بظلام

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
ب (۲۶۴۹ بار)
ظلم (۳۱۵ بار)

«ظلاّم» از مادّه «ظُلْم»، صیغه مبالغه و به معنای بسیار ظلم کننده است، انتخاب این کلمه در اینجا با آن که خداوند کمترین ظلمی روا نمی دارد، شاید به خاطر این باشد که اگر او مردم را مجبور به کفر و گناه کند و انگیزه های کارهای زشت را در آنان بیافریند و سپس آنها را به جرم اعمالی که جبراً انجام داده اند کیفر دهد، ظلم کوچکی انجام نداده، بلکه «ظلاّم» خواهد بود!
و ممکن است اشاره به این باشد که مقام علم و قدرت و عدل خداوند، چنان است که اگر ستم کوچکی به کسی کند، بزرگ و بسیار خواهد بود، و مصداق «ظلاّم» خواهد شد، بنابراین او از هر گونه ستمی بر کنار است.
و یا ناظر به کثرت افراد و مصادیق است; چرا که اگر ستم کوچکی به بنده ای کند، افراد شبیه او بسیارند، و مجموعاً ظلم بسیار می شود. به هر حال، این تعبیر، دلیل بر اختیار و آزادی اراده بندگان است، نه شیطان مجبور است شیطنت کند، نه کافران مجبورند راه کفر و عناد و راه شیطان را پیش گیرند، و نه سرنوشت قطعی و خارج از اراده، برای کسی مقرر شده است.