بِلا کون ( به مجاری: Kun Béla ) ( زاده ۲۰ فوریه ۱۸۸۶ با نام بلا کوهن – درگذشته ۲۹ اوت ۱۹۳۸ یا ۳۰ نوامبر ۱۹۳۹ ) انقلابی و سیاستمدار کمونیست مجار و رهبر جمهوری شورایی مجارستان در سال ۱۹۱۹ بود. او در ۱۹۲۰ به مسکو مهاجرت کرد و در آنجا قربانی پاکسازی های ۱۹۳۸–۱۹۳۹ استالین شد.
... [مشاهده متن کامل]
بلا کون بزرگترین فرزند شاموئل کوهن، سردفتر اسناد رسمی روستا و رُزا گلدن برگر در ۲۰ فوریه ۱۸۸۶ در روستای لِله در ترانسیلوانی ( در نزدیکی سیلادی چه، امروز در رومانی ) به دنیا آمد که هر دو یهودیان از دین برگشته بودند. مادرش به پرتستانتیسم گرویده و پدرش دائم الخمر بود که فرزندانش را دائماً کتک می زد. علی رغم دیدگاه غیر مذهبی والدین، بلا کون را در دبیرستان های متعلق به جامعهٔ کالوینیسم در کُلُژوار و زیلاه ( امروز زلئو در رومانی ) فرستادند و او پس از آن در دانشگاه کُلُژوار به تحصیل در رشتهٔ حقوق پرداخت. او در ۱۹۰۴ حقوق را رها کرد و به رشتهٔ روزنامه نویسی در کُلُژوار و نادْیْ واراد رفت. در همین سال ها نیز نام خانوادگی خود را به مجاریِ کون تغییر داد.
بلا کون به دلیل مقاله هایش چندین بار به دادگاه احضار و حتی در ۱۹۰۷ به شش ماه حبس محکوم شد. بعد از کنار گذاشتن چاپ مقاله، سمت منشی گری در صندوق بیمهٔ کار کُلُژوار را بر عهده گرفت که کمی بعد به اختلاس متهم شد. همانگونه نیز یک بار گزارش شد که ۱۱۰ کرون خرج سفر گرفته ولی هرگز به مقصد نرفته است. پس از این رسوایی فرصتی به او داده شد تا پول را پس آورد.
او در مه ۱۹۱۳ با ایرن گال، معلم موسیقی از طبقه متوسط ازدواج کرد.
در سال های اقامت در مدرسهٔ کُلُژوار، اندره آدی که در سال بالاتر بود را به تعلیم خصوصی بلا کون گماشته بودند و آدی او را به محافل روشن فکری چپ بوداپست معرفی کرده بود. او در ۱۹۰۲ در زمان دبیرستان وارد حزب سوسیال دمکرات مجارستان شد و در ۱۹۱۳ به نمایندگی کنگرهٔ حزب درآمد.
در آغاز جنگ جهانی اول، بلا کون در ارتش اتریش - مجارستان ثبت نام کرد و پانزده ماه در جبهه روسیه جنگید. در اوایل ۱۹۱۶، با پیشروی روس ها به گالیسیا، اسیر و به اردوگاهی در تومسک منتقل شد. در پائیز همان سال، برای مقابله با زندگی کسالت بار زندان با چند افسر جوان دیگر گروهی را برای مطالعه و گفتگوی مارکسیستی تشکیل دادند. سال بعد کون و همکارانش که بسیاری از آنها رهبران آیندهٔ جنبش تحت حمایت بلشویکِ جمهوری شورایی مجارستان شدند، با فراکسیون بلشویک و منشویک آشنا شده و در ارتباط ماندند. این زمان نقطهٔ شروع فعالیت انقلابیِ روسی بلا کون است.
... [مشاهده متن کامل]
بلا کون بزرگترین فرزند شاموئل کوهن، سردفتر اسناد رسمی روستا و رُزا گلدن برگر در ۲۰ فوریه ۱۸۸۶ در روستای لِله در ترانسیلوانی ( در نزدیکی سیلادی چه، امروز در رومانی ) به دنیا آمد که هر دو یهودیان از دین برگشته بودند. مادرش به پرتستانتیسم گرویده و پدرش دائم الخمر بود که فرزندانش را دائماً کتک می زد. علی رغم دیدگاه غیر مذهبی والدین، بلا کون را در دبیرستان های متعلق به جامعهٔ کالوینیسم در کُلُژوار و زیلاه ( امروز زلئو در رومانی ) فرستادند و او پس از آن در دانشگاه کُلُژوار به تحصیل در رشتهٔ حقوق پرداخت. او در ۱۹۰۴ حقوق را رها کرد و به رشتهٔ روزنامه نویسی در کُلُژوار و نادْیْ واراد رفت. در همین سال ها نیز نام خانوادگی خود را به مجاریِ کون تغییر داد.
بلا کون به دلیل مقاله هایش چندین بار به دادگاه احضار و حتی در ۱۹۰۷ به شش ماه حبس محکوم شد. بعد از کنار گذاشتن چاپ مقاله، سمت منشی گری در صندوق بیمهٔ کار کُلُژوار را بر عهده گرفت که کمی بعد به اختلاس متهم شد. همانگونه نیز یک بار گزارش شد که ۱۱۰ کرون خرج سفر گرفته ولی هرگز به مقصد نرفته است. پس از این رسوایی فرصتی به او داده شد تا پول را پس آورد.
او در مه ۱۹۱۳ با ایرن گال، معلم موسیقی از طبقه متوسط ازدواج کرد.
در سال های اقامت در مدرسهٔ کُلُژوار، اندره آدی که در سال بالاتر بود را به تعلیم خصوصی بلا کون گماشته بودند و آدی او را به محافل روشن فکری چپ بوداپست معرفی کرده بود. او در ۱۹۰۲ در زمان دبیرستان وارد حزب سوسیال دمکرات مجارستان شد و در ۱۹۱۳ به نمایندگی کنگرهٔ حزب درآمد.
در آغاز جنگ جهانی اول، بلا کون در ارتش اتریش - مجارستان ثبت نام کرد و پانزده ماه در جبهه روسیه جنگید. در اوایل ۱۹۱۶، با پیشروی روس ها به گالیسیا، اسیر و به اردوگاهی در تومسک منتقل شد. در پائیز همان سال، برای مقابله با زندگی کسالت بار زندان با چند افسر جوان دیگر گروهی را برای مطالعه و گفتگوی مارکسیستی تشکیل دادند. سال بعد کون و همکارانش که بسیاری از آنها رهبران آیندهٔ جنبش تحت حمایت بلشویکِ جمهوری شورایی مجارستان شدند، با فراکسیون بلشویک و منشویک آشنا شده و در ارتباط ماندند. این زمان نقطهٔ شروع فعالیت انقلابیِ روسی بلا کون است.