بروکهاوس فریدریش ارنولد

بروکهاوس فریدریش آرنولد. بروکْهاوس، فریدریش آرنولد (۱۷۷۲ـ۱۸۲۳)(Brockhaus, Friedrich Arnold)
دانشنامه نویس، ویراستار و ناشر آلمانی و سرسلسلۀ خاندان بروکهاوس. پس از اتمام تحصیل، در رشتۀ تربیت بدنی، مدتی در تجارتخانه ای در دوسلدورف کار کرد. دو سال در دانشگاه لایپزیگ، در رشتۀ زبان و ادبیات به تحصیل پرداخت و سپس در دورتموند فروشگاهی برای کالاهای انگلیسی دایر کرد. در ۱۸۰۱ راهی هلند شد و در آمستردام به کسب و کار پرداخت. در ۱۸۰۵ به کار نشر روی آورد. در ۱۸۰۸ حق نشر دایرةالمعارفی با عنوان Conversations-Lexikon که انتشار آن از ۱۷۹۶ آغاز شده و در شرف ورشکستگی بود را خریداری کرد و در سال های ۱۸۱۰ ـ ۱۸۱۱ آن را منتشر کرد. در ۱۸۱۱ به آلمان بازگشت و در آلتنبورگ ساکن شد. ویراستاری ویراش دوم این اثر در ۱۸۱۲ آغاز شد و تا ۱۸۱۹ انتشار آن ادامه داشت که شهرتی جهانی یافت و الگوی بسیاری از دایرةالمعارف های معتبر جهان شد. دایرةالمعارف''امریکانابر پایۀ ویرایش هفتم این دایرةالمعارف تدوین و تألیف شده است. بروکهاوس در ۱۸۱۸ با احداث چاپخانه ای بزرگ در لایپزیگ، در آن شهر ساکن شد. او به انتشار چندین نشریۀ معتبر در حوزه های ادبیات و تاریخ دست یازید. پس از درگذشت بروکهاوس (۱۸۲۳)، پسر بزرگش، فریدریش بروکهاوس (۱۸۰۰ ـ ۱۸۶۵) کار پدر را پی گرفت. در ۱۸۳۱ تدوین و انتشاردایرةالمعارف عمومی علوم و فنون را آغاز کرد. پس از بازنشستگی او، در ۱۸۵۰، برادرش هاینریش بروکهاوس (۱۸۰۴ ـ ۱۸۷۴) کار نشر را ادامه و به نحو چشمگیری توسعه داد. از ویرایش سیزدهم (۱۸۸۲ ـ ۱۸۸۷) نام بروکهاوس به عنوان دایرةالمعارف اضافه شد. هاینریش به ادبیات و علوم خدمات ارزنده ای کرد و به همین علت، دانشگاه ینا، در ۱۸۵۸، به او درجۀ دکترای افتخاری اهدا کرد. هرمان بروکهاوس (۱۸۰۶ ـ ۱۸۷۷)، مستشرق و ایران شناس آلمانی، پسر دیگرفریدریشآرنولد بروکهاوس است. نیز ← دایرة المعارف بروکهاوس