برغست

گرچه نامردم است ان ناکس
بشود هیچ از او دلم پرگس
او مرا پیش شیر بپسندد
من نتاوم براو نشسته مگس
گر نه بدبختمی مرا که فگند
با یکی چاف چاف زود غرس
گیردی اب جوی را پندام
چون بود بسته راه پنگ ز خس
گرچه نامردمیست ، مهر و وفاش
بشود هیچ از این دلم ، پرگس .
رودکی.
رودکی استاد شاعران جهان بود
صدیک از وی توئی کسائی ؟ پرگست.
خاک کف پای رودکی نسزی تو
هم نسزی کوش او چه خائی برغست
کسائی.
بهمت چون فلک عالی بصورت همچو مه رخشا
فلک چون او بود پرگست مه چون او بود حاشا.
قطران.
ناگاه صوت طبل قافله آمد
گفتم آواز طبل نامد [ آمد ] پرگس.
غضاری
تشتر راد خوانمت پرگست
او چو تو کی بود بگاه عطا.
دقیقی.
ابوسعد آنکه از گیتی بدو پرگست شد بدها
مظفر آنکه شمشیرش ببرد از دشمنان پروا.
دقیقی.
سخنها که گفتی تو پرگست باد
دل وجان آن بدکنش پست باد.
فردوسی.
بدو گفت پرگست باد این سخن
گر ایدون که این رزم گردد کهن
پراکنده گردد بجنگ این سپاه
نگه کن کنون تا کدام است راه.
فردوسی.
در مینوخرد گرده 53 فقره 7 آمده : �اُاگرپرگست اندریزتان مینویان اُگیتیان اُمردمان اُگاوان اُگوسپندان اُسکان اُسک سردگان اُاَوَردام اُدهشن هرمزد خدای جست ایستد�
در برگردان سامانی از طبری امده
برگست باد از اینکه مردم است مگر فرشته ایست گرامی بدین نیکویی
پس چون بیکجای امدند زن ترسید که مگر یوسف را ایدون بدل آید که آن بلایه است و همچنانکه آهنگ او کرد آهنگ دگر کس کند
پس یوسف خواست که با وی باشد خویشتن را بکشید و گفت مرا دستوری ده تا با تو یک سخن گویم گفت بگوی گفت مگر نپنداری که من چنین بلایه ام که آهنگ هرکس کنم
برگست من نگفتم داء الشیخ من تحت آن پسر مناذر گفت
الاغانی
همیشه تا نبود خوید سرخ چون گلنار
همیشه تا نبود سبز لاله چون برغست.
؟ ( از فرهنگ اسدی ) .
ای میر شاعرانت داده ژاژ انک
من ژاژ نی ولیکن فرغستم.
لمعانی عباسی
بسان ماده خر خایید برغست.
سوزنی.
وگرْش آب نبودی و حاجتی بودی
ز نوک هر مژه ای راندمی دوصد برغست.
خسروانی
برگست باد بر همه کردارهای بد
آنک او به نسبت نبی مصطفی بود.
غواص
کسی چون او بود در ملک هیهات
شهی چون او بود بر تخت برگست