بَسامَد، تَواتُر یا فرکانس ( به انگلیسی: frequency ) به اندازه گیری تعداد دفعاتی گویند که یک رویداد تناوبی در واحد زمان اتفاق می افتد. برای محاسبه بسامد باید یک بازه زمانی را مشخص کرده، تعداد رخ دادن یک رویداد را در آن بازه زمانی شمرده و سپس این شماره را بر مدت آن بازه زمانی تقسیم کرد. راه دیگر محاسبه بسامد، اندازه گیری زمان میان دو رویداد پیاپی ( تناوب ) و سپس اندازه گیری بسامد به عنوان وارونه این زمان است: رابطه بسامد به این گونه است:
... [مشاهده متن کامل]
در این فرمول T همان تناوب است.
فرکانس اندازه گیری تعداد تکرار اتفاقی در واحد زمان است. برای محاسبه فرکانس بر روی یک بازه زمانی ثابت، تعداد دفعات وقوع یک حادثه را در آن بازه می شماریم و سپس این تعداد را بر طول بازه زمانی تقسیم می کنیم. پس از فیزیک دان آلمانی هاینریش رودولف هرتز، در سیستم واحدهای SI فرکانس با هرتز ( Hz ) اندازه گیری می شود. یک هرتز به این معنی است که یک واقعه یک بار بر ثانیه رخ می دهد.
واحدهای دیگری که برای اندازه گیری فرکانس بکار می روند به این شرح هستند: سیکل بر ثانیه، دور بر دقیقه ( rpm ) . سرعت قلب توسط واحد ضربان بر دقیقه اندازه گیری می شود. یک روش جایگزین برای محاسبه فرکانس، اندازه گیری زمان بین دو رخداد متوالی حادثه ای است ( دوره تناوب ) و سپس محاسبه فرکانس به صورت عددی متقابل این زمان مانند زیر:
که در آن T دوره تناوب است.
فرکانس امواج در اندازه گیری فرکانس صدا، امواج الکترومغناطیسی ( مانند امواج رادیویی یا نور ) ، سیگنال های الکتریکی یا دیگر امواج، فرکانس بر حسب هرتز، تعداد سیکل های شکل موج تکراری است. اگر موج یک صدا باشد، فرکانس آن چیزی است که زیر و بمی این موج را مشخص می کند.
فرکانس رابطه معکوسی با مفهوم طول موج دارد. فرکانس f برابر است با سرعت v یک موج تقسیم بر طول موج لاندااست که:
در موارد خاص که امواج الکترومغناطیسی از خلا عبور می کنند، v=c که در آن c برابر سرعت نور در خلا است و این عبارت به صورت زیر در می آید:
فرکانس های آماری [ویرایش]
در علم آمار فرکانس یک واقعه برابر است با تعداد دفعات رخ دادن یک حادثه در آزمایش یا مطالعه ای که صورت می گیرد. فرکانس ها معمولاً به صورت گرافیکی در نمودار هیستوگرام نمایش داده می شوند.
منابع [ویرایش]
ویکی پدیای انگلیسی
در ویکی انبار پرونده هایی دربارهٔ بسامد موجود است.
رده های صفحه: مفاهیم بنیادین فیزیک مکانیک امواج کمیت های فیزیکی صداشناسی لرزش و ارتعاشات مکانیکی کیفیت فکری فیلتر واکنش بسامدی
از ویکی پدیا
قس عربی
التردد أو التواتر هو مقیاس لتکرار حدث ما فی وحدة قیاس معیّنة. غالبًا ما یکون الحدیث عن وحدة قیاس زمنیة ما، وعندها تکون وحدة التردد هی الهرتس ( Hz ) والتی تعادل ، وتستخدم بشکل أساسی لقیاس مقدار تکرار الموجات. یکون تردد موجة دوریّة 1Hz إذا کانت تمر موجة کاملة فی نقطة ما، هی نقطة القیاس، خلال ثانیة واحدة. أی أنّه إذا قسنا فی لحظة معیّنة قیمة قصوى للموجة فی تلک النقطة، لن نحصل على نفس القیاس إلاّ بعد مرور ثانیة واحدة.
التردّد هو المفهوم المعاکس لمفهوم الدورة والتی تعرّف، حسب المثال السابق، کالفترة الزمنیة بین الحصول على قیاس أقصى فی الموجة فی نقطة معیّنة، إلى الحصول على نفس القیاس مرّة أخرى.
محتویات [أخف]
1 تعریف ووحدات
2 قیاس التردّد
3 تردّدات الأمواج
4 أمثلة
5 أنواع أخرى من التردّد
6 أنظر أیضًا
7 وصلات خارجیة
[عدل]تعریف ووحدات
یعرّف التردّد لأی عملیّة دوریّة تعود على نفسها کعدد المرّات التی تتکرّر فیها الدورة أو العملیّة خلال وحدة زمنیة معیّنة. یستخدم الحرف f أو لتمثیل التردّد فی العدید من المجالات الهندسیّة أو الفیزیائیّة کالبصریات والکهرباء وعلم الصوت والرادیو وغیرها.
الوحدة التقلیدیّة لقیاس التردّد هی الـHz أو الهرتس ( والتی تعادل ) على اسم العالم الفیزیائی الألمانی هاینریخ هرتس. على سبیل المثال، فإذا کان تردّد عملیّة ما هو 1Hz، یعنی هذا أنّها تحصل مرّة کل ثانیة، أمّا إذا کان 2Hz، فإنّها تحصل مرّتین فی کل ثانیة، وهکذا. فإذا رمزنا لزمن الدورة بـ، تکون العلاقة بینه وبین التردد کالتالی:
بشرط أن یتم الحفاظ على وحدات الطرفین، فإذا کان التردد یقاس بوحدات الـHz، تکون وحدة زمن الدورة هی الثانیة.
فی بعض الاستعمالات هنالک وحدات خاصّة لقیاس التردّد. فمثلاً، لقیاس سرعة نبض القلب، تستعمل وحدة "نبضة فی الدقیقة" أو BPM ) Beats per Minute ) ، ونفس الوحدة تستخدم فی عالم الموسیقى لقیاس الإیقاع. فی الحرکة الدائریّة تستخدم أحیانًا وحدة "دورة فی الدقیقة" أو rpm ) Revolutions per Minute ) لقیاس التردّد. لتحویل تلک الوحدات إلى الـHz تجب القسمة على .
[عدل]قیاس التردّد
لقیاس تردّد ظاهرة ما، یجب إحصاء عدد المرّات التی تتکرّر بها الظاهرة فی فترة زمنیة، ومن ثم القسمة على مدّة هذه الفترة.
فی الواقع، فمن المفضل على وجه العموم، ولغرض التدقیق، قیاس الفترة الزمنیة اللازمة لعدد محدّد مسبقًا من التکرارات، عوضًا عن قیاس عدد التکرارات الحاصلة خلال فترة زمنیّة محدّدة. هذا لأنّ التردّد قد لا یکون عددًا صحیحًا، کحرکة البندول المتأرجح. إنّ الطریقة الثانیة تؤدی إلى خطأ عشوائی فی القیاس یتراوح بین صفر إلى تکرّر واحد، أی إلى نصف تکرّر بالمعدّل، ممّا یؤدی إلى انحیاز فی تقدیرنا لـf. أمّا بالطریقة الأولى، فإنّنا نقیس وحدة زمنیة، والتی بالإمکان قیاسها بشکل أدق بواسطة ساعة.
[عدل]تردّدات الأمواج
بالإمکان تحلیل کل موجة إلى عدد من الأمواج التوافقیة ( وفق تحلیل فورییه ) الدّوریّة، ولکل موجة دوریّة هنالک علاقة بین تردّد الموجة لطول الموجة وسرعة تقدّمها:
بحیث أن:
هو تردّد الموجة
هی سرعتها و
هو طول الموجة
أی أن هنالک علاقة طردیة بین التردّد وسرعة الموجة، إذا حافظنا على طول الموجة، . . .
... [مشاهده متن کامل]
در این فرمول T همان تناوب است.
فرکانس اندازه گیری تعداد تکرار اتفاقی در واحد زمان است. برای محاسبه فرکانس بر روی یک بازه زمانی ثابت، تعداد دفعات وقوع یک حادثه را در آن بازه می شماریم و سپس این تعداد را بر طول بازه زمانی تقسیم می کنیم. پس از فیزیک دان آلمانی هاینریش رودولف هرتز، در سیستم واحدهای SI فرکانس با هرتز ( Hz ) اندازه گیری می شود. یک هرتز به این معنی است که یک واقعه یک بار بر ثانیه رخ می دهد.
واحدهای دیگری که برای اندازه گیری فرکانس بکار می روند به این شرح هستند: سیکل بر ثانیه، دور بر دقیقه ( rpm ) . سرعت قلب توسط واحد ضربان بر دقیقه اندازه گیری می شود. یک روش جایگزین برای محاسبه فرکانس، اندازه گیری زمان بین دو رخداد متوالی حادثه ای است ( دوره تناوب ) و سپس محاسبه فرکانس به صورت عددی متقابل این زمان مانند زیر:
که در آن T دوره تناوب است.
فرکانس امواج در اندازه گیری فرکانس صدا، امواج الکترومغناطیسی ( مانند امواج رادیویی یا نور ) ، سیگنال های الکتریکی یا دیگر امواج، فرکانس بر حسب هرتز، تعداد سیکل های شکل موج تکراری است. اگر موج یک صدا باشد، فرکانس آن چیزی است که زیر و بمی این موج را مشخص می کند.
فرکانس رابطه معکوسی با مفهوم طول موج دارد. فرکانس f برابر است با سرعت v یک موج تقسیم بر طول موج لاندااست که:
در موارد خاص که امواج الکترومغناطیسی از خلا عبور می کنند، v=c که در آن c برابر سرعت نور در خلا است و این عبارت به صورت زیر در می آید:
فرکانس های آماری [ویرایش]
در علم آمار فرکانس یک واقعه برابر است با تعداد دفعات رخ دادن یک حادثه در آزمایش یا مطالعه ای که صورت می گیرد. فرکانس ها معمولاً به صورت گرافیکی در نمودار هیستوگرام نمایش داده می شوند.
منابع [ویرایش]
ویکی پدیای انگلیسی
در ویکی انبار پرونده هایی دربارهٔ بسامد موجود است.
رده های صفحه: مفاهیم بنیادین فیزیک مکانیک امواج کمیت های فیزیکی صداشناسی لرزش و ارتعاشات مکانیکی کیفیت فکری فیلتر واکنش بسامدی
از ویکی پدیا
قس عربی
التردد أو التواتر هو مقیاس لتکرار حدث ما فی وحدة قیاس معیّنة. غالبًا ما یکون الحدیث عن وحدة قیاس زمنیة ما، وعندها تکون وحدة التردد هی الهرتس ( Hz ) والتی تعادل ، وتستخدم بشکل أساسی لقیاس مقدار تکرار الموجات. یکون تردد موجة دوریّة 1Hz إذا کانت تمر موجة کاملة فی نقطة ما، هی نقطة القیاس، خلال ثانیة واحدة. أی أنّه إذا قسنا فی لحظة معیّنة قیمة قصوى للموجة فی تلک النقطة، لن نحصل على نفس القیاس إلاّ بعد مرور ثانیة واحدة.
التردّد هو المفهوم المعاکس لمفهوم الدورة والتی تعرّف، حسب المثال السابق، کالفترة الزمنیة بین الحصول على قیاس أقصى فی الموجة فی نقطة معیّنة، إلى الحصول على نفس القیاس مرّة أخرى.
محتویات [أخف]
1 تعریف ووحدات
2 قیاس التردّد
3 تردّدات الأمواج
4 أمثلة
5 أنواع أخرى من التردّد
6 أنظر أیضًا
7 وصلات خارجیة
[عدل]تعریف ووحدات
یعرّف التردّد لأی عملیّة دوریّة تعود على نفسها کعدد المرّات التی تتکرّر فیها الدورة أو العملیّة خلال وحدة زمنیة معیّنة. یستخدم الحرف f أو لتمثیل التردّد فی العدید من المجالات الهندسیّة أو الفیزیائیّة کالبصریات والکهرباء وعلم الصوت والرادیو وغیرها.
الوحدة التقلیدیّة لقیاس التردّد هی الـHz أو الهرتس ( والتی تعادل ) على اسم العالم الفیزیائی الألمانی هاینریخ هرتس. على سبیل المثال، فإذا کان تردّد عملیّة ما هو 1Hz، یعنی هذا أنّها تحصل مرّة کل ثانیة، أمّا إذا کان 2Hz، فإنّها تحصل مرّتین فی کل ثانیة، وهکذا. فإذا رمزنا لزمن الدورة بـ، تکون العلاقة بینه وبین التردد کالتالی:
بشرط أن یتم الحفاظ على وحدات الطرفین، فإذا کان التردد یقاس بوحدات الـHz، تکون وحدة زمن الدورة هی الثانیة.
فی بعض الاستعمالات هنالک وحدات خاصّة لقیاس التردّد. فمثلاً، لقیاس سرعة نبض القلب، تستعمل وحدة "نبضة فی الدقیقة" أو BPM ) Beats per Minute ) ، ونفس الوحدة تستخدم فی عالم الموسیقى لقیاس الإیقاع. فی الحرکة الدائریّة تستخدم أحیانًا وحدة "دورة فی الدقیقة" أو rpm ) Revolutions per Minute ) لقیاس التردّد. لتحویل تلک الوحدات إلى الـHz تجب القسمة على .
[عدل]قیاس التردّد
لقیاس تردّد ظاهرة ما، یجب إحصاء عدد المرّات التی تتکرّر بها الظاهرة فی فترة زمنیة، ومن ثم القسمة على مدّة هذه الفترة.
فی الواقع، فمن المفضل على وجه العموم، ولغرض التدقیق، قیاس الفترة الزمنیة اللازمة لعدد محدّد مسبقًا من التکرارات، عوضًا عن قیاس عدد التکرارات الحاصلة خلال فترة زمنیّة محدّدة. هذا لأنّ التردّد قد لا یکون عددًا صحیحًا، کحرکة البندول المتأرجح. إنّ الطریقة الثانیة تؤدی إلى خطأ عشوائی فی القیاس یتراوح بین صفر إلى تکرّر واحد، أی إلى نصف تکرّر بالمعدّل، ممّا یؤدی إلى انحیاز فی تقدیرنا لـf. أمّا بالطریقة الأولى، فإنّنا نقیس وحدة زمنیة، والتی بالإمکان قیاسها بشکل أدق بواسطة ساعة.
[عدل]تردّدات الأمواج
بالإمکان تحلیل کل موجة إلى عدد من الأمواج التوافقیة ( وفق تحلیل فورییه ) الدّوریّة، ولکل موجة دوریّة هنالک علاقة بین تردّد الموجة لطول الموجة وسرعة تقدّمها:
بحیث أن:
هو تردّد الموجة
هی سرعتها و
هو طول الموجة
أی أن هنالک علاقة طردیة بین التردّد وسرعة الموجة، إذا حافظنا على طول الموجة، . . .