برژنف لیونید

بِرِژْنِف، لئونید (۱۹۰۶ـ۱۹۸۲)(Brezhnev, Leonid)
بِرِژْنِف، لئونید
رهبر شوروی. دست پروردۀ یوسیف استالین و نیکیتا خروشچف بود و پس از آن که به اتفاق آلکسی کاسیگین، خروشچف را مجبور به استعفا کرد،دبیرکل حزب کمونیست اتحاد شوروی شد (۱۹۶۴ـ۱۹۸۲) و چند سالی نیز ریاست جمهوری را برعهده گرفت (۱۹۷۷ـ۱۹۸۲). سیاست داخلی برژنف محافظه کارانه بود، از طرفی دیگر، شوروی در دورۀ او در سطح بین المللی به ابرقدرتی نظامی و سیاسی تبدیل شد و نفوذ فزاینده ای در افریقا و آسیا پیدا کرد. برژنف در اوکراین زاده شد. در دهۀ ۱۹۲۰ به حزب کمونیست شوروی پیوست. در ۱۹۳۸ خروشچف، رهبر حزب جدید اوکراین، او را به مقام ریاست واحد تبلیغات حزب منصوب کرد و مدارج ترقی را در حزب محلی طی کرد. پس از جنگ جهانی دوم، توجه استالین، رهبر حزب کمونیست شوروی، را به خود جلب کرد و استالین او را به عضویت دبیرخانه و پولیتبورو (کمیتۀ مرکزی حزب کمونیست) منصوب کرد. برژنف پس از مرگ استالین (۱۹۵۳) از این مناصب خلع شد، اما با حمایت خروشچف به قدرت بازگشت (۱۹۵۶). با افزایش انتقادها از خروشچف، برژنف به مقام تشریفاتی ریاست جمهوری رسید (۱۹۶۰) و به انتقاد از سیاست های خروشچف پرداخت. برژنف در ۱۹۶۳ از ریاست جمهوری کناره گیری کرد و به کمیتۀ مرکزی و دبیرخانۀ حزب بازگشت. در ۱۹۶۴ با برکناری خروشچف، برژنف دبیرکل حزب کمونیست شد و به تدریج ائتلاف محافظه کاران و سازش کاران را تحت سلطۀ خود درآورد. در ۱۹۷۷ براساس قانون اساسی جدید، مقام ریاست جمهوری را مجدداً احراز کرد. برژنف در مارس ـ آوریل ۱۹۷۶ دچار بیماری (احتمالاً سکتۀ قلبی یا مغزی) شد، و این بیماری ظاهراً چنان تفکرات و سخنان او را تحت تأثیر قرار داد که قادر به اتخاذ تصمیم نبود. تصمیم ها را ملازمان او اتخاذ می کردند، مثلاً تصمیم به اعزام نیرو به افغانستان که برای حمایت از دولت آن کشور صورت گرفت. در داخل شوروی، مشکلات اقتصادی افزایش یافت و دورۀ برژنف گرچه در ظاهر ادامۀ سلطه طلبی جهانی به نظر می رسید، در حقیقت دورۀ رکود و سیاست های محتاطانه بود.