برهان لم

[ویکی فقه] برهان لم یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای استدلال از وجود علت به وجود معلول است.
برهان لمّ برهانی است که در آن از وجود علت به وجود معلول پی برده می شود و حدوسط، افزون بر اینکه علت اثبات (تصدیق یا وجود ذهنی) اکبر برای اصغر است، علت ثبوت (وجود خارجی) اکبر برای اصغر نیز است و همین ویژگی سبب برتری آن بر قسم دیگر برهان، یعنی برهان انّ است که فقط علت اثبات است نه ثبوت. دلیل نام گذاری برهان لمّ آن است که مفید چرایی حمل اکبر بر اصغر به هر دو وجه خارجی و ذهنی آن است. مثال برهان لِمّ: این آهن گرمای شدید دارد، هر گرمای شدیدی آهن را منبسط می کند؛ نتیجه آنکه این آهن منبسط است. در این مثال، گرمای شدید هم علت حکم به انبساط آهن (واسطه در اثبات اکبر برای اصغر) و هم علت خارجی برای انبساط آهن (واسطه در ثبوت اکبر برای اصغر) است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:• مظفر، محمدرضا، المنطق.
۱. ↑ مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۶۲۴.
...