بَطْروجی، ابواسحاق (قرطبه قرون ۶ و ۷ ق)
منجم اندلسی. وی شاگرد ابن طفیل (وفات ۵۸۱ق) فیلسوف معاصر ابن رشد بوده است. بطروجی کتاب الهیئة را به سفارش ابن طفیل نوشت که به دلیل انتقادهای ضد بطلمیوسی اش مشهور است. فکر تغییر نظام بطلمیوسی با کمک گرفتن از ادلۀ نظام فلسفی ارسطو قوت گرفت. بطروجی با مطالعۀ اصلاح المجسطی جابر بن افلح اشبیلی، که او نیز منتقد بطلمیوس بود، در اختلاف نظر خود راسخ تر شد. در نظریه ارسطو هفت سیاره به صورت منظم و دایره وار گرد مرکز زمین که ثابت است، می چرخند، و این با نظریه بطلمیوس با فلک های تدویر و خروج از مرکز خود که دیگر زمین مرکز حرکت افلاک نبود، همخوانی نداشت. بطروجی برای نظام ساده و صحیح تر، نظریۀ حرکت لولبی (حلزونی) را که به نظریه ارسطو نیز نزدیک تر بود، اعلام کرد. نظریۀ بطروجی در نجوم تأثیر بسیاری بر اخترشناسان، دانشمندان و فیلسوفان اروپای قرون ۷ تا ۱۳ گذاشت. کتاب الهیئة بطروجی به لاتینی، عبری، ترکی، انگلیسی ترجمه شد و گاه منبع الهامی برای منتقدین بطلمیوس در دورۀ رنسانس بود.
منجم اندلسی. وی شاگرد ابن طفیل (وفات ۵۸۱ق) فیلسوف معاصر ابن رشد بوده است. بطروجی کتاب الهیئة را به سفارش ابن طفیل نوشت که به دلیل انتقادهای ضد بطلمیوسی اش مشهور است. فکر تغییر نظام بطلمیوسی با کمک گرفتن از ادلۀ نظام فلسفی ارسطو قوت گرفت. بطروجی با مطالعۀ اصلاح المجسطی جابر بن افلح اشبیلی، که او نیز منتقد بطلمیوس بود، در اختلاف نظر خود راسخ تر شد. در نظریه ارسطو هفت سیاره به صورت منظم و دایره وار گرد مرکز زمین که ثابت است، می چرخند، و این با نظریه بطلمیوس با فلک های تدویر و خروج از مرکز خود که دیگر زمین مرکز حرکت افلاک نبود، همخوانی نداشت. بطروجی برای نظام ساده و صحیح تر، نظریۀ حرکت لولبی (حلزونی) را که به نظریه ارسطو نیز نزدیک تر بود، اعلام کرد. نظریۀ بطروجی در نجوم تأثیر بسیاری بر اخترشناسان، دانشمندان و فیلسوفان اروپای قرون ۷ تا ۱۳ گذاشت. کتاب الهیئة بطروجی به لاتینی، عبری، ترکی، انگلیسی ترجمه شد و گاه منبع الهامی برای منتقدین بطلمیوس در دورۀ رنسانس بود.