، قتل احمدشاه مسعود در افغانستان (۲۰۰۱) و عملیات بزرگ انتحاری حمله به برج های مرکز تجارت جهانی و وزارت دفاع امریکا در نیویورک معروف به یازدهم سپتامبر (۲۰۰۱)، اسامه بن لادن را مشهورترین شخص تحت تعقیب امریکا در جهان کرد. به د نبال رد درخواست استرداد او به امریکا از طرف رژیم طالبان در افغانستان، امریکا و متحدانش به این کشور حمله و طالبان را سرنگون کردند، اما موفق به کشتن یا دستگیری بن لادن نشدند. سرانجام در ۲۰۱۱ تفنگداران امریکایی وی را در خانه ای در نزدیکی آکادمی نظامی پاکستان در ۸۰ کیلومتری اسلام آباد مورد حمله قرارداده و کشتند. با توجه به حمایت اولیه امریکا از شکل گیری القاعده و طالبان، عدّه ای از تحلیل گران را عقیده بر این است که بن لادن در اقدامات خود تحت نفوذ امریکاست و فعالیت های گستردۀ او در واقع حرکتی برای مخدوش ساختن چهرۀ اسلام نزد جهانیان و عملاً در جهت اهداف قدرت های استکباری است. نیز ← القاعده
بِن لادِن، اُسامه
بِن لادِن، اُسامه
بنـیادگرای وهابی مذهب افراطی، پایه گذار و رهبر شبکۀ تروریستی بین المللی القاعده. فرزند و وارث ثروت کلانِ مردی یمنی تبار بود که از طریق برقراری روابط تنگاتنگ با خاندان سلطنتی آل سعود و اجرای برنامه های عظیم عمرانی و ساختمانی در عربستان سعودی و برخی کشورهای عربی دیگر به ثروتی افسانه ای دست یافت. اسامه زندگی ساده ای در پیش گرفت و در جوانی به تنهایی در بیابان های عربستان سختی های زیستن را تجربه کرد. وی دارای چند همسر و فرزندان متعدد است. نام اسامه در دهۀ ۱۹۸۰، ضمن جنگ مجاهدان افغانستان با اشغالگران شوروی سابق، بر سر زبان ها افتاد. او با صرف مبالغی هنگفت از ثروت خود، با ساختن اردوگاه های آموزش چریکی، استحکامات، جاده و استخدام شمار بسیاری از داوطلبان عرب (معروف به عرب های افغانی) به مقاومت افغانستان کمک کرد و در ۱۹۸۸ سازمان القاعده را پایه ریزی کرد. وی بعد از خروج شوروی از افغانستان (۱۹۸۹) به عربستان بازگشت. در جنگ اول خلیج فارس از حضور نظامیان امریکایی در حجاز به شدت انتقاد کرد و در ۱۹۹۲ به سودان رفت. دو سال بعد دولت سعودی از او سلب تابعیت و اموالش را توقیف کرد. اسامه در سودان چندین شرکت جاده سازی تأسیس و چند اردوگاه تعلیمات چریکی و تروریستی پایه گذاری کرد. بسیاری از عرب های افغانی در سودان به او پیوستند و با یاری ایشان ساختار بین المللی القاعده گسترده تر و مستحکم تر شد. در ۱۹۹۶ دولت سودان با فشار امریکا و عربستان سعودی اسامه و یارانش را اخراج کرد. بن لادن به افغانستان بازگشت و در همان سال دعوت به جهاد علیه امریکا را اعلام داشت. وی حضور امریکا در خاورمیانه و کشورهای اسلامی را ادامۀ جنگ های صلیبی می دانست. به فتوای او مسلمانان باید هرگاه و هرجا توانستند نیروهای امریکایی و متحدان آن ها اعم از مسلمان یا غیرمسلمان را به قتل برسانند. حمله به پایگاه مشترک امریکا ـ سعودی (۱۹۹۵)، انفجار سفارت خانه های امریکا در تانزانیا و کنیا (۱۹۹۸)، بمب گذاری انتحاری در ناو امریکایی کول در یمن (۲۰۰۰)، قتل احمدشاه مسعود در افغانستان (۲۰۰۱) و عملیات بزرگ انتحاری حمله به برج های مرکز تجارت جهانی و وزارت دفاع امریکا در نیویورک معروف به یازدهم سپتامبر (۲۰۰۱)، اسامه بن لادن را مشهورترین شخص تحت تعقیب امریکا در جهان کرد. به د نبال رد درخواست استرداد او به امریکا از طرف رژیم طالبان در افغانستان، امریکا و متحدانش به این کشور حمله و طالبان را سرنگون کردند، اما موفق به کشتن یا دستگیری بن لادن نشدند. سرانجام در ۲۰۱۱ تفنگداران امریکایی وی را در خانه ای در نزدیکی آکادمی نظامی پاکستان در ۸۰ کیلومتری اسلام آباد مورد حمله قرارداده و کشتند. با توجه به حمایت اولیه امریکا از شکل گیری القاعده و طالبان، عدّه ای از تحلیل گران را عقیده بر این است که بن لادن در اقدامات خود تحت نفوذ امریکاست و فعالیت های گستردۀ او در واقع حرکتی برای مخدوش ساختن چهرۀ اسلام نزد جهانیان و عملاً در جهت اهداف قدرت های استکباری است. نیز ← القاعده