برهان مقید

[ویکی فقه] برهان مقید یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای برهان مفید یقین برای اشخاص معیّن و محدود است.
برهان از جهتی به برهان مطلق و برهان مقیّد تقسیم می شود. برهان مقیّد آن است که نتیجه اش مقیّد و محدود است؛ یعنی تنها خود استدلال کننده می تواند به مطلوب علم پیدا کند و آن برهانی است که از تجربیات، حدسیات، متواترات، مشاهدات و یا قضایای کسب شده از آنها تشکیل یافته باشد، زیرا این گونه قضایا برای کسی یقین ایجاد می کند که خود او تجربه کرده باشد و قیاس خفی یعنی علت مشترک، برای وی ثابت شده باشد (در تجربیات)، یا خودش مشاهده کرده باشد (در مشاهدات) و تواتر برای او مسلم باشد (در متواترات)، ولی تجربیات و مشاهدات و حدسیات هیچ کس برای دیگری اعتبار ندارد و آنها را برای دیگران نمی توان مقدمه قیاس قرار داد، زیرا اگر طرف انکار کند راهی برای اثبات این مقدمات موجود نیست.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منبع ذیل استفاده شده است: • مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.
۱. ↑ مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۶۲۳.
...