بطولوماوس فیلادلفوس. [ ب ُ دِ ] ( اِخ ) از ملوک اسکندریه. ابن الندیم بنقل از اسحاق راهب گوید: بطولوماوس فیلادلفوس مردی موسوم به زمیره را مأمور فحص و گرد کردن کتب کرد و او پنجاه و چهار هزار و صد و بیست کتاب جمع کرد و گفت هنوز در دنیا بسی کتاب در سند و هند و فارس و جرجان و ارمان و بابل و موصل و روم است. هرچند این بطلمیوس نیز از حمات علم و ادب است لیکن بنای کتابخانه اسکندریه را بطلمیوس لاغوس کرده است. ( یادداشت مؤلف ). و رجوع به بطلمیوس و عیون الانباء ج 1 ص 84 و تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی شود.