بغدادی اسماعیل

[ویکی نور] «اسماعیل پاشا بغدادی» کتاب شناس و فهرست نگار مشهور عثمانی در سال 1255ق در بغداد به دنیا آمد و در همانجا سکنی گزید. اصل او از طایفه بابان است که یکی از خاندان های کرد حاکم بر شهرزور و سلیمانیه بودند و از این رو او را بابانی یا بابان زاده نیز خوانده اند.
او در بغداد در مدرسه ای که نیای او برای آموزش فنون نظامی بنیاد نهاده بود به تحصیل پرداخت و با درجه افسری وارد تشکیلات نظامی عثمانی گردید. در سال 1875م به استانبول رفت و در 1908م همزمان با علان مشروطیت با درجه «میرلوا» به ریاست یکی از دوایر ژاندارمری رسید.
بغدادی چند ماه پس از بازنشستگی در قریه مقری کوی، نزدیک استانبول در سال 1339ق درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد.
بغدادی در کنار کارهای نظامی و اداری به تألیف و تدوین نیز می پرداخت. آثار وی عبارتند از:
1. ایضاح المکنون فی الذیل علی کشف الظنون: در دو جلد، که ذیلی است بر کتاب کشف الظنون حاجی خلیفه. این کتاب، پس از درگذشت بغدادی، به تصحیح محمد شرف الدین یالتقایا و رفعت بیگله کلیسی، از روی نسخه دستنویس مؤلف در 1314ش منتشر شده است.
2. هدیةالعارفین: اسماءالمؤلفین و آثارالمصنفین، در دو جلد که شامل حدود 9000 سرگذشت نامه و 50000 عنوان کتاب است. این کتاب، نخستین بار پس از درگذشت مؤلف در استانبول انتشار یافت و از آن پس، بارها در بیروت و بغداد و تهران به روش افست به چاپ رسیده است.