بطالسه

لغت نامه دهخدا

بطالسه. [ ب َ ل ِ س َ ] ( اِخ ) ج ِ بطلمیوس. بطلمیوسها. بَطالِمَه ( قفطی ). یا لاکیدها، این سلسله پس از اسکندر توسط بطلمیوس اول در مصر تأسیس شد و از 309 تا 30ق. م. سلطنت کردند. رجوع به بطلمیوس و بطالمه شود. بطالسه یا لاگیدها پس از مرگ اسکندر که منازعه بر سر جانشینی او مابین سردارانش درگرفت پدید آمدند. سرداران وی ایالت او را مابین خود تقسیم کردندو هر سرداری که دارای ایالتی شد خود را صاحب آن دانست و دولت اسکندر بمرور رو بنیستی رفت و جانشینان اورسماً از 306ق. م. به بعد خود را پادشاه میخواندند و پس از محو آن تیگون در 301ق. م. و تقسیم مستملکات او مابین سرداران دیگر اسمی از دولت اسکندر نیست و برخرابه های او چهار دولت جدید بوجود می آید که یکی از آنها به بطالسه یا بطلمیوسها در مصر و لیبیا حکومت کردند. این سلسله نام خود را از بنیان گذار این سلسله بطلمیوس یا بطلمیوس لاغوس یا لاگوس که اصلاً مقدونی بوده گرفته و از 306ق. م. بمدت 276 سال چهارده تن از این خاندان بر مصر حکومت کردند و سلسله آنها به بطالسه مشهور شد بترتیب زیر:
بطلمیوس اول ، سوتِر یا لاغوس یا لاگوس ، 306-283 ق.م.
بطلمیوس دوم ، فیلاذلفوس «قفطی » یا فیلادلف 285-246 ق.م.
بطلمیوس سوم ، اُوِرْگِت «نیکوکار» پسر فیلادلف ، 247-221 ق.م.
بطلمیوس چهارم ، فیلوپاتُر 221-204 ق.م.
بطلمیوس پنجم ، اِپی فان پسر بطلمیوس چهارم ، 203-181 ق.م.
بطلمیوس ششم ، فیلومتر، 181-146 ق.م.
بطلمیوس هفتم ، اِوْپاتُر «اورگت دوم » 146-117 ق.م.
بطلمیوس هشتم ، سوتر دوم لاتیرا 117-81 ق.م.
بطلمیوس نهم ، اسکندر سوم.
بطلمیوس دهم ، اسکندر دوم ، سوتر دوم 89 ق.م.
بطلمیوس یازدهم ، اسکندر اول 107-88 ق.م.
بطلمیوس دوازدهم برنیس سوم ، 80 ق.م.
بطلمیوس سیزدهم ، اُلِت 80-51 ق.م.
طرز حکومت بطالسه یا لاکیدها در مصر: در این باره دو عقیده مختلف وجود دارد یکی آنکه تا بتوانند ثروت این کشور را بیرون بکشند و با این اندوخته بحریه و قشون نیرومند ترتیب دهند و در سیاست بین المللی دریای مغرب ( مدیترانه ) اهمیت یابند و مصراز نظر آنها جزء منبع عایدات آنها نبود و هدف بطلمیوسهای مصر در خارج از مصر وسیله جهانگیری در خارج مصر بود. نظر دیگر این است که از مصر دولتی قوی و با ثروت تشکیل دهند تا بتوانند در مقابل حملات خارجی مقاومت کنند و لذا نیرومندی و ثروت مصر مقصود بوده است.و حکومت بطالسه در مصر طوری تشکیلات خود را ترتیب داده بود که هرچه بیشتر بتواند ثروت این کشور را بدست آورد و علت عمده شورش مصریها علیه ایرانیان تحریکات و دست پنهانی یونانیها بود. حکومت بطالسه در مصر استبداد صرف بود بطلمیوس یا فرعون مقدونی بر جان و مال و روح مصریها حکومت میکرد و معتقد است مصریها هم که فراعنه خود را خدا میدانستند کار بطالسه را برای خدایی بر مصریها آسان ساخته بودند. ترتیب ادارات بطالسه ترکیبی بود از وضع ادارات مصر قدیم و با شرایط تسلط بطالسه مقدونی بر مصر تا بتواند هدف آنها را که بیرون کشیدن ثروت مملکت باشد تأمین نماید وگرنه بطالسه چیز تازه ای در زندگی مصریها داخل نکردند و وضع آنها را بهمان حال سابق باقی گذاشتند. شهر اسکندریه در زمان بطالسه مرکز علوم و فنون شد و بطلمیوس اول درشهر مزبور یک کتابخانه و یک موزه تأسیس کرد که بعدها اهل تحقیق بدانجا روی آوردند و از آن استفاده کردند. ( نقل بمعنی و اختصار از ایران باستان ). و رجوع به حبیب السیر ج 1 ص 215 و قاموس الاعلام ترکی ج 1 و ایران در زمان ساسانیان ص 294 و حکمت اشراق ص 306 و تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی ، و قفطی شود.

فرهنگ فارسی

سلسله بطلمیوسیان که پس از اسکندر توسط بطلمیوس اول در مصر تاسیس شد و افراد آن ۳٠۹ تا ۳٠ ق . م . سلطنت کردند .

دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:بطلمیوسیان (۳۰۴ـ۳۱پ م)
wikijoo: بطالسه

پیشنهاد کاربران

انیس شیرازی به زبان مثلن بطالسه
نام دودمانی یونانی بود که از ۳۰۵ تا ۳۰ پیش از میلاد نزدیک به سیصد سال بر مصر باستان فرمان راندند.

بپرس