[ویکی نور] بستان الأطباء و روضة الألباء، تألیف ابونصر موفق الدین اسعد بن ابی الفتح الیاس بن جرجیس مطران (پزشک و داروشناس مسیحی تبار سده ششم قمری)، مجموعه ای است از مطالب گوناگون پزشکی مانند تعاریف برخی واژه ها و بیماری ها.
کتاب با مقدمه کوتاهی از محقق آغاز شده و مطالب شامل سه بخش است. بخش اول، شرح حال ابن مطران از ابن ابی اصیبعه در «عیون الأنباء»، بخش دوم ترجمه و تلخیص کتاب «بستان الأطباء و روضة الألباء» از خود نویسنده و بخش سوم، متن عربی کتاب.
ظاهرا کتاب در دو جلد تدوین شده بود. جلد اول را مهذب الدین عبدالرحیم، شاگرد ابن مطران، نزد استاد خوانده و ابن مطران خود یادداشت هایی در حواشی آن نوشته بوده؛ ولی با درگذشت او، مهذب الدین امکان نیافته است که جلد دوم را نیز بر او بخواند. جلد دوم کتاب نیز ظاهرا اکنون در دست است.
در مقدمه، ضمن معرفی کتاب و بیان جایگاه آن، به این نکته اشاره شده است که کتاب هاى علمى باید مورد تصحیح انتقادى قرار گیرد و با نقطه گذارى و قسمت بندى کامل به پیوست فهرستهاى گوناگون و مقدمه در معرفى کتاب و شرح احوال مؤلف بر اهل علم عرضه گردد؛ از این جهت چاپ کتب به صورت تصویرى و عکسى نوعى طفره زدن از علم و تن زدن از کوشش علمى است.
اثر حاضر، مجموعه اى است از مطالب گوناگون پزشکى و نوادر حکایات و نکته هاى بدیع و داستان هاى علمى و تاریخى که نویسنده در ضمن مطالعه کتب و مجالست با شیوخ و علما براى خود گرد آورده و مطالب مختلف کتاب را برحسب موضوع تحت عنوان هاى: وصیت، اشاره، لمعه، نکته، ملحه قرار داده است.
موضوعاتى را که ابن مطران در کتاب خود آورده، بیشتر مربوط به علم پزشکى و تعاریف اصطلاحات آن و خواص ادویه و عقاقیر و سخنان پزشکان بزرگ و ضبط کلمات و واژه هاى پزشکى و داروئى است و در دو جا از کتاب خود از خوانندگان اعتذار مى جوید: یکى آنجا که مى گوید: مرا ملامت نکنند که در کتاب خود برخى مطالب که مربوط به علم پزشکى نیست آورده ام؛ زیرا هرچند که آن مطالب مربوط به علمى دیگر است، ولى پزشکان از آن بى نیاز نیستند. دیگر آنجا که مىگوید: برخى نگویند که همه این نکته ها که در کتاب آورده ام بدیع و یگانه نیست و متعلمان این صناعت از آنها آگاه هستند؛ زیرا در بسیارى از موارد مطالبى را آورده ام که برخلاف رأى رایج مردم و اندیشه هاى پیشینیان بوده است.
کتاب با مقدمه کوتاهی از محقق آغاز شده و مطالب شامل سه بخش است. بخش اول، شرح حال ابن مطران از ابن ابی اصیبعه در «عیون الأنباء»، بخش دوم ترجمه و تلخیص کتاب «بستان الأطباء و روضة الألباء» از خود نویسنده و بخش سوم، متن عربی کتاب.
ظاهرا کتاب در دو جلد تدوین شده بود. جلد اول را مهذب الدین عبدالرحیم، شاگرد ابن مطران، نزد استاد خوانده و ابن مطران خود یادداشت هایی در حواشی آن نوشته بوده؛ ولی با درگذشت او، مهذب الدین امکان نیافته است که جلد دوم را نیز بر او بخواند. جلد دوم کتاب نیز ظاهرا اکنون در دست است.
در مقدمه، ضمن معرفی کتاب و بیان جایگاه آن، به این نکته اشاره شده است که کتاب هاى علمى باید مورد تصحیح انتقادى قرار گیرد و با نقطه گذارى و قسمت بندى کامل به پیوست فهرستهاى گوناگون و مقدمه در معرفى کتاب و شرح احوال مؤلف بر اهل علم عرضه گردد؛ از این جهت چاپ کتب به صورت تصویرى و عکسى نوعى طفره زدن از علم و تن زدن از کوشش علمى است.
اثر حاضر، مجموعه اى است از مطالب گوناگون پزشکى و نوادر حکایات و نکته هاى بدیع و داستان هاى علمى و تاریخى که نویسنده در ضمن مطالعه کتب و مجالست با شیوخ و علما براى خود گرد آورده و مطالب مختلف کتاب را برحسب موضوع تحت عنوان هاى: وصیت، اشاره، لمعه، نکته، ملحه قرار داده است.
موضوعاتى را که ابن مطران در کتاب خود آورده، بیشتر مربوط به علم پزشکى و تعاریف اصطلاحات آن و خواص ادویه و عقاقیر و سخنان پزشکان بزرگ و ضبط کلمات و واژه هاى پزشکى و داروئى است و در دو جا از کتاب خود از خوانندگان اعتذار مى جوید: یکى آنجا که مى گوید: مرا ملامت نکنند که در کتاب خود برخى مطالب که مربوط به علم پزشکى نیست آورده ام؛ زیرا هرچند که آن مطالب مربوط به علمى دیگر است، ولى پزشکان از آن بى نیاز نیستند. دیگر آنجا که مىگوید: برخى نگویند که همه این نکته ها که در کتاب آورده ام بدیع و یگانه نیست و متعلمان این صناعت از آنها آگاه هستند؛ زیرا در بسیارى از موارد مطالبى را آورده ام که برخلاف رأى رایج مردم و اندیشه هاى پیشینیان بوده است.
wikinoor: بستان_الأطباء_و_روضة_الألباء