بلورش[ ۱] یا بلوری شدن یا تَبَلوُر ( به انگلیسی: Crystallization ) ، فرایندی است که طی آن یک بلور جامد از یک محلول، بخار یا مذاب ماده ای ایجاد می شود. تولید بلور در جداسازی و تولید بسیاری از مواد شیمیایی در صنایع مختلف کاربرد دارد. بلور یک ماده عبارتست از جهت یافتگی ذره ای و آرایش مولکولی و تثبیت این نظم در ماده.
معمولاً کانی ها به صورت اشکال منظم هندسی بلوری می شوند که به آن ها بلور می گویند. بلور را می توان به عنوان جسمی که دارای ساختمان اتمی منظم است، تعریف کرد. هرگاه بلور را به طور مداوم به قطعات کوچک تقسیم کنیم، به جایی می رسیم که دیگر قابل تقسیم کردن نیست. این جز کوچک غیرقابل تقسیم، معمولاً دارای شکل هندسی منظم است که اتم های تشکیل دهنده بلور در رئوس، مراکز سطوح، وسط یال ها یا مرکز آن قرار دارند و به نام واحد بلور یا سلول اولیه خوانده می شود.
هر جسم بلوری از پهلوی هم قرار گرفتن تعداد زیادی سلول اولیه تشکیل شده است که به نام شبکه بلور نامیده می شود. بسته به عناصر قرینه ای که در سلول اولیه وجود دارد، اجسام بلوری را به ۷ سیستم شامل دستگاه مکعبی، تتراگونال، تری گونال، هگزاگونال، ارتورومبیک، مونوکلینیک و تری کلینیک تقسیم می کنند.
علم بلورشناسی یا بلورنگاری دربارهٔ نحوه تشکیل و رشد بلورها و شکل ظاهری و ساختمان داخلی آن ها و نیز خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مواد بلوری بحث می نماید. کلمه کریستال ( Crystal ) اصل یونانی دارد که از دو واژه ( سرد= Kryos ) و ( سخت شدن= Stellesual ) تشکیل شده که مجموعاً معنی سخت شدن در اثر سرما را می دهد. فلاسفه قدیم نیز منشأ بلورهای یک سنگ را بلورهای یخ می دانسته اند که بر اثر تحمل سرمای بسیار شدید در طول مدت مدید، طوری سخت و مقاوم شده است که می تواند حرارت های بالاتر از صفر را هم تحمل نماید. در سال ۱۶۹۰، Huyghens دریافت که بلورها از اجتماع ذرات کوچکتر به وجود آمده اند و در سال ۱۹۱۲، M. V. Laue توانست تئوری ساختمان شبکه ای در بلورها را با استفاده از اشعه ایکس به اثبات برساند.
برای اینکه یک بلور بتواند تشکیل گردد، باید در وهله اول هسته آن بسته شود، پس از تشکیل، هسته شروع به نمو می کند تا بالاخره بلوری که به وسیلهٔ سطوح احاطه شده است، به وجود آید. هسته هایی بلور عبارتند از بلورهای ریزی با قطر تقریبی ۴۰ تا ۱۸۰ آنگستروم که به طور ناگهانی در بخارات و مایعات اشباع شده یا مواد مذاب سرد شده تشکیل می شوند. در اجسام جامد تشکیل بلور نقش مهمی را بازی می کند، مثلاً تشکیل بلور که در اثر فعل و انفعالات شیمیایی یا نارسائی های حرارتی در شیشه ایجاد می گردد، باعث از بین رفتن شفافیت شیشه خواهد شد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمعمولاً کانی ها به صورت اشکال منظم هندسی بلوری می شوند که به آن ها بلور می گویند. بلور را می توان به عنوان جسمی که دارای ساختمان اتمی منظم است، تعریف کرد. هرگاه بلور را به طور مداوم به قطعات کوچک تقسیم کنیم، به جایی می رسیم که دیگر قابل تقسیم کردن نیست. این جز کوچک غیرقابل تقسیم، معمولاً دارای شکل هندسی منظم است که اتم های تشکیل دهنده بلور در رئوس، مراکز سطوح، وسط یال ها یا مرکز آن قرار دارند و به نام واحد بلور یا سلول اولیه خوانده می شود.
هر جسم بلوری از پهلوی هم قرار گرفتن تعداد زیادی سلول اولیه تشکیل شده است که به نام شبکه بلور نامیده می شود. بسته به عناصر قرینه ای که در سلول اولیه وجود دارد، اجسام بلوری را به ۷ سیستم شامل دستگاه مکعبی، تتراگونال، تری گونال، هگزاگونال، ارتورومبیک، مونوکلینیک و تری کلینیک تقسیم می کنند.
علم بلورشناسی یا بلورنگاری دربارهٔ نحوه تشکیل و رشد بلورها و شکل ظاهری و ساختمان داخلی آن ها و نیز خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مواد بلوری بحث می نماید. کلمه کریستال ( Crystal ) اصل یونانی دارد که از دو واژه ( سرد= Kryos ) و ( سخت شدن= Stellesual ) تشکیل شده که مجموعاً معنی سخت شدن در اثر سرما را می دهد. فلاسفه قدیم نیز منشأ بلورهای یک سنگ را بلورهای یخ می دانسته اند که بر اثر تحمل سرمای بسیار شدید در طول مدت مدید، طوری سخت و مقاوم شده است که می تواند حرارت های بالاتر از صفر را هم تحمل نماید. در سال ۱۶۹۰، Huyghens دریافت که بلورها از اجتماع ذرات کوچکتر به وجود آمده اند و در سال ۱۹۱۲، M. V. Laue توانست تئوری ساختمان شبکه ای در بلورها را با استفاده از اشعه ایکس به اثبات برساند.
برای اینکه یک بلور بتواند تشکیل گردد، باید در وهله اول هسته آن بسته شود، پس از تشکیل، هسته شروع به نمو می کند تا بالاخره بلوری که به وسیلهٔ سطوح احاطه شده است، به وجود آید. هسته هایی بلور عبارتند از بلورهای ریزی با قطر تقریبی ۴۰ تا ۱۸۰ آنگستروم که به طور ناگهانی در بخارات و مایعات اشباع شده یا مواد مذاب سرد شده تشکیل می شوند. در اجسام جامد تشکیل بلور نقش مهمی را بازی می کند، مثلاً تشکیل بلور که در اثر فعل و انفعالات شیمیایی یا نارسائی های حرارتی در شیشه ایجاد می گردد، باعث از بین رفتن شفافیت شیشه خواهد شد.
wiki: بلورش